Başçeşme, İspir

Başçeşme
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Başçeşme
Başçeşme
Başçeşme
Başçeşme'nin Erzurum 'daki konumu
Koordinatlar: 40°31′49″N 40°50′05″E / 40.5303°K 40.8347°D / 40.5303; 40.8347
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeİspir
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Rakım1950 m
Nüfus
 (2021)[2]
73
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25902

Başçeşme, Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Mahallenin eski adı 1642 yılı kayıtlarında Ermenice kökenli Tışans, 1910 yılı kayıtlarında ise Dişans olarak geçmektedir.[4] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de İspir Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[5]

1642 tarihli avarız defterinde İspir kazasının Kabohor Nahiyesi'ne bağlı, 3 Hristiyan 2 Müslüman hanenin bulunduğu bir köy olarak kaydedilmiştir.[6] 1835 yılında erkek nüfusun belirlenmesi için yapılan nüfus sayımında 20 Müslüman erkek bulunurken,[7] 1896 yılında Ahmed Şakir Paşa' nın gerçekleştirdiği ıslahat çalışmaları çerçevesinde yaptırılan nüfus sayımında ise Norgah Nahiyesi'ne bağlı köyde 56 erkek nüfus belirlenmiştir.[8] 1965 Türkiye nüfus sayımına göre köyde 245 kişi yaşıyordu ve bu nüfus içinde okur yazar olan sadece 18 kişiydi.[9]

Mahalle, Erzurum il merkezine 146 km, İspir ilçe merkezine 35 km uzaklıktadır.[10] Mahalle, İspir'in kuzeybatısında olup, D.050 numaralı Bayburt-Artvin (Pazaryolu-İspir) devlet yoluna, Madenköprübaşı Mahallesinde 12,9 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[11]

Mahallenin nüfusu kış aylarında 5 kişiye kadar düşmektedir. Ancak yaz aylarında bu sayı 200 ve daha üzeri seviyelere çıkmaktadır. Özellikle 1950'li kuşakların emekliliklerinden sonra sayfiye olarak kullanmak üzere mahallede yeni betonarme ev yapmaları nedeniyle mahallenin çehresi değişmiş ve gelişime açık bir hal almıştır.

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2021 73[2]
2020 76[2]
2019 90[2]
2018 99[2]
2017 43[2]
2016 43[2]
2015 47[2]
2014 47[2]
2013 76[2]
2012 33[2]
2011 28[2]
2010 38[2]
2009 41[2]
2008 46[2]
2007 54[2]
2000 85[10]
1990 172[12]
1985 200[13]
1965 245[9]
  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Erzurum İspir Başçeşme Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  3. ^ "Bascesme, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 25 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  4. ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  5. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  6. ^ ""1642 Tarihli Avârız Defterine Göre İspir Sancağı" Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:2, Sayı:8, Yıl:2009, S:120, İbrahim Etem Çakır" (PDF). 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016. 
  7. ^ ""19. Yüzyılın İlk Yarısında İspir ve Köylerinin Nüfusu" A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 34, Sayfa:287, Erzurum 2007, Yunus Özger" (PDF). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016. 
  8. ^ ""19. Yüzyılın Son Çeyreğinde İspir Kazasının İdari Yapısı ve Nüfusu" Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 53, Aralık 2014, S:59, İskender Yılmaz". 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016. 
  9. ^ a b Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  10. ^ a b "Başçeşme Mahallesi". YerelNet.org.tr. 8 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  11. ^ "Google Maps detay". Google Maps. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024. 
  12. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]