Coupe kamyonet

Avustralya'dan 2006 yapımı Holden VZ Ute
Avustralya'da üretilen yerel coupe kamyonetlerin genel tasarım özellikleri. Üstteki kamyonette mavi çizgilerle gösterilen kısım, yükleme alanıyla yolcu kabini tek parça olan karoseri, kesikli sarı çizgiler ise yükleme alanını gösterir. Altta da kasası karoserden ayrı bir yükleme alanı kullanan coupe kamyonet görülebilir.

Coupe kamyonet kısaca "ute" (İngilizce "utility" kelimesinin kısaltılmışı), binek otomobilden türetilme açık kasalı kamyonet tasarımına verilen isimdir. Binek otomobile en yakın ticari araçlardır.

Ortaya çıkışı

[değiştir | kaynağı değiştir]
1934 Ford Coupe Utility. Dünyada coupe kamyonet gövde şekliyle üretilen ilk araçtır. Lew Brandt tarafından tasarlanmıştır.
1953 Holden FJ Ute

Ford Model A'dan türetilerek Avustralya'da üretilmeye başlanan kamyonet bilinen ilk coupe kamyonettir. Bu gövde şekli, Ford Motor Şirketi'ne Avustralya'dan bir çiftçi kadının gönderdiği mektup sayesinde ortaya çıkmıştır. Mektupta, "hem pazar günü kilise ayinine gitmeye hem de ertesi gün domuzları yüklemeye yarayan" bir araç yapılmasını istemiştir. Bunun sonucunda Ford tasarımcılarından Lew Brandt (ki kendisi daha sonra Ford Falcon'un tasarımında da görev almıştır), yükleme alanıyla yolcu kabinini pürüzsüz bir şekilde birleştiren bir gövde geliştirdi. Model A'nın Avustralya pazarı için üretilen "Ute" modeli, 1934 yılında piyasaya çıktı. Ertesi yıl, Avustralya'da Chevrolet de buna benzer bir kamyoneti satışa sundu (1933-1948 yılları arasında GM Holden, Chevrolet markasıyla üretim yapmıştır). Bunu da daha sonra 1947 yılında Standard Vanguard'ın sadece Avustralya pazarı için satılan kamyonet modeli takip etmiştir.

ABD'de ise tümleşik gövdeli coupe kamyonet, 1957 yılında Ford Ranchero ile ortaya çıkmıştır. Onun ardından da Chevrolet El Camino gelmiştir.

Tasarım özellikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir modern coupe kamyonet, genelde açık yükleme alanıyla sürücü kabini birbirine kaynaşmış olarak (Monokok gövde) tasarlanır. Yan gövde panelleri ayrık değil, tek parça halindedir. Bu da aracın dış görünümünde bütünlük sağlamaktadır. Bunun dışında da alternatif yükleme çözümleri için sadece kabin (yani çıplak şasili) olarak da üretilebilmektedir. Üst sınıf binek otomobil altyapısı kullandığı için Avustralya'da otomobil ehliyetiyle kullanılabilmektedir.

Belli başlı Coupe kamyonetler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Model Adı Türetildiği otomobil Ülkesi
Ford Falcon Ute Falcon Avustralya
Ford Ranchero Galaxie, LTD, Fairlane vs. A.B.D.
Ford P100 Sierra, Cortina Sierra (İngiltere), Cortina (İngiltere, Güney Afrika, Türkiye)
Holden Ute Belmont, Kingswood, Commodore Avustralya
Chrysler Valiant Ute Valiant Avustralya
Standard Vanguard Utility Standard Vanguard İngiltere
Skoda 1202 1202 Çekoslovakya
Skoda Pickup, Volkswagen Caddy Felicia Çek Cumhuriyeti
Subaru BRAT Leone Japonya
Subaru Baja Outback Japonya