1976 Çaldıran depremi

1976 Çaldıran depremi
Türkiye üzerinde 1976 Çaldıran depremi
1976 Çaldıran depremi
UTC zamanı1976-11-24 12:22:17
Yerel tarih24 Kasım 1976
Yerel saat14:22:17 Türkiye saati
Büyüklük7,5 Ms (Kandilli)[1]
7,3 Ms (USGS)[2]
Derinlik10 km
Merkez üsÇaldıran, Van
Maks. şiddetIX (Çok yıkıcı)[1]
Maks. yer ivmesi1,5 g[3]
Etkilenen ülkeler/bölgelerTürkiye Türkiye
Kayıplar3840 ölü, 497 yaralı, 9232 hasarlı bina[4]

1976 Çaldıran depremi, 24 Kasım 1976 tarihinde yerel saatle 12:22'de merkez üssü Van'ın Muradiye ilçesi Çaldıran bucağı olan 7,5 Ms büyüklüğündeki deprem.[1] 3840 kişi öldü, 9232 bina hasar gördü. 2000 kilometrekarelik bir alandaki evlerin %80'i yıkıldı.[5] Deprem en çok Muradiye ve çevre ilçeler olan Erciş ve Özalp'de can ve mal kaybına sebep oldu. 3.304 kişilik nüfusa sahip Çaldıran'da evlerin %95'i yıkıldı ve 615 kişi öldü.[6] Ağrı iline bağlı Diyadin ve Taşlıçay ilçeleri dolayları da etkilendi. Depremin yanı sıra bölgede gece hava sıcaklığının -17 dereceye kadar düşmesi sonucu donma nedeniyle de ölümler oldu. Yağmur ve kar yağışları nedeniyle kurtarma ve yardım çalışmaları gecikti.

7,9 Ms  büyüklüğündeki 1939 Erzincan depreminden sonra o güne kadarki Anadolu'da yaşanan en şiddetli depremdir. Bölgenin yaşadığı en büyük depremlerden biri olan bu depremin büyüklüğü 7,5 Ms olarak ölçüldü. Birçok kişi deprem sonrasında evsiz kaldı.[7][8]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c "Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Ulusal Deprem İzleme Merkezi". 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2010. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2023. 
  3. ^ "USGS ShakeMap Analysis". 24 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2023. 
  4. ^ "23 Ekim 2011 M7.2 Tabanlı - VAN Depremi". İstanbul Teknik Üniversitesi, Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsü. 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2012. 
  5. ^ Toksöz, M.N.; Arpat E. & Şaroğlu F. (1977). "East Anatolian earthquake of 24 November 1976". Nature. Nature Publishing Group. 270: 423–425.
  6. ^ Gülkan, P.; Gürpınar, A.; Celebi, M.; Arpat E. & Gencoğlu (1978). Engineering report on the Muradiye-Çaldiran, Turkey, earthquake of 24 November 1976 26 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. National Academies. s. 5–25.
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2010. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2010.