หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร

หม่อมราชวงศ์ อดุลกิติ์ กิติยากร ป.จ. ม.ป.ช. ม.ว.ม. ร.จ.พ. ภ.ป.ร. ๒
องคมนตรี
ดำรงตำแหน่ง 9 เมษายน พ.ศ. 2535 – 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2547
กษัตริย์	พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 จังหวัดพระนคร ประเทศสยาม
เสียชีวิต	5 พฤษภาคม พ.ศ. 2547 (73 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
ศาสนา	พุทธเถรวาท
คู่สมรส	หม่อมเจ้าพันธุ์สวลี ยุคล (สมรส 2499)
บุตร	พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ หม่อมหลวงสราลี กิติยากร
บุพการี	พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ (บิดา) หม่อมหลวงบัว กิติยากร (มารดา)
ญาติ	สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง (น้องสาว)
การศึกษา	โรงเรียนเซนต์คาเบรียล มิดเดิลเทมเปิล
อาชีพ	นักกฎหมาย
ชื่อเล่น	อ้วน

หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร (2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 – 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2547) เป็นอดีตรองประธานศาลฎีกา เป็นพระโอรสในพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านักขัตรมงคล กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ กับหม่อมหลวงบัว กิติยากร และเป็นพระเชษฐาในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และพระมาตุลาในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และนอกจากนี้ยังเป็นพระอัยกาในสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา

ประวัติและครอบครัว

หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร มีชื่อเล่นว่า คุณชายอ้วน^[1] เป็นพระโอรสในพระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ กับหม่อมหลวงบัว กิติยากร (ราชสกุลเดิม สนิทวงศ์) เกิดเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 มีพี่ชายหนึ่งคน คือ หม่อมราชวงศ์กัลยาณกิติ์ กิติยากร มีน้องสาวหนึ่งพระองค์กับหนึ่งคน คือ หม่อมราชวงศ์สิริกิติ์ กิติยากร (ต่อมาคือสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง) และหม่อมราชวงศ์บุษบา สธนพงศ์

หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์สมรสกับท่านผู้หญิงพันธุ์สวลี กิติยากร (เดิม หม่อมเจ้าพันธุ์สวลี ยุคล; พระธิดาในพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล กับหม่อมหลวงสร้อยระย้า ยุคล (ราชสกุลเดิม สนิทวงศ์)) ทั้งสองพบกันครั้งแรกในงานเลี้ยงสังสรรค์ของหมู่นักเรียนไทยในอังกฤษ และเป็นจุดเริ่มต้นของความสัมพันธ์^[2] ต่อมาหม่อมเจ้าพันธุ์สวลีได้ขอพระราชทานกราบถวายบังคมลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์เมื่อวันที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2499 เพื่อสมรสกับหม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์^[3] เมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2499^[4] มีธิดาหนึ่งพระองค์กับหนึ่งคน ได้แก่

1. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี กรมหมื่นสุทธนารีนาถ (เดิม หม่อมหลวงโสมสวลี กิติยากร; ประสูติ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2500) อภิเษกสมรสและหย่ากับพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว^[5][6] มีพระราชธิดาหนึ่งพระองค์คือ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา
2. หม่อมหลวงสราลี กิติยากร (เกิด 8 เมษายน พ.ศ. 2509) สมรสและหย่ากับธีรเดช จิราธิวัฒน์ มีบุตรชายสองคนคือ สุทธกิตติ์และสิทธิกิตติ์ จิราธิวัฒน์

หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร ถึงแก่อสัญกรรมด้วยโรคชราเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2547 สิริอายุ 73 ปี พระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส วันที่ 10 กันยายน พ.ศ. 2548

การศึกษา

• โรงเรียนเซนต์คาเบรียล
• วิชากฎหมายจากสำนักอบรมกฎหมายมิดเดิลเทมเปิล ประเทศอังกฤษ
• เนติบัณฑิตไทย จากสำนักอบรมเนติบัณฑิตยสภา

