Anar Memmedli | |
---|---|
Doğum | 1978 Yevlah, Azerbaycan |
Milliyet | Azeri |
Mezun olduğu okul(lar) | Azerbaycan Diller Üniversitesi |
Meslek | insan hakları aktivisti |
Tanınma nedeni | insan hakları aktivizmi |
Ödüller | Václav Havel İnsan Hakları Ödülü (2014) |
Anar Memmedli (d. 1978, Yevlah), Azerbaycan'ın önde gelen insan hakları aktivistlerinden biridir. Anar Memmedli, seçimleri gözlemleme ve izleme konusunda aktiftir ve Azerbaycan'daki yetkililerin seçimleri yapmasını defalarca eleştirmiştir. 16 Aralık 2013'te Memmedli, Ekim 2013'teki cumhurbaşkanlığı seçimlerine yönelik açık sözlü eleştirilerin ardından tutuklandı ve hapse atıldı.[1] Uluslararası protestolara rağmen, Memmedli Mayıs 2014'te 5 yıldan fazla hapis cezasına çarptırıldı. 29 Eylül 2014 tarihinde, halen gözaltındayken, Memmedli, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi[2] tarafından insan haklarının savunulmasında "olağanüstü" eylemlerinden ötürü Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü.
Memmedli eylemciliğine 1990'ların sonlarında başladı. 1997'de Beşir Süleymanlı ve diğer genç kurucularla birlikte Seküler İlerleme Gençlik Örgütü'nü kurdu. 2001 yılında Anar Memmedli Seçim İzleme Merkezi'nin kurulmasına katıldı. 2008 Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Seçimlerinden beş ay önce, bu örgütün tescili, resmi dosyalardaki teknik bir teknik nedeniyle 14 Mayıs 2008 tarihinde Hatai Bölge Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir.[1] Buna karşılık, Anar Memmedli ve Beşir Süleymanlı, Aralık 2008'de Seçim İzleme ve Demokrasi Çalışmaları Merkezi'ni (EMDS) kurdu.[1]
Memmedli, aktivizminin yanı sıra gazetecilik yaptı, 1998-2002 yılları arasında “Merkez”, “Hürriyet” ve “Bugün” gazetelerinde muhabirlik, yorumculuk, editörlük ve yazı işleri müdür yardımcılığı gibi çeşitli görevlerde bulundu. Memmedli, Azerbaycan Diller Üniversitesi'nden mezun oldu.
9 Ekim 2013 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine yönelik sesli eleştirilerin ardından, EMDS kendisini artan bir baskı altında buldu. EMDS seçimlerle ilgili raporunda, özgür ve demokratik bir oylama için koşulların karşılanmadığını söyleyerek bir dizi usulsüzlüğün altını çizmişti.[3]
EMDS'nin raporunu yayınlamasından kısa bir süre sonra, Azerbaycan Cumhuriyeti Başsavcılığı Memmedli'ye karşı ceza davası açtı ve 16 Aralık 2013'te tutuklandı. 26 Mayıs 2014 tarihinde Memmedli, Bakü Ağır Suçlar Mahkemesi kararıyla 5 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. Memmedli, yasadışı girişimcilik, vergi kaçakçılığı, seçim sonuçlarını etkilemek için resmi makamın kötüye kullanılması, Memmedli ve avukatları tarafından reddedilen suçlamalarla suçlandı.[4] Yargılama ve verilen ceza birçok uluslararası kuruluş ve insan hakları grubu tarafından eleştirildi.[5] Uluslararası Af Örgütü, Memmedli'yi bir vicdan mahkûmu olarak görüyor ve bazı ülkeler onun serbest bırakılması için çağrıda bulundu.
Eylül 2014'te Memmedli, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi tarafından Václav Havel İnsan Hakları Ödülü'ne layık görüldü. Bu ödülle Avrupa Konseyi, "insan haklarının savunulmasında olağanüstü sivil toplum eylemini" onurlandırmak istiyor.[6] Memmedli, yaklaşık 2,5 yıl hapis yattıktan sonra 17 Mart 2016'da Azerbaycan Cumhurbaşkanı tarafından bir dizi yüksek profilli siyasi mahkûmun affedildiği afla serbest bırakıldı.[7]