(316179) 2010 EN65

(316179) 2010 EN65
2010 EN65 L4'ten L5'e doğru L3 noktasından atlıyor.
Keşif[1][2]
KeşfedenD. L. Rabinowitz
S. W. Tourtellotte
Keşif yeriLa Silla Gözlemevi
Keşif tarihi7 Mart 2010
Adlandırmalar
MPC belirtmesi(316179) 2010 EN65
TNO[3] · Neptün truvalısı[4]
uzak[2]
Yörünge özellikleri[3]
Dönem 23 Mart 2018 (JD 2458200,5)
Belirsizlik parametresi 2
Gözlem yayı25,45 y (9.296 gün)
Günöte40,367 AU
Günberi21,148 AU
30,758 AU
Dış merkezlik0,3124
170,58 y (62.306 gün)
48,107°
0° 0d 20.88s / gün
Eğiklik19,209°
234,47°
225,77°
Fiziksel özellikler
7,17[3]
Ortalama çap
176 km (est. at 0.08)[5][6]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

(316179) 2010 EN65 Güneş etrafında dönen bir Neptün ötesi cisimdir. Bununla birlikte, 30,8 AU'luk yarı büyük ekseniyle, dev gezegen Neptün'ün 30,1 AU'luk benzer bir yarı büyük eksene sahip olması nedeniyle, aslında Neptün ile eş yörüngeli bir sıçrayan Neptün truvasıdır. Cisim L4 Lagrange noktasından L3 üzerinden L5'e atlamaktadır.[7] 2016 itibarıyla Neptün'den 54 AU uzaklıktadır. 2070 yılına kadar Neptün'den 69 AU uzaklıkta olacaktır.[8]

Keşif

[değiştir | kaynağı değiştir]

(316179) 2010 EN65, 7 Mart 2010 tarihinde David L. Rabinowitz ve Suzanne W. Tourtellotte tarafından Şili'deki Cerro Tololo Gözlemevi'nde bulunan 1,3 metrelik Küçük ve Orta Ölçekli Araştırma Teleskop Sistemi (SMARTS) kullanılarak keşfedilmiştir.[9]

Yörünge

[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 EN65 yarı büyük ekseni 30,72 AU ve yörünge eğikliği 19,3° olan oldukça dışmerkezli bir yörüngeyi (0,31) takip etmektedir. Yörüngesi 1989 yılına ait görüntülerle net bir şekilde belirlenmiştir.

Güneş ve Neptün 1600-2398 yılları arasında 2010 EN65'e göre animasyonu
  2010 EN65 ·   Neptün ·   Güneş

Fiziki özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 EN65 0,08'lik varsayılan albedo değerine göre mutlak büyüklüğü 7,17 ve tahmini çapı 176 kilometre (109 mil) olarak hesaplanmış olan oldukça büyük bir küçük gezegendir.[10][11]

Zıplayan truva

[değiştir | kaynağı değiştir]

2010 EN65 Neptün'ün başka bir eş-yörüngelisidir ve yarı uydu (309239) 2007 RW10'dan sonra ikinci en parlak nesnesidir. 2010 EN65 şu anda Lagrange noktası L4 çevresinde salınmadan L5 bölgesi civarında atlayarak yörüngede seyretmektedir.[7] Bu olağandışı truva benzeri davranışa "zıplayan truva" adı verilmektedir.[12]

Numaralandırma ve adlandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu küçük gezegen, 7 Şubat 2012'de Küçük Gezegen Merkezi tarafından numaralandırılmıştır (M.P.C. 78220 ). Ancak henüz resmi bir adlandırması yapılmamıştır.[13] Adlandırılması durumunda, Truva Savaşı'nda Yunanlılara karşı Truvalıların yanında savaşan ve tamamı kadınlardan oluşan savaşçı bir kabile olan Amazonlarla ilgili figürlerin adlarının verilmesi kuralı kapsamında 385571 Otrera ve 385695 Clete ile halihazırda oluşturulmuş olan adlandırma şemasını takip edecektir.[14]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Lowe, A.; Helin, E. F.; Pravdo, S.; Lawrence, K.; Hicks, M.; Thicksten, R.; Rabinowitz, D.; Tourtellotte, S.; Marsden, B. G. (7 Mayıs 2010). "2010 EN65". Minor Planet Electronic Circular. 2010-J33. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  2. ^ a b "316179 (2010 EN65)". Minor Planet Center. 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2018. 
  3. ^ a b c "JPL Small-Body Database Browser: 316179 (2010 EN65)" (2015-04-18 last obs.). Jet Propulsion Laboratory. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2018. 
  4. ^ de la Fuente Marcos, C.; de la Fuente Marcos, R. (November 2012). "Four temporary Neptune co-orbitals: (148975) 2001 XA255, (310071) 2010 KR59, (316179) 2010 EN65, and 2012 GX17". Astronomy and Astrophysics. 547: 7. arXiv:1210.3466 $2. Bibcode:2012A&A...547L...2D. doi:10.1051/0004-6361/201220377. Erişim tarihi: 7 Eylül 2016.  (rotating frame) 27 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ Johnston, Wm. Robert (18 Ağustos 2020). "List of Known Trans-Neptunian Objects". Johnston's Archive. 23 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2021. 
  6. ^ "Asteroid Size Estimator". CNEOS NASA/JPL. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2021. 
  7. ^ a b de la Fuente Marcos, C.; de la Fuente Marcos, R. (1 Kasım 2012). "Four temporary Neptune co-orbitals: (148975) 2001 XA255, (310071) 2010 KR59, (316179) 2010 EN65, and 2012 GX17". Astronomy and Astrophysics. 547: L2. doi:10.1051/0004-6361/201220377. ISSN 0004-6361. 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  8. ^ "Small-Body Database Lookup". ssd.jpl.nasa.gov. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  9. ^ "Mpec 2010-J33 : 2010 En65". www.minorplanetcenter.net. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  10. ^ "List of known trans-Neptunian objects". www.johnstonsarchive.net. 16 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  11. ^ "Asteroid Size Estimator". cneos.jpl.nasa.gov. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  12. ^ Tsiganis, K.; Dvorak, R.; Pilat-Lohinger, E. (1 Şubat 2000). "Thersites: a `jumping' Trojan?". Astronomy and Astrophysics. 354: 1091-1100. ISSN 0004-6361. 15 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023. 
  13. ^ "MPC/MPO/MPS Archive". www.minorplanetcenter.net. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2023. 
  14. ^ Ticha, J. (10 Nisan 2018). "DIVISION F / Working Group for Small Body Nomenclature Working Group for Small Body Nomenclature. THE TRIENNIAL REPORT (2015 Sept 1 - 2018 Feb 15)" (PDF). IAU. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Ağustos 2018. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]