การทำงาน

• ผู้ช่วยผู้พิพากษา รับตำแหน่งผู้พิพากษาศาลจังหวัดเชียงใหม่
• ผู้อำนวยการสถานพินิจและคุ้มครองเด็กกลาง
• ผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์
• อธิบดีศาลคดีเด็กและเยาวชนกลาง
• รองประธานศาลฎีกา
• องคมนตรี^[7]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2534 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)^[8]
• พ.ศ. 2532 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)^[9]
• พ.ศ. 2528 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)^[10]
• พ.ศ. 2531 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)^[11]
• พ.ศ. 2535 – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 2 (ภ.ป.ร.2) ^[12]

ลำดับสาแหรก

ลำดับสาแหรกของหม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร

16. (=20) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว               8. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       17. สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี               4. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ                             18. พระยาพิสณฑ์สมบัติบริบูรณ์ (ยิ้ม พิศลยบุตร)               9. เจ้าจอมมารดาอ่วม ในรัชกาลที่ 5                       19. ปราง สมบัติศิริ               2. พระวรวงศ์เธอ กรมหมื่นจันทบุรีสุรนาถ                                   20. (=16) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว               10. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ                       21. สมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา               5. หม่อมเจ้าอัปษรสมาน กิติยากร                             22. เจ้าพระยาสิริรัตนมนตรี (หงส์ สุจริตกุล)               11. หม่อมใหญ่ เทวกุล ณ อยุธยา                       23. คุณหญิงสิริรัตนมนตรี (ตาด สุจริตกุล)               1. หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร                                         24. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท               12. พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสายสนิทวงศ์                       25. หม่อมแย้ม สนิทวงศ์ ณ อยุธยา               6. เจ้าพระยาวงษานุประพัทธ์ (หม่อมราชวงศ์สท้าน สนิทวงศ์)                             13. หม่อมเขียน สนิทวงศ์ ณ อยุธยา                       3. หม่อมหลวงบัว กิติยากร                                   14. รวย บุญธร                       7. ท้าววนิดาพิจาริณี (บาง สนิทวงศ์ ณ อยุธยา)                             30. ทัด ณ บางช้าง               15. แหว บุญธร

อ้างอิง

1. หม่อมราชวงศ์กิติวัฒนา ปกมนตรี. เขียนถึงสมเด็จ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ:เลมอนที. 2547, หน้า 74
2. ""รักของท่านหญิง" สำรวจความรัก-การแต่งงานของเจ้านายสตรีที่เปลี่ยนไปหลัง 2475". ศิลปวัฒนธรรม. 19 มีนาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 23 ตุลาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
3. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักพระราชวัง ที่ ๓/๒๔๙๙ เรื่อง พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ลาออกจากฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ (หม่อมเจ้าพันธุ์สวลี ยุคล), เล่ม ๗๓, ตอน ๕๙, ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๙๙ หน้า ๒๑๒๖
4. กิติวัฒนา (ไชยันต์) ปกมนตรี, หม่อมราชวงศ์. สายพระโลหิตในพระพุทธเจ้าหลวง. กรุงเทพฯ : ดีเอ็มดี, พ.ศ. 2551. 290 หน้า. ISBN 978-974-312-022-0
5. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนา พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร, เล่ม ๙๔, ตอน ๑๓ ก, ๒๒ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๒๐, หน้า ๖๒
6. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เฉลิมพระนาม (พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ), เล่ม ๑๐๘, ตอน ๑๔๐ก ฉบับพิเศษ, ๑๒ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๔, หน้า ๑
7. พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งองคมนตรี (หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร)
8. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เล่ม ๑๐๘ ตอน ๗๘ ฉบับพิเศษ ๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๔ หน้า ๑
9. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (ชั้นสายสะพาย)เล่ม ๑๐๖ ตอน ๒๑๔ ง ฉบับพิเศษ ๔ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๒ หน้า ๑
10. แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2019-08-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๓, ตอน ๑๒ ฉบับพิเศษ, ๒๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๒๙, หน้า ๔
11. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญจักรพรรดิมาลา, เล่ม ๑๐๕, ตอน ๒๑๖, ๑๖ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๓๑, หน้า ๑
12. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เหรียญรัตนาภรณ์ (หม่อมราชวงศ์อดุลกิติ์ กิติยากร, ท่านผู้หญิงบุษบา กิติยากร สธนพงศ์, คุณกัญดา ธรรมมงคล), เล่ม ๑๑๐, ตอน ๒ ง, ๗ มกราคม พ.ศ. ๒๕๓๖ ๔, หน้า