De Quervain tiroiditi
| De Quervain tiroiditi | |
|---|---|
| Diğer adlar | Dev hücreli tiroidit |
 | |
| Uzmanlık | Endokrinoloji  |
De Quervain tiroidi, subakut granülamatöz tiroidit veya dev hücreli tiroidit olarak da bilinir, geçici tiroiditler olarak bilinen bir grup tiroidit hastalıklarının bir üyesidir. De Quervain tiroiditinden her yaştan ve her cinsiyetten insan etkilenebilir.
Bulgular
[değiştir | kaynağı değiştir]Hastalarda kolloid boşluktaki hücresel katmanın zarar görmesi nedeniyle yüksek miktarda kolloidin kan dolaşımına geçmesi sonucunda bir hipertiroidi evresi ortaya çıkar. Sonra hastalarda hipofiz bezinin TSH üretimini azaltması ve uygunsuz olarak kana verilen kolloidin ötiroid duruma dönmeden önce tükenmesi sonucunda genellikle hipotiroidi gelişir. De Quervain tiroiditinde hipertiroidi ve hipotiroidi semptomları görülür, ayrıca hastalarda ağrılı yutkunma güçlüğü (disfaji) görülebilir. Histolojide çok çekirdekli dev hücreler görülür. Bazı vakalarda antitiroid antikorları görülür.
Hipertiroid evredeki klinik semptomlar, diffüz toksik guatrı veya Graves hastalığını taklit edebilir. Bu tür durumlarda radyoiyot uptake (alım) testi yapılması işe yarayabilir; diffüz toksik guatr ve Graves hastalığı genellikle iyot alımında artışa neden olurken subakut tiroidit iyot alımında azalmaya neden olur. Bu iki hastalığı birbirinden ayırt etmek önemlidir çünkü Graves hastalığı ve diffüz toksik guatr radyoiyotla tedavi edilebilir ancak subakut tiroidit genellikle sınırlıdır ve radyoiyotla tedavi edilmez.
Hastalığın nedenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı de Quervain tiroiditi vakaları, viral nedenli olabilir ve bazen üst solunum yolları enfeksiyonu (ÜSYE) sonrasında gelişebilir. De Quervain tiroiditinin viral nedenleri arasında Coxsackie virüsü, kabakulak virüsü ve adenovirüsler bulunur. Bazı vakalar, doğum sonrasında (postpartum) gelişir.[1]
Patofizyoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Tiroid bezinin hasar görmeye başladığı ilk zamanlarda önceden üretilmiş tiroid hormonları, hasar alan hücrelerden dışarı sızar. Bu durum, aşırı aktif tiroid bezi (hipertiroidi) nedeniyle oluşan semptomların (sıcak intoleransı, titreme, anksiyete, kilo kaybı, hızlı kalp atımı, terleme, yağlı saç) ve biyokimya değerlerinin, baskılanmış tiroid stimülan hormon (TSH) değeri ve yüksek T3 ve T4 hormon değerleri, ortaya çıkmasına neden olur.
Hasar almış hücreler tiroid hormonu üretmek için iyot alamaz hale gelir ve bu nedenle hastalık ilerleyince düşük T3 ve T4 hormon değerleriyle buna bağlı olarak yüksek TSH değeri ve az aktif tiroid bezi (hipotiroidi) semptomları (soğuk intoleransı, yorgunluk, depresyon, kilo alımı, kuru deri ve saç) görülür.
Tanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Normal aşırı aktif tiroidit hastalıklarında tiroid bezine iyot alımı çok fazlayken hücrelerin hasar alması durumda iyot alımı az olur. Hastanın kanında çok fazla tiroid hormonu bulunmasının nedeninin de Quervian tiroiditi olduğundan şüphelenilen durumlarda radyoiyot alımını veya teknesyum alımını ölçmek net bir tanı koyabilir; bu ölçüm normal tirotoksikoz vakalarında normalin üzerindeyken de Quervain vakalarında normalin altındadır.
Tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]De Quervain tiroiditi tedavisinde beta blokörler, aspirin, nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar (NSAID işe yaramazsa kortikosteroidler) kullanılır.
Hastalığın adı
[değiştir | kaynağı değiştir]De Quervain tiroditi, adını Fritz de Quervain'den alır.[2] Bu hastalık, de Quervain sendromuyla karıştırılmamalıdır.
Terminoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]De Quervain tiroiditine bazen subakut tiroidit denir[3] ancak diğer subakut tiroidit türleri - subakut lenfositik tiroidit, doğum sonrası (postpartum) tiroidit ve otoimmün tiroidit - de Quervain tiroiditin aksine ağrısızdır. Ayrıca de Quervian tiroiditine ağrılı subakut tiroidit de denir;[4] bu durum, bazen ağrısız tiroidit de denilen subakut lenfositik tiroiditindeki durumun tam tersidir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Thyroiditis". nhs.uk (İngilizce). 18 Ekim 2017. 27 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022.
- ^ synd/1139 ; ("İsmini Kimden Aldı" websitesi) Whonamedit?
- ^ Topuzovic N, Smoje J, Karner I (October 1997). "The therapeutic approach in subacute (de Quervain's) thyroiditis". J. Nucl. Med. 38 (10). s. 1665. PMID 9379217. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2023.
- ^ Peter SA (October 1992). "Painful subacute thyroiditis (de Quervain's thyroiditis)". J Natl Med Assoc. 84 (10). ss. 877-9. PMC 2571803 $2. PMID 1404465.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sınıflandırma | |
|---|---|
| Dış kaynaklar |