| |||
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki daimi olmayan koltuklar | |||
---|---|---|---|
| |||
Seçimlerin ardından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyeleri Daimi üyeler Daimi olmayan üyeler | |||
|
2020 Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi seçimleri, 17 ve 18 Haziran 2020 tarihlerinde New York City'deki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nde toplanan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 74. oturumunda yapılmıştır. 1 Ocak 2021 tarihinde göreve başlamış olan iki yıllık daimi olmayan ülkeleri belirlemiştir.
BM Güvenlik Konseyi rotasyon kuralları, BM üye devletlerinin oylama ve temsil için geleneksel olarak kendilerini böldükleri bölgesel gruplara daimi olmayan on sandalyeyi aşağıdaki şekilde dağıtmıştır:
Meksika, Hindistan, Norveç ve İrlanda seçilirken, oylamanın ikinci gününde Kenya, Cibuti'ye karşı seçildi. Seçilen üyeler 2021-2022 döneminde Güvenlik Konseyi'nde yapmıştır.
Seçimler, COVID-19 salgını nedeniyle özel koşullar altında gerçekleştirildi ve büyükelçilerin Genel Kurul Salonu'na tek tek girmelerine izin verildi.[2]
Kenya ve Cibuti, Afrika Grubunun temsilciliği için yarıştı. Geleneksel olarak, bu sandalye sürekli olarak farklı Afrika alt bölgeleri arasında temsil değiştirir ve bu döngü için uygun alt bölgeden tek bir aday seçilir. Bu seçimde Doğu Afrika'nın temsil edilmesi gerekiyordu ve Afrika Birliği Daimi Temsilciler Komitesi Kenya'yı bu koltuk için onaylasa da Cibuti bu karara itiraz etti. Cibuti, Kenya'nın Güvenlik Konseyi'nde zaten iki kez görev yaptığını ve bu iki Afrika ülkesinin de Frankofon olmadığı için haksız bir şekilde aday gösterildiğini iddia etti.[13][14]
Kampanya sırasında her iki ülke de BM barışı koruma misyonlarına katkılarını vurguladı.[13] Kenya'nın kampanyası, 2019 yılında Addis Ababa'da düzenlenen bir kampanya lansmanında Dışişleri Kabine Sekreteri Monica Juma tarafından açıklanan 10 maddelik bir vaat manifestosu ile şekillendi.[15] Juma, Kenya'nın BM Güvenlik Konseyi ile Afrika Birliği Barış ve Güvenlik Konseyi arasında işbirliğini teşvik etmek için güç kullanacağı şeklinde söz vererek, BM'deki güçlü devletlerin Somali'deki Afrika Birliği Misyonuna destek vermekten kaçındığını ve bunun bir adım atılmazsa emsal teşkil edebileceğini kaydetti.[16] Kenya, Cibuti'yi “Afrika Birliği'ne onursuzluk ve itibarsızlık”[17] getirmekle suçlarken, Cibuti ise adaylık sürecini “yasadışı” olarak nitelendirdi. Ayrıca Kenya, uluslararası sorumluluğunun örnekleri olarak Somali ve Güney Sudan hükûmetine ve mültecilere verdiği desteğin altını çizdi.
Kenya, Afrika Birliği'nin desteğine dayanıyordu, ancak Cibuti İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Birliği ve Uluslararası Frankofoni Örgütü'nden destek aldı ve agresif bir kampanya yürüttü.[18] Cibuti, Kenya'nın Somali ile sınır anlaşmazlığı nedeniyle uluslararası güvenlik konularını ele almaya uygun olmadığını iddia etti.[19] Ek olarak, kampanyada stratejik konumu ve hem Batılı hem de Doğulu güçler için askeri üslerin bulunduğu yeri öne çıkardı.[13] Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nden Roba Sharamo ve siyaset bilimci Martin Oloo gibi uzmanlara göre her iki aday da Çin'in desteğini aldığını iddia ederken, Kenya'nın Batılı ülkelerin tercih ettiği bir ülke olduğunu ve Cibuti'nin adaylığını Çin'in teşvik ettiğini iddia etti.[14]
Batı Avrupa ve Diğer Devletler Grubu yarışının İrlanda, Norveç ve Kanada arasında çekişmeli geçeceği tahmin ediliyordu.[20] 2018'de İrlanda, BM diplomatlarını İrlandalı rock grubu U2'nun konserine davet ederken, Kanada aynı şekilde Celine Dion konserine davet etti.[21] 2019'da Kanada BM diplomatlarına poutine ikram ederek kampanyasına destek toplamaya çalışırken, Norveç BM diplomatlarına waffle dağıttı ve İrlanda BM'de Aziz Patrick Günü partisi düzenledi.[22]
Bazı diplomatlar, diplomatik angajman ve çok taraflılığa olan uzun süreli bağlılığı nedeniyle Norveç'in tercih edildiğini öne sürmüşlerdir.[23] Norveç, üç aday arasında BM bütçesine kişi başına en fazla katkıda bulunan ülke ve uluslararası kalkınma için GSYİH'sinin %1'inden fazlasını bağışlayarak dünyadaki en büyük yardım bağışçısı olan ülkedir.[24] Norveç'in Latin Amerika ve Orta Doğu'daki çatışmalarda arabuluculuk yapma konusundaki diplomatik geçmişi de adaylığını güçlendirmiştir.[20]
