Depreme hazırlık

Depreme hazırlık, bir depremin etkilerini en aza indirmek için bireysel, örgütsel ve toplumsal düzeyde alınan bir dizi önlemdir. Hazırlık önlemleri, ağır nesnelerin emniyete alınmasından, yapısal değişikliklerden ve malzemelerin depolanmasından sigortaya, acil durum kitine ve tahliye planlarına kadar değişebilir.[1]

Hazırlık önlemleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hazırlık, hayatta kalma önlemlerini, bir deprem durumunda hayatta kalmayı iyileştirecek hazırlıkları veya depremin etkisini en aza indirmeyi amaçlayan hafifletici önlemleri içerebilir. En çok uygulanan hayatta kalma tedbirleri, acil durum için yiyecek ve su depolamak ve bireylere deprem sırasında ne yapacaklarını öğretmektir.[2] Hafifletici önlemler arasında, depremde devrilebilecek büyük mobilya parçaları (kitaplıklar ve büyük dolaplar gibi), TV ve bilgisayar ekranlarının sıkıca sabitlenmesidir. Aynı şekilde, yatakların veya kanepelerin üzerinde eşya saklamaktan kaçınmak, nesnelerin bireylerin üzerine düşme olasılığını azaltır.[1]

Tsunami hazırlığının planlanması deprem hazırlığının parçası olabilir.[3]

Bina tasarımı ve güçlendirme

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Depreme dayanıklı yapılar

Deprem eğilimli alanlardaki deprem yönetmeliklerinin, yeni binaların depreme karşı dayanıklılığını artırmak için tasarlanmış özel şartları olabilir. Yönetmeliğe uygun olmayan eski binalar ve evler, dayanıklılıklarını artırmak için güçlendirilebilir. Yüksek otoyollar ve köprülerde sağlamlaştırma ve depreme dayanıklı tasarımlar da kullanılır.

Yönetmelikler, binaları sıfır hasar almaları anlamında depreme dayanıklı hale getirmek için tasarlanmamıştır. Çoğu bina tasarımının amacı, bir binadaki deprem hasarını, bina sakinlerinin hayatını koruyacak şekilde azaltmaktır ve bu nedenle, bazı sınırlı hasarların toleransı kabul edilir. Güçlendirmeye ek olarak depreme dayanıklı mobilyaların kullanılabilir.