Beşpınarlar, Şenkaya
| Beşpınarlar | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Beşpınarlar Beşpınarlar'ın Erzurum 'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°40′25″N 42°32′04″E / 40.67361°K 42.53433°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Şenkaya |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 2112 m |
| Nüfus | 273 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25360 |
Beşpınarlar, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Beşpınarlar köyünün eski adı Vağaver'dir. Nitekim 1574 tarihli Osmanlı mufassal defterinde ve 1935 nüfus sayımında Vağaver / Vagaver olarak geçer.[5][6]
Vağaver köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre köyün nüfusu 16 haneden oluşuyordu. Bu nüfus içinde 11 hane Hristiyan, 5 hane Müslüman olarak kaydedilmiştir.[7]
Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde ise köy Çıldır Eyaleti'nin Penek sancağına bağlıydı ve bu tarihte köyü oluşturan 11 hanede 20 erkek kaydedilmişti. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Vağaver köyünün nüfusunun yaklaşık 40 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[8]
Vağaver köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Çarlık Rusya'sına bırakıldı. Rus idaresinin Vagover (Ваговер) adıyla kaydettiği köy Oltu sancağının (okrug) Oltu kazasına (uçastok) bağlıydı. 1886 nüfus sayımında köyde 173 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[9] Köyün nüfusu 1896 yılında 207 kişiye, 1906 yılıda 306 kişiye ulaşmıştır.[10]
Vağaver köyü, 1940 genel nüfus sayımında Erzurum vilayetinin Oltu kazasına bağlı Kosor nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 549 kişiden oluşuyordu.[11] Vağaver veya Vagaver "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Beşpınarlar olarak değiştirildi.[12] 1965 genel nüfus sayımında Beşpınarlar köyünün nüfusu 771 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 237 kişi okuma yazma biliyordu.[13]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[14]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 174 km, Şenkaya ilçe merkezine 54 km uzaklıktadır.[15][16] Mahalle, Şenkaya'nın kuzeydoğusunda olup, D.060 numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, Yürekli, Yazılı ve Yeşildemet mahalleleri üzerinden, 13,1 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır.[17]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 273[2] |
| 2021 | 280[2] |
| 2020 | 285[2] |
| 2019 | 289[2] |
| 2018 | 287[2] |
| 2017 | 289[2] |
| 2016 | 290[2] |
| 2015 | 289[2] |
| 2014 | 307[2] |
| 2013 | 320[2] |
| 2012 | 333[3] |
| 2011 | 321[3] |
| 2010 | 329[3] |
| 2009 | 325[3] |
| 2008 | 315[3] |
| 2007 | 328[3] |
| 2000 | 335[3] |
| 1990 | 539[18] |
| 1985 | 704[19] |
| 1965 | 771[20] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Beşpınarlar Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Bespinarlar, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 78, 81. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 378.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 87. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 90. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ ""Oltu kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 121, ISBN 9786052100271.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 47-48.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 776". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 261.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Beşpınarlar Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Beşpınarlar to Erzurum". Beşpınarlar to Erzurum. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ "Beşpınarlar to Yeşildemet". Beşpınarlar to Yeşildemet. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.