รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล เป็นรางวัลที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้งขึ้นเพื่อถวายเป็นพระราชานุสรณ์แด่สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ผู้ทรงบำเพ็ญประโยชน์ต่อวงการแพทย์ การสาธารณสุข การพยาบาล การเภสัชกรรม ทันตศึกษา การประมง กองทัพเรือ และการศึกษาของประเทศ เป็นคุณูปการโดยเฉพาะอย่างยิ่ง เกี่ยวกับการแพทย์ของประเทศไทย ทรงทำนุบำรุงโรงเรียนราชแพทยาลัย และโรงพยาบาลศิริราชให้ทันสมัย ทั้งทรงเป็นผู้แทนรัฐบาลไทย ในการเจรจากับมูลนิธิร็อกกี้เฟลเล่อร์ ให้มาช่วยเหลือปรับปรุงการแพทย์ของไทย เป็นการวางรากฐานให้การแพทย์ของไทย เจริญรุ่งเรืองทัดเทียมอารยประเทศในปัจจุบัน จนได้รับการถวายพระสมัญญานามว่า องค์บิดาแห่งการแพทย์แผนปัจจุบันของไทย และองค์บิดาแห่งการสาธารณสุขของไทย เป็นการสนองพระมหากรุณาธิคุณให้พระเกียรติยืนยง อยู่ในแผ่นดินนี้และแผ่ขจรขจายไปทั่วโลก
มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้รับพระบรมราชานุญาตให้จัดตั้งขึ้น เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2534 ด้วยการริเริ่มของคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ในวโรกาสเฉลิมฉลองวันคล้ายวันพระราชสมภพ ในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ครบ 100 ปี ในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2535 เพื่อดำเนินการมอบรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ถวายเป็นพระราชอนุสรณ์ และเพื่อเผยแพร่พระราชเกียรติคุณ แห่งสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก “องค์บิดาแห่งการแพทย์แผนปัจจุบันและการสาธารณสุขของไทย”
เมื่อแรกตั้งใช้ชื่อมูลนิธิว่า “มูลนิธิรางวัลมหิดล ในพระบรมราชูปถัมภ์” และได้เปลี่ยนแปลงเป็น “มูลนิธิรางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล ในพระบรมราชูปถัมภ์” เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคมพ.ศ. 2540
รายพระนามและรายนามคณะกรรมการ | ||
---|---|---|
1. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี | องค์ประธาน | |
2. คณบดี คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล | รองประธาน | |
3. ศ.นพ.สุพัฒน์ วาณิชย์การ | เลขาธิการ | |
4. เลขาธิการพระราชวัง (นายแก้วขวัญ วัชโรทัย) | เหรัญญิก | |
5. ราชเลขาธิการ | กรรมการ | |
6. ปลัดกระทรวงการต่างประเทศ | กรรมการ | |
7. ปลัดกระทรวงสาธารณสุข | กรรมการ | |
8. นายกสภามหาวิทยาลัยมหิดล | กรรมการ | |
9. อธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล | กรรมการ | |
10. อธิการบดี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย | กรรมการ | |
11. อธิการบดี มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ | กรรมการ | |
12. คณบดี คณะแพทยศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย | กรรมการ | |
13. คณบดี คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี | กรรมการ | |
14. คณบดี คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล | กรรมการ | |
15. อธิบดีกรมสารนิเทศ | กรรมการ | |
16. ผู้อำนวยการกลุ่มการสาธารณสุขระหว่างประเทศ | กรรมการ | |
17. หม่อมราชวงศ์เกษมสโมสร เกษมศรี | กรรมการ | |
18. ศ.นพ.ประเวศ วะสี | กรรมการ | |
19. ศ.นพ.ประดิษฐ์ เจริญไทยทวี | กรรมการ | |
20. ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช | กรรมการ | |
21. ศ.นพ.วิศิษฏ์ สิตปรีชา | กรรมการ | |
22. นายศักดิ์ทิพย์ ไกรฤกษ์ | กรรมการ | |
23. ศ.พญ. ท่านผู้หญิงศรีจิตรา บุนนาค | กรรมการ | |
24. หม่อมหลวงอนุพร เกษมสันต์ | กรรมการ | |
25. ผู้อำนวยการพระคลังข้างที่ | กรรมการ | |
26. เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา | กรรมการ | |
27.รศ.พญ. บุปผาชาติ จารุเสถียร | กรรมการ |
ที่มา (หนังสือครบรอบ 15 ปี รางวัลสมเด็จเจ้าฟ้ามหิดล, สำนักพิมพ์ อัมรินทร์ พริ้นติ้ง, 2550: หน้า 13)
รางวัล มีการให้รางวัลเป็นประจำทุกปี ๆ ละ 2 รางวัล คือ
คณะบุคคล หรือองค์กรใด ๆ ทั่วโลก ส่งรายนามบุคคล กลุ่มบุคคลหรือ องค์กร ที่สมควรได้รับรางวัลถึงเลขาธิการ มูลนิธิฯ โดยกรอกแบบฟอร์มการเสนอชื่อแล้วส่งผ่านเว็บไซต์หรือทางไปรษณีย์