รัชนี ศรีไพรวรรณ

รัชนี ศรีไพรวรรณ
เกิด	รัชนี อัมพานนท์ 11 มีนาคม พ.ศ. 2473 อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม ประเทศสยาม
เสียชีวิต	15 เมษายน พ.ศ. 2557 (84 ปี) โรงพยาบาลวิชัยยุทธ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
ศิษย์เก่า	วิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตร
อาชีพ	ข้าราชการบำนาญ, ศึกษานิเทศก์, ครูภาษาไทย, นักประพันธ์
มีชื่อเสียงจาก	ผู้เขียนเรื่อง มานะ มานี ปิติ ชูใจ ในแบบเรียนวิชาภาษาไทย ระหว่าง พ.ศ. 2521 – 2537
คู่สมรส	มงคล ศรีไพรวรรณ
บุตร	พงษ์ธร ศรีไพรวรรณ พรพรรณ ศรีไพรวรรณ
รางวัล	รางวัลนราธิป ประจำ พ.ศ. 2556

รัชนี ศรีไพรวรรณ (สกุลเดิม: อัมพานนท์; 11 มีนาคม พ.ศ. 2473 – 15 เมษายน พ.ศ. 2557) เป็นข้าราชการบำนาญ อดีตศึกษานิเทศก์ระดับ 8 สาขาวิชาภาษาไทย ระดับชั้นประถมและมัธยมศึกษา ซึ่งเป็นที่รู้จักทั่วไป จากผลงานเขียนเรื่อง มานะ มานี ปิติ ชูใจ ที่ใช้เป็นแบบเรียนวิชาภาษาไทย ในโรงเรียนประถมทั่วประเทศ ตามหลักสูตรประถมศึกษา พ.ศ. 2521 - 2537 อันเป็นผลงานซึ่งเป็นที่ยกย่อง ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน^[1] นอกจากนี้ สมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย ยังมอบรางวัลนราธิป ประจำปี พ.ศ. 2556 ให้แก่เธอ^[1][2]

ประวัติ

อาจารย์รัชนี ศรีไพรวรรณ เกิดที่อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม สำเร็จการศึกษาระดับประถม จากโรงเรียนประชาบาล ‘พินิจราษฎรบำรุง’ อำเภอยางตลาด จังหวัดมหาสารคาม (ปัจจุบันขึ้นกับจังหวัดกาฬสินธุ์) และมัธยมศึกษาจากโรงเรียนสตรีอนุกูลนารี อำเภอกาฬสินธุ์ จังหวัดมหาสารคาม (ปัจจุบันคืออำเภอเมืองกาฬสินธุ์ จังหวัดกาฬสินธุ์) ต่อมาสำเร็จการศึกษาระดับอุดมศึกษา จากโรงเรียนฝึกหัดครูสวนสุนันทาวิทยาลัย (ปัจจุบันคือ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา), โรงเรียนฝึกหัดครูมัธยมวังจันทรเกษม (ปัจจุบันคือ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม) และ วิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตร (ปัจจุบันคือ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ)^[2]

อาจารย์รัชนีมีผลงานเขียนหนังสือ ประกอบการสอนวิชาภาษาไทยเรื่อง กระต่ายน้อยและฝนหลวง และ มานะ มานี ปิติ ชูใจ รวมถึงวรรณกรรมเยาวชนเรื่องทางช้างเผือก ร่วมกับนิตยสารอะเดย์^[1] อนึ่ง รายการ ภาษาไทยใครว่ายาก เคยเชิญอาจารย์รัชนีเป็นวิทยากร โดยออกอากาศทางโทรทัศน์ไทยพีบีเอส เมื่อวันที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2556 ด้านชีวิตส่วนตัว อาจารย์รัชนีมีบุตรสาวชื่อพรพรรณ^[3]

อาจารย์รัชนีถึงแก่กรรม ด้วยโรคหลอดเลือดอุดตัน เมื่อเวลา 21:38 น. ของวันที่ 15 เมษายน พ.ศ. 2557 ที่โรงพยาบาลวิชัยยุทธ สิริอายุได้ 84 ปี โดยเมื่อครั้งยังมีชีวิต ท่านแสดงความประสงค์ขอบริจาคร่างกาย สำหรับการศึกษาของคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล^[4][2]

