สี่รัฐมาลัย | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
กลุ่มรัฐ | |||||||||
พ.ศ. 2486 – 2488 | |||||||||
สี่รัฐมาลัยในพื้นที่สีแดง | |||||||||
ยุคทางประวัติศาสตร์ | สงครามโลกครั้งที่ 2 | ||||||||
• ญี่ปุ่นส่งมอบดินแดนให้ | 18 ตุลาคม พ.ศ. 2486 | ||||||||
• คืนดินแดนให้สหราชอาณาจักร | 2 กันยายน พ.ศ. 2488 | ||||||||
| |||||||||
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ | มาเลเซีย |
สี่รัฐมาลัย หรือสะกดว่า 4 รัถมาลัย[1] คืออดีตเขตการปกครองหนึ่งที่เคยเป็นของประเทศไทย อันประกอบด้วยรัฐกลันตัน, ตรังกานู, ไทรบุรี และปะลิส ซึ่งปัจจุบันทั้งหมดตั้งอยู่ทางตอนเหนือในอธิปไตยของประเทศมาเลเซีย
เมื่อเกิดสงครามมหาเอเชียบูรพาขึ้น ไทยได้รับดินแดนส่วนนี้คืนจากประเทศญี่ปุ่น เมื่อวันที่ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2486 ได้ลงนามยอมรับว่าดินแดนส่วนนี้เป็นของไทย (ส่งมอบวันที่ 20 สิงหาคม) รัฐมาลัยที่อังกฤษเคยแย่งชิงไปจากไทยจึงตกมาอยู่ในครอบครองของไทยอีกครั้ง รัฐบาลไทยได้ส่งข้าหลวงใหญ่ทหารไปประจำทุกรัฐในสี่รัฐมาลัย[2] โดยขึ้นตรงต่อผู้บังคับบัญชาการทหารสูงสุด[1]
หลังสิ้นสุดสงครามไทยต้องส่งมอบดินแดนส่วนนี้คืนอังกฤษ โดยข้าหลวงใหญ่ประจำสี่รัฐมาลัยได้ทำพิธีมอบสี่รัฐมาลัยคืนให้กับฝ่ายทหารอังกฤษ เมื่อวันที่ 23 กันยายน พ.ศ. 2488[3][4]
1 มกราคม พ.ศ. 2489 มีตกลงทำสัญญาที่เรียกว่าความตกลงสมบูรณ์แบบเพื่อเลิกสถานะสงครามระหว่างไทยกับสัมพันธมิตร ประกอบด้วยสัญญา 24 ข้อ เน้นเรื่องการถอนกำลังทหารออกจากสหรัฐไทยเดิมและสี่รัฐมาลัย การคืนดินแดนให้อังกฤษและไทยต้องส่งข้าวจำนวน 1.5 ล้านตันให้อังกฤษโดยไม่คิดมูลค่า การครอบครองสี่รัฐมาลัยของไทยเป็นอันสิ้นสุดลง
หน่วยงานฝ่ายบริหารของไทยในพื้นที่สี่รัฐมาลัยมีขนาดค่อนข้างเล็ก และเจ้าหน้าที่ฝ่ายบริหารต้องรับผิดชอบทั้งด้านการทหาร การรักษาความสงบฝ่ายพลเรือน และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ การดำเนินการของหน่วยงานฝ่ายไทยนั้นเป็นภาระของข้าราชการพลเรือน โดยอยู่ภายใต้การกำกับของทางฝ่ายทหารอีกชั้นหนึ่ง
รับผิดชอบดูแลรัฐไทรบุรี รัฐกลันตัน รัฐตรังกานู[5]