Bütün insanlar eşit yaratılmıştır
| Makale serilerinden |
 |
"Bütün insanlar eşit yaratılmıştır" ifadesi, 1776'da Amerikan Devrimi'nin başlangıcında Thomas Jefferson tarafından yazılan ABD Bağımsızlık Bildirgesi'nde ünlü bir şekilde yer almaktadır. Cümlenin tamamı şöyledir: "Bu gerçeklerin apaçık olduğunu, tüm insanların eşit yaratıldığını, Yaratıcıları tarafından bazı devredilemez haklarla donatıldıklarını, bunların arasında Yaşam, Özgürlük ve Mutluluk arayışı olduğunu kabul ediyoruz." Bu ifade John Locke'un yazılarından esinlenilmiş ve Amerikan tarihindeki çeşitli etkili şahsiyetler tarafından kullanılmıştır. Amerikan Devrimi döneminden kalma önemli ve kalıcı bir ifade olarak kabul edilir.
Kökenler
[değiştir | kaynağı değiştir]"Tüm insanlar eşit yaratılmıştır" ifadesi genellikle Thomas Jefferson tarafından 1776 yılında yazılan Birleşik Devletler Bağımsızlık Bildirgesi ile ilişkilendirilir. Ancak doğal haklar kavramı ve tüm insanların özgür ve eşit doğduğu fikri Aydınlanma Çağı'na ve Voltaire, Rousseau ve Montesquieu gibi filozofların yazılarına kadar geri götürülebilir. Bu fikir daha sonra 1789 Fransız Devrimi'ni ve İnsan Hakları kavramını etkilemiştir. Jefferson'ın benzer bir ifade kullanan arkadaşı İtalyan Philip Mazzei'den etkilenmiş olması da mümkündür. Doğal haklar ve tüm insanların doğuştan eşit olduğu kavramı, John Locke ve John Milton'ın eserleri gibi daha önceki İngilizce yazılarda da bulunabilir. Bu ifade Bağımsızlık Bildirgesi'nin yanı sıra Virginia Haklar Bildirgesi ve Massachusetts Anayasası'nda da yer almaktadır.[1][2]
Kölelik
[değiştir | kaynağı değiştir]Bağımsızlık Bildirgesi'ndeki "tüm insanlar eşit yaratılmıştır" kavramı, Thomas Jefferson'ın sahip olduğu köleler de dahil olmak üzere Amerika'daki köleliğin varlığı nedeniyle yaygın olarak eleştirilmiştir. Kongre, son halini almadan önce taslak üzerinde değişiklikler yapmış ve muhtemelen birçok Kongre üyesinin de köle sahibi olması nedeniyle köle ticaretini eleştiren bir pasajı çıkarmıştır. Buna rağmen Jefferson birçok durumda köleleştirilmiş insanların özgürlüğünü savunmuş ve "tüm insanlar eşit yaratılmıştır" ifadesinin köleliği nihai olarak çözeceğine inanmıştır. Ancak bu ifade ile köleliğin gerçekliği arasındaki tutarsızlık başkaları tarafından da dile getirilmiş, kölelik karşıtı Thomas Day "bir eliyle bağımsızlık kararlarını imzalarken diğer eliyle korkmuş kölelerine kırbaç sallayan bir Amerikan vatanseverinin" "gerçekten gülünç" bir manzara olduğunu belirtmiştir. Bu ifade Martin Luther King Jr'ın "Bir Hayalim Var" konuşmasında da eşitlik için devam eden mücadeleleri vurgulamak için kullanılmıştır.[3][3][4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi (1789), madde 1: "İnsanlar özgür ve haklar bakımından eşit doğar ve öyle kalırlar. Toplumsal ayrımlar yalnızca genel yarar üzerine kurulabilir."
- Olan-olması gereken sorunu
- İkinci sınıf vatandaş
- İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (1948), Madde 1: "Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar..."
- Kanun önünde eşitlik
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Milton, John. The Tenure of Kings and Magistrates. Dartmouth College. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2022.
- ^ The Massachusetts Constitution, Judicial Review and Slavery – The Quock Walker Case 4 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Massachusetts Judicial Branch (2007).
- ^ a b Armitage, David. The Declaration Of Independence: A Global History. 76–77. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 2007. 978-0-674-02282-9
- ^ "Jefferson, Thomas and the Practice of Law – Encyclopedia Virginia" (İngilizce). 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2022.