ลิฮก

หน้านี้เป็นชื่อบุคคลจีน นามสกุลคือ หลี่ (李)

ลิฮก (หลี่ ฝู)
李福
รองราชเลขาธิการ (尚書僕射 ช่างชูผูเย่)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
ขุนพลแผ่อำนาจ (揚威將軍 หยางเวย์เจียงจฺวิน)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
แม่ทัพพื้นที่กังจิว (江州督 เจียงโจวตู)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
เจ้าเมืองปาเส (巴西太守 ปาซีไท่โฉ่ว)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. 223 (223) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์	เล่าเสี้ยน
นายอำเภอเซงโต๋ (成都令 เฉิงตูลิ่ง)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. 223 (223)
กษัตริย์	เล่าปี่
นายอำเภอซีชงกั๋ว (西充國長)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	ไม่ทราบ นครเหมี่ยนหยาง มณฑลเสฉวน
เสียชีวิต	ไม่ทราบ
บุตร	หลี่ เซียง
บุพการี	หลี่ เฉฺวียน (บิดา)
อาชีพ	ขุนนาง
ชื่อรอง	ซุนเต๋อ (孫德)
บรรดาศักดิ์	ผิงหยางถิงโหว (平陽亭侯)

ลิฮก (มีบทบาทในช่วงทศวรรษ 210–230) มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า หลี่ ฝู (จีน: 李福; พินอิน: Lǐ Fú) ชื่อรอง ซุนเต๋อ (จีน: 孫德; พินอิน: Sūndé) เป็นขุนนางของรัฐจ๊กก๊กในยุคสามก๊กของจีน^[1]

ประวัติช่วงต้น

ลิฮกเกิดในช่วงปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออกในอำเภอโปยเสีย (涪縣 ฝูเซี่ยน) เมืองจื่อถง (梓潼郡 จื่อถงจฺวิ้น) ซึ่งปัจจุบันคือนครเหมี่ยนหยาง มณฑลเสฉวน^[2]

ในปี ค.ศ. 214 หลังจากขุนศึกเล่าปี่ยึดครองมณฑลเอ๊กจิ๋วจากเล่าเจี้ยงบุตรชายของเล่าเอี๋ยน^[3] เล่าปี่ได้รับลิฮกเข้ารับใช้ตนในตำแหน่งผู้ช่วยอาลักษณ์ (書佐 ชูจั่ว) ภายหลังลิฮกขึ้นมามีตำแหน่งเป็นนายอำเภอของอำเภอซีชงกั๋ว (西充國縣 ซีชงกั๋วเซี่ยน; ทางใต้ของนครล่างจง มณฑลเสฉวนในปัจจุบัน) จากนั้นได้ไปเป็นนายอำเภอเซงโต๋ (成都令 เฉิงตูลิ่ง)^[4][1]

การรับราชการกับเล่าปี่

หลังการสิ้นสุดของยุคราชวงศ์ฮั่นตะวันออกและเริ่มต้นยุคสามก๊กในปี ค.ศ. 220 ลิฮกได้รับราชการในรัฐจ๊กก๊กซึ่งเล่าปี่ก่อตั้งในปี ค.ศ. 221 และขึ้นเป็นจักรพรรดิ^[5]

ในปี ค.ศ. 223 ภายหลังจากเล่าเสี้ยนโอรสของเล่าปี่ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิของจ๊กก๊กพระองค์ใหม่ พระองค์ตั้งให้ลิฮกมีตำแหน่งเป็นเจ้าเมืองของเมืองปาเส (巴西郡 ปาซีจฺวิ้น; อยู่บริเวณนครล่างจง มณฑลเสฉวนในปัจจุบัน) ภายหลังลิฮกได้ดำรงตำแหน่งเป็นแม่ทัพพื้นที่กังจิว (江州督 เจียงโจวตู) และขุนพลแผ่อำนาจ (揚威將軍 หยางเวย์เจียงจฺวิน) ก่อนถูกเรียกตัวกลับไปเซงโต๋นครหลวงของจ๊กก๊กเพื่อมารับตำแหน่งเป็นรองราชเลขาธิการ (尚書僕射 ช่างชูผูเย่) ในราชสำนัก ลิฮกยังได้รับบรรดาศักดิ์เป็นผิงหยางถิงโหว (平陽亭侯)^[6][1]

