2008 Ermenistan başkanlık seçim protestoları

2008 Ermeni başkanlık seçim protestoları
Protestoların 10. günü
Tarih 20 Şubat - 2 Mart 2008
Yer Erivan
Sebep Seçim sahtecili iddiası
Hedef Yeni seçimler
Sonuç
  • 10 kişi polis baskınında hayattını kaybetdi[1][2]
  • 20 gun acil durum ilan edili;gösteriler yasaklandı ve devlet basını dışında tüm medya yayınları durduruldu[3]
  • 100 kişı Mayıs 2011'e kadar tutuklandı[4]
Taraflar
İktidar'a karşı birleşmiş muhalefet Ermenistan Devleti

Iktidar partileri

Öne çıkan kişiler
Levon Ter-Petrosyan
Nikol Pashinyan
Stepan Demirchyan
Hrant Bagratyan
Aram Sargsyan
Raffi Hovannisian
Khachatur Sukiasyan 		Robert Kocharyan (Cumhurbaşkanı)
Serzh Sargsyan (Başbakan)
Mikael Harutyunyan (Savunma bakanı)
Sayı
*50,000 (20 Şubat)[7]
*85,000-100,000 (26 Şubat)[8]
*15,000-25,000 (Mar. 1 evening)[9]
Kayıplar
*Ölü: 10 (8 protestocu, 1 polis, 1 asker)[2][5]
*Yaralı: 200[5]
*Tutuklu: 106[10]
Protesoların ana yerlerini gösteren bir harıta. Siyah noktalar ölümlerin yerlerini gösterir.

19 Şubat 2008'de yapılan Ermenistan cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından Ermenistan'da seçim sahteciliğine karşı kitlesel protestoler düzenlendi. Bu protestolar Ermenistan'ın başkenti Erivan'da başarısız cumhurbaşkanı adayı ve Ermenistan Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Levon Ter-Petrosyan'ın destekçileri tarafından düzenlendi.

Protestolar 20 Şubat'ta başladı ve Yerevan'ın Özgürlük Meydanı'nda 10 gün sürdü. Gün boyunca on binlerce göstericinin katıldığı ve geceleri kamp yaptı. Hükûmetin gösterilerin durmasına israr etmesine rağmen protestolar 1 Mart 'a kadar devam etti. Özgürlük Meydanı'nda dokuz günlük barışçıl protesto ardından ulusal polis ve askerî güçler protestocuları 1 Mart'ta dağıtmaya çalıştı.[11] 1 Mart sabahı polis ve ordu birlikleri gece boyunca meydan'da kalan 700-1.000 kişiyi trunch ve elektrik çarpması cihazlarıyla dövdü.[12][13][14] Sonuç olarak 10 kişi öldü. 4 Mart itibarıyla birçok protestocu hâla kayıptı.[15] 1 Mart'ta Ter-Petrosyan evinde hapsedilmişti.[11][14][16]

1 Mart öğlen saatlerinde, en az 10.000 protestocudan oluşan bir kalabalık Fransız Büyükelçiliği önünde bir göruşme düzenledi.[17] Polis memurları gittikçe artan sayıda göstericilerden dolayı saat 16:00'da bölgeden çekilmişti. Protestocular terk edilmiş polis otobüslerini barikat kurmak için kullandılar. Akşam vakti çevik kuvvet polisi ile Miasnikyan Meydanı'nda barikat yapan yaklaşık 2 bin protestocu arasında çatışma çıktı.

Cumhurbaşkanı Robert Kocharyan protestocuların bir marketi yağmaladıklarını iddia ederek 20 günlük bir acil durum ilan etti. Bu tedbir altında gösterileri ve resmi devlet basını dişinda tüm medya yayınları yasaklandı.[18]

Muhalefet liderleri yağmacıların gösteriyle hiçbir bağlantısı olmadığını ve ajan provokatörlerin tarafından yapıldığını söylediler. Acil durum ilan edildikden sonra, 2 Mart günü saat 4: 00'te, Levon Ter-Petrosyan, Fransız Büyükelçiliğinde toplanmış protestoculardan eve gitmelerini istedi ve protestoları böylece sona erdi.[13]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Assassination attempt in Armenia threatens stability". Reuters. 1 Şubat 2013. 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  2. ^ a b "Armenia: Skewed Prosecution Over 2008 Clashes". Human Rights Watch. 25 Şubat 2009. 1 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  3. ^ "8 killed in Armenian protests". Los Angeles Times. 2 Mart 2008. 12 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. 
  4. ^ Hovhannisyan, Irina; Bedevian, Astghik; Stepanian, Ruzanna (30 Mayıs 2011). "No More 'Political Prisoners' In Armenia, Says Ter-Petrosian". Radio Free Europe/Radio Liberty. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  5. ^ a b c "Armenia 2012 report". Freedom House. 26 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2013. Social polarization deepened after mass protests following the 2008 presidential election were dispersed by police and army forces, leaving ten dead and up to two hundred wounded. 
  6. ^ "Army Warns Protesters After Eight Die in Armenia". Dalje. 2 March 2008. 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 July 2013. 
  7. ^ Pennington, Joseph (20 Şubat 2008). "PM SARGSIAN DECLARED WINNER OF PRESIDENTIAL ELECTION; OPPOSITION DEMONSTRATION REACHES 50,000". WikiLeaks. Embassy of the United States, Yerevan. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  8. ^ Pennington, Joseph (28 Şubat 2008). "LTP AND SARGSIAN HOLD DUELING RALLIES; LTP WINS HANDS DOWN". WikiLeaks. Embassy of the United States, Yerevan. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  9. ^ Pennington, Joseph (3 Mart 2008). "ARMENIA SITREP: ARMY CALLED IN TO RESTORE ORDER; STATE OF EMERGENCY DECLARED; 8 DEAD; EX-PRESIDENT UNDER DE FACTO HOUSE ARREST; CALM IN CAPITAL". WikiLeaks. Embassy of the United States, Yerevan. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2019. 
  10. ^ "Armenia: Skirmishes Taint First Day After State Of Emergency". RFE/RL. 21 Mart 2008. 19 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2013. Armenian prosecutors announced on March 19 that they had arrested 106 people for allegedly plotting to stage a coup during the postelection protests. 
  11. ^ a b "Report by the Commissioner for Human Rights, Mr Thomas Hammarberg, on his special mission to Armenia, 12–15 march 2008" 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Council of Europe, 20 March 2008.
  12. ^ "Protestor on scene tells of melee" 16 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ArmeniaNow.com, 1 March 2008 (noon)
  13. ^ a b "Armenia: Police Beat Peaceful Protesters in Yerevan" 11 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Human Rights Watch (NY), 2 March 2008.
  14. ^ a b Ter-Petrosyan ‘Under House Arrest,’ Rally Broken Up 23 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Radio Free Europe/Radio Liberty, 1 March 2008.
  15. ^ "Human Rights Watch Demands Probe Into Armenian Crackdown" 12 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Armenia Liberty (RFE/RL), 4 March 2008.
  16. ^ "Armenia: At Least 2 Dead in Yerevan Violence, as Kocharian Declares State of Emergency" 3 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Armenia: Vote 2008 (EurasiaNet.org), 1 March 2008.
  17. ^ "Crowd near French Embassy grows to tens of thousands or more" 16 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ArmeniaNow.com, 1 March 2008 (4 pm).
  18. ^ At Least Eight Killed In Armenian Post-Election Unrest" 21 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Armenia Liberty ([RFE/RL]), 2 March 2008.