สิ่งสืบทอด

เป็นที่กล่าวขานในวงการศึกษาไทยว่า อาจารย์รัชนี เป็นผู้มีคุณูปการต่อการศึกษา วิชาภาษาไทยเป็นอย่างมาก โดยขณะรับราชการ ท่านเป็นศึกษานิเทศก์ครูภาษาไทย สังกัดกรมสามัญศึกษา (ปัจจุบันคือ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน) กระทรวงศึกษาธิการ รวมถึงเป็นผู้สอนวิชาภาษาไทยและแนะแนว กรมวิชาการ (ปัจจุบันคือ สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา ในสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน) จึงมอบหมายให้ท่าน เป็นผู้เขียนเรื่องประกอบ หนังสือแบบเรียนภาษาไทย ตามหลักสูตรประถมศึกษา พ.ศ. 2521 ซึ่งเป็นที่รู้จักทั่วไปในชื่อ มานะ มานี ปิติ ชูใจ^[5]

แม้ทางกระทรวงศึกษาธิการ จะยกเลิกแบบเรียนภาษาไทยชุด มานะ มานี ปิติ ชูใจ เมื่อ พ.ศ. 2537 เนื่องด้วยเนื้อหาที่ไม่ทันต่อยุคสมัย แต่หลังจากนั้น 8 ปี ทางนิตยสารอะเดย์ นำเรื่องราวมานะ มานี ปิติ ชูใจ ในวัยเติบใหญ่ ที่เขียนโดยอาจารย์รัชนี มาจัดพิมพ์เป็นพ็อกเกตบุ๊ก โดยใช้ชื่อทางช้างเผือก ซึ่งจัดเป็นหนังสือขายดีในเวลานั้น^[6]

นอกจากนี้ ศูนย์ภาษาและวัฒนธรรมไทย นครเมลเบิร์น เครือรัฐออสเตรเลีย ยังขออนุญาตกระทรวงศึกษาธิการของไทย เพื่อนำแบบเรียนชุดมานะ มานี ปิติ ชูใจ ของอาจารย์รัชนี ไปใช้เป็นหนังสือเรียนวิชาภาษาไทยของศูนย์ดังกล่าว ตั้งแต่ พ.ศ. 2524 จนถึงปัจจุบัน^[1][7]

นอกจากนี้แบบเรียนชุดมานะ มานี ปิติ ชูใจของอาจารย์รัชนียังถูกนำไปใช้เป็นหนังสือเรียนวิชา Beginning Thai ซึ่งเป็นวิชาเลือกเสรีในระดับปริญญาตรี ณ มหาวิทยาลัย Northern Illinois University เมือง DeKalb ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยรายวิชาดังกล่าวดำเนินการเรียนการสอนโดย Prof. John F. Hartmann มานับตั้งแต่ประมาณปี พ.ศ. 2528 โดยในภายหลังเนื้อหาในแบบเรียนได้รับการพัฒนาเป็นสื่อการเรียนการสอนออนไลน์โดยทุนสนับสนุนและสามารถเข้าเยี่ยมชมได้ที่ Thai SEASITE ^[8]

อ้างอิง

1. สุดเศร้า! “อ.รัชนี ศรีไพรวรรณ” สิ้นแล้ว ปิดตำนานแบบเรียน “มานะ มานี ปิติ ชูใจ”^{[ลิงก์เสีย]}
2. ปิดตำนานครูดัง รัชนีศรีไพรวรรณ ตำรา “มานะ-มานี” เก็บถาวร 2021-03-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 17 เมษายน 2557, บ้านเมือง.
3. ผู้แต่งหนังสือเรียนมานะมานีถึงแก่กรรม : การศึกษา-สาธารณสุข
4. สิ้น 'อ.รัชนี ศรีไพรวรรณ' ปิดตำนานหนังสือ 'มานะ มานี' - ข่าวไทยรัฐ
5. “อ.รัชนี”ถึงแก่กรรมเจ้าของตำราคลาสสิค“มานะ มานี ปิติ ชูใจ” - แนวหน้า
6. สิ้น"อ.รัชนี"ผู้แต่งแบบเรียนมานี-ชูใจ - โพสต์ทูเดย์ ข่าวบันเทิง^{[ลิงก์เสีย]}
7. สิ้น 'อ.รัชนี ศรีไพรวรรณ' ผู้แต่ง 'มานี มานะ ปิติ ชูใจ'
8. "'Thai SEASITE by Northern Illinois University, USA". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-04-11. สืบค้นเมื่อ 2018-04-13.