İrlanda, küçük bir ada ülkesi olarak, uluslararası güvenlik ve çok taraflılığa olan uzun vadeli bağlılığı ve benzersiz bakış açısını vurguladı.[21] İrlanda, BM'nin barışı koruma misyonlarında görev yapan 628 subayıyla barışı koruma güçlerine kişi başına en fazla katkıda bulunan ülkeler arasındaydı ve 1958'den bu yana barışı koruma operasyonlarına verdiği yardım konusunda güvenilir bir sicile sahipti.[24] Ek olarak, Avrupa Birliği üye devletlerinin yardımından yararlanacağı tahmin edildi.[20] Geçmişte İrlanda, Güvenlik Konseyi üyeliği için üç aday arasında daha az aday olduğu için bazı diplomatların sempatisini kazandı.[22]
Kanada, 2010 yılında bir sandalye elde etmek için yaptığı bir önceki girişimi kaybetmiş ve başarısızlıkla sonuçlanan kampanya nedeniyle iç siyasi tartışmalar ortaya çıkmıştı.[21] Kanada 2020 için çabalarını yoğunlaştırdı, 13 tam zamanlı personel işe aldı ve kampanya için 1.74 milyon dolar harcadı, bu rakam sadece Norveç'in 2.8 milyon dolarlık kampanya harcamalarını aştı. Başbakan Justin Trudeau ve Dışişleri Bakanı François-Philippe Champagne kampanyada aktif rol oynadı.[25] Ancak Kanada'nın adaylığının önündeki engeller arasında, üç aday arasında Güvenlik Konseyi'nin seçilmiş en uzun süreli üyesi olması ve[22] İsrail'i destekleyen istikrarlı oy kaydı yer alıyordu.[24]
COVID-19 geleneksel seçim sürecine yeni zorluklar getirmiştir. Seçimden önceki aylarda adaylar arasındaki kampanya planları iptal edildi. Kampanyaların yerini "telefon ve Zoom üzerinden lobi faaliyetleri" aldı ve büyükelçiler oylarını BM Genel Kurul Salonu'nda kademeli, önceden belirlenmiş zaman aralıklarında maske takarak sundu.[2][26]
İlk dört ülke ilk tur oylamasıyla seçilirken, Kenya, bir ülkenin gerekli üçte ikilik çoğunluğu elde etmesi gerektiği için ikinci tur oylamaya ihtiyaç duydu.[27]
Afrika ve Asya-Pasifik Grupları seçim sonuçları | |
---|---|
Aday ülke | Birinci tur |
Hindistan | 184 |
Kenya | 113 |
Cibuti | 78 |
Çekimser oy | 0 |
Gereken oy | 128 |
Hindistan, 184 oyla Asya-Pasifik koltuğunu kolayca elde etti ve Güvenlik Konseyi'nin daimi olmayan üyesi olarak 8. dönemi garantiledi.[28] Başbakan Narendra Modi sonucu Twitter'da kutladı ve şu mesajı iletti: "Hindistan küresel barışı, güvenliği, dayanıklılığı ve eşitliği teşvik etmek için tüm üye ülkelerle birlikte çalışacak."[29]
Afrika ve Asya-Pasifik Grupları seçim sonuçları | |
---|---|
Aday ülke | Birinci tur |
Kenya | 129 |
Cibuti | 62 |
Çekimser oy | 0 |
Gereken oy | 128 |
Afrika Grubu için yapılan ikinci tur oylamada Kenya, üçte ikilik çoğunluğu tek bir oyla aşarak Güvenlik Konseyi'nde bir sandalye kazandı. Başkan Kenyatta, zaferi "ülkenin büyüyen profilinin ve uluslar topluluğu içindeki kararlı ve güvenilir bir kalkınma ortağı olarak nüfuzunun bir göstergesi" olarak nitelendirdi ve Cibuti'ye "değerli bir rakip" olduğu için teşekkür etti.[30] Aynı zamanda Kenya'nın kampanya sırasında belirlenen 10 maddelik gündemine bağlılığını da yineledi ve "Afrika'nın Güvenlik Konseyi'ndeki konumunu sağlamlaştırmaya çalışacağına" söz verdi.[31]
Latin Amerika ve Karayipler Grubu seçim sonuçları | |
---|---|
Aday ülke | Birinci tur |
Meksika | 187 |
Çekimser oy | 5 |
Gereken oy | 125 |
Meksika, oyların ezici çoğunluğunu alarak kazandı.Başkan Andrés Manuel López Obrador, konsey üyeliğini barışçıl işbirliğini teşvik etmek ve askeri işbirliği ve büyük güçlerin dayatmaları yerine kendi kaderini tayin etme ilkesini savunmak için kullanacağını belirtti.[32]
Dışişleri Bakanı Marcelo Ebrard, sonucu Twitter'dan kutladı.
Batı Avrupa ve Diğerleri Grubu seçim sonuçları | |
---|---|
Aday ülke | Birinci tur |
Norveç | 130 |
İrlanda | 128 |
Kanada | 108 |
Çekimser oy | 1 |
Gereken oy | 128 |
Norveç ve İrlanda ilk tur oylamada seçilmek için gereken üçte ikilik çoğunluğu aşarken, Kanada 20 oy geride kaldı.
<ref>
etiketi: "COVID19" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)