Bastırılmış hafıza

Bastırılmış hafıza, özellikle bireyleri haksız ve yanlış bir şekilde suçlamak için kullanıldığı ve önemli zararlara yol açtığı yasal bağlamlarda tartışmalı bir kavramdır.[1] Amerikan Psikoloji Derneği çalışma grubu, "çocukken cinsel istismara uğrayan çoğu insan, başlarına gelenlerin tamamını veya bir kısmını hatırlarken, uzun süredir geçmiş istismar anılarının unutulmasının mümkün olduğunu belirtmiştir.[2] Sigmund Freud, daha sonra teorisini revize etse de, başlangıçta çocukluk cinsel travması anılarının sıklıkla bastırıldığını (hayatta daha sonra hatırlanamayacağını) ancak bu travmaların bilinçsizce davranışları ve duygusal tepkileri etkilediğini savunmuştur.

Meslekten olmayan kişiler ve klinik psikologlar arasında bastırılmış hatıralar fenomenine olan yaygın inanca rağmen,[3] hafıza psikolojisini inceleyen araştırmacıların çoğu, bastırmanın hiç meydana gelmediği konusunda tartışmaktadır.[4][5][6][7][8][9] Bazı psikologlar bastırılmış anıların psikoterapi yoluyla kurtarılabileceğine inanırken (olaydan yıllar hatta on yıllar sonra, bastırılmış anı belirli bir koku, tat ya da kayıp bellekle ilgili başka bir tanımlayıcı tarafından tetiklendiğinde, kendiliğinden geri kazanılabilir),[10] bellek psikolojisi uzmanları, psikoterapinin gerçek bir bastırılmış belleğin kurtarılmasını sağlamaktan ziyade sahte anıların yaratılmasına katkıda bulunma olasılığının daha yüksek olduğunu savunmaktadırlar.[8][11]

Kısmen bastırılmış ve geri kazanılmış anılar kavramlarını çevreleyen yoğun tartışmalar nedeniyle, birçok klinik psikolog bu terimleri kullanmayı bırakmış ve bunun yerine, travmatik olaylar için anıların erişilemez hale geldiği süreçlere atıfta bulunmak için dissosiyatif amnezi terimini benimsemişlerdir.[8][9] Bu amnezi lokalize (bir olay veya zaman dilimi), seçici (bir olayın belirli bir yönü) veya genelleştirilmiş (kimlik ve yaşam öyküsü) olabilir. Ancak terminolojideki değişiklik bellek alanındaki uzmanlara göre fenomene olan inancı daha az sorunlu hale getirmedi.[8][9] Richard McNally'a göre: "Travmatik olayların bastırılabileceği ve daha sonra geri kazanılabileceği fikri, folklorun psikoloji ve psikiyatriye bulaşan en zararlı parçasıdır. Lobotomi döneminden bu yana akıl sağlığı alanının başına gelen en kötü felaket olan 'kurtarılmış hafıza terapisi' için teorik bir temel sağlamıştır."[12]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ The Myth of Repressed Memory: False Memories and Allegations of Sexual Abuse. New York, NY: St. Martins Press. 1994. ISBN 0312114540. 
  2. ^ "Final conclusions of the American Psychological Association Working Group on Investigation of Memories of Child Abuse". Psychology, Public Policy, and Law. 4 (4): 933-940. 1998. doi:10.1037/1076-8971.4.4.933. 
  3. ^ Loftus, Elizabeth F. (1993). "The reality of repressed memories". American Psychologist. 48 (5): 518-537. doi:10.1037/0003-066x.48.5.518. PMID 8507050. 
  4. ^ McNally, R.J. (2004). "The Science and Folklore of Traumatic Amnesia". Clinical Psychology: Science and Practice. 11 (1): 29-33. doi:10.1093/clipsy/bph056. 
  5. ^ McNally RJ (2007). "Dispelling confusion about traumatic dissociative amnesia". Mayo Clin. Proc. 82 (9): 1083-90. doi:10.4065/82.9.1083. PMID 17803876. 
  6. ^ McNally RJ (2004). "Is traumatic amnesia nothing but psychiatric folklore?". Cogn Behav Ther. 33 (2): 97-101; discussion 102-4, 109-11. doi:10.1080/16506070410021683. PMID 15279316. 
  7. ^ McNally RJ (2005). "Debunking myths about trauma and memory". Can J Psychiatry. 50 (13): 817-22. doi:10.1177/070674370505001302. PMID 16483114. 
  8. ^ a b c d McNally (September 2007). "Dispelling confusion about traumatic dissociative amnesia". Mayo Clinic Proceedings. 82 (9): 1083-90. doi:10.4065/82.9.1083. PMID 17803876. 
  9. ^ a b c Otgaar (2019). "The return of the repressed: The persistent and problematic claims of long-forgotten trauma". Perspectives on Psychological Science. 14 (6): 1072-1095. doi:10.1177/1745691619862306. PMC 6826861 $2. PMID 31584864. 
  10. ^ Albach, Francine; Peter Paul Moormann; Bob Bermond (December 1996). "Memory recovery of childhood sexual abuse". Dissociation. 9 (4): 261-273. ISSN 0896-2863.  Yazar eksik |soyadı2= (yardım)
  11. ^ Revisiting the memory wars: repressed/recovered memory and dissociation 13 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; ABC TV, Catalyst (September 22, 2011).
  12. ^ "Dr. Richard McNally Letter to the California Supreme Court". Religious Tolerance. Ontario Consultants on Religious Tolerance. 17 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]