พบจูกัดเหลียงก่อนจูกัดเหลียงเสียชีวิต

ในปี ค.ศ. 234 จูกัดเหลียงอัครมหาเสนาบดีแห่งจ๊กก๊กนำทัพจ๊กก๊กไปทำศึกกับวุยก๊กอันเป็นรัฐอริของจ๊กก๊กเป็นครั้งที่ 5 นำไปสู่ยุทธการที่ทุ่งราบอู่จ้างระหว่างจ๊กก๊กและวุยก๊ก ราวเดือนกันยายนหรือตุลาคมของปีนั้น จูกัดเหลียงป่วยหนักระหว่างที่ทั้งสองฝ่ายตั้งคุมเชิงกันที่ทุ่งราบอู่จ้าง (ใกล้กับอำเภอฉีชาน มณฑลฉ่านซีในปัจจุบัน)^[7]

ในช่วงเวลานั้น เล่าเสี้ยนจักรพรรดิจ๊กก๊กส่งลิฮกไปเยี่ยมจูกัดเหลียงเพื่อปรึกษาเกี่ยวกับแผนการเกี่ยวกับอนาคตของจ๊กก๊ก ลิฮกทำตามรับสั่งและจดสิ่งที่จูกัดเหลียงบอกตนก่อนลาออกไป อีกไม่กี่วันต่อมาระหว่างที่ลิฮกกำลังเดินทางกลับเซงโต๋ ลิฮกนึกขึ้นได้ว่าลืมถามจูกัดเหลียงในบางประเด็นจึงรีบมุ่งหน้ากลับไปยังที่ราบอู่จ้าง^[8]

จูกัดเหลียงบอกกับลิฮกว่า "ข้ารู้ว่าเหตุใดท่านถึงกลับมา แม้ว่าเราจะสนทนากันยาวนานแล้วเมื่อไม่กี่วันก่อน ท่านก็ยังมีคำถามจะถามข้า 'กงเหยี่ยน^[a]คือผู้ที่เหมาะสมที่สุด' คือคำตอบของคำถามที่ท่านตั้งใจจะถามข้า"^[9] ลิฮกขอบคุณจูกัดเหลียงและถามว่า "จริงทีเดียว ก่อนหน้านี้ข้าพเจ้าลืมถามท่านไปว่าใครจะผู้สามารถรับช่วงดูแลกิจการของรัฐสืบต่อจากท่านได้ ข้าพเจ้าจึงกลับมา ข้าพเจ้าขออนุญาตเรียนถามต่อไปว่าใครจะสามารถรับช่วงต่อจากเจียวอ้วนได้"^[10] จูกัดเหลียงตอบว่า "เหวินเหว่ย์^[b] สามารถรับช่วงต่อได้" ลิฮกถามต่อไปอีกแต่จูกัดเหลียงไม่ตอบ ลิฮกจึงลาจากไปและกลับไปยังเซงโต๋^[11]

เสียชีวิต

ช่วงต้นของศักราชเหยียนซี (ค.ศ. 238–257) ในรัชสมัยของเล่าเสี้ยน เมื่อเกียงอุยขุนพลจ๊กก๊กนำทัพจ๊กก๊กเข้าโจมตีวุยก๊ก เกียงอุยแต่งตั้งให้ลิฮกเป็นผู้ควบคุมทัพ (監軍 เจียนจวิน) พร้อมด้วยยศนายกองพัน (司馬 ซือหม่า) ลิฮกเสียชีวิตในช่วงเวลานี้^[12]

คำวิจารณ์

ขุนนางจ๊กก๊กชื่อหยาง ซี่ (楊戲) ยกย่องลิฮกว่าเป็นผู้ "เด็ดขาดและชาญฉลาด" โดยเขียนยกย่องไว้ในจี้ฮั่นฝู่เฉินจ้าน (季漢輔臣贊) หนังสือรวมคำยกย่องบุคคลสำคัญในจ๊กก๊ก^[13] อี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ก็บันทึกว่าลิฮกเป็นผู้ "มีความสามารถ เฉลียวฉลาด เด็ดขาด มีไหวพริบ และสุขุมในเรื่องการเมือง"^[14]

ครอบครัว

บิดาของลิฮกชื่อหลี่ เฉฺวียน (李權) ชืี่อรอง ปั๋วยฺวี่ (伯豫) รับราชการเป็นนายอำเภอของอำเภอหลินฉฺยง (臨邛縣; ปัจจุบันคือนครฉฺยงหลาย มณฑลเสฉวน)^[15] ราวปี ค.ศ. 190 เล่าเอี๋ยนเจ้ามณฑลเอ๊กจิ๋ว (ครอบคลุมพื้นที่ของมณฑลเสฉวนและนครฉงชิ่งในปัจจุบัน) เห็นว่าหลี่ เฉฺวียนและชนชั้นสูงในท้องถิ่นคนอื่น ๆ เป็นภัยคุกคามในการควบคุมมณฑลเอ๊กจิ๋วของตนจึงใส่ไคล้หลี่ เฉฺวียนและคนอื่น ๆ ให้ถูกจับกุมและประหารชีวิต^[16][17]

บุตรชายของลิฮกชื่อหลี่ เซียง ชื่อรอง ชูหลง (叔龍) ก็เป็นผู้มีชื่อเสียง หลี่ เซียงรับราชการในจ๊กก๊กเช่นเดียวกับบิดาและดำรงตำแหน่งราชเลขานุการและภายหลังเป็นเจ้าเมืองก๋งฮาน (廣漢郡 กว่างฮั่นจฺวิ้น; อยู่บริเวณนครกว่างฮั่น มณฑลเสฉวนในปัจจุบัน)^[18]

ดูเพิ่ม

• รายชื่อบุคคลในยุคสามก๊ก

หมายเหตุ

1. กงเหยี่ยน (公琰) เป็นชื่อรองของเจียวอ้วน
2. เหวินเหว่ย์ (文偉) เป็นชื่อรองของบิฮุย

อ้างอิง

1. de Crespigny (2007), p. 411.
2. ([李]孫德名福，梓潼涪人也。) อรรถาธิบายในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
3. Sima (1084), vol. 67. harv error: no target: CITEREFSima1084 (help)
4. (先主定益州後，為書佐、西充國長、成都令。) อรรถาธิบายในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
5. Sima (1084), vol. 69. harv error: no target: CITEREFSima1084 (help)
6. (建興元年，徙巴西太守，為江州督、楊威將軍，入為尚書僕射，封平陽亭侯。) อรรถาธิบายในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
7. Sima (1084), vol. 72. harv error: no target: CITEREFSima1084 (help)
8. (益部耆舊雜記曰：諸葛亮於武功病篤，後主遣福省侍，遂因諮以國家大計。福往具宣聖旨，聽亮所言，至別去數日，忽馳思未盡其意，遂却騎馳還見亮。) อรรถาธิบายจากอี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
9. (亮語福曰：「孤知君還意。近日言語，雖彌日有所不盡，更來亦決耳。君所問者，公琰其宜也。」) อรรถาธิบายจากอี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
10. (福謝：「前實失不諮請公，如公百年後，誰可任大事者？故輒還耳。乞復請，蔣琬之後，誰可任者？」) อรรถาธิบายจากอี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
11. (亮曰：「文偉可以繼之。」又復問其次，亮不荅。福還，奉使稱旨。) อรรถาธิบายจากอี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
12. (延熈初，大將軍蔣琬出征漢中，福以前監軍領司馬，卒。) อรรถาธิบายในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
13. (... [李]孫德果銳， ...) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
14. ([李]福為人精識果銳，敏於從政。) อรรถาธิบายจากอี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.
15. (益部耆舊雜記曰：李權字伯豫，為臨邛長。子福。見犍為楊戲輔臣贊。) อรรถาธิบายจากอี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 31.
16. ([劉]焉上書言米賊斷道，不得復通，又託他事殺州中豪強王咸、李權等十餘人，以立威刑。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 31.
17. de Crespigny (2007), p. 421.
18. (子驤，字叔龍，亦有名，官至尚書郎、廣漢太守。) อรรถาธิบายจากอี้ปู้ฉีจิ้วจ๋าจี้ในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 45.

บรรณานุกรม

• ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อ).
• เผย์ ซงจือ (ศตวรรษที่ 5). อรรถาธิบายจดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อจู้).
• ซือหม่า กวาง (1084). จือจื้อทงเจี้ยน.
• de Crespigny, Rafe (2007). A Biographical Dictionary of Later Han to the Three Kingdoms 23-220 AD. Leiden: Brill. ISBN 9789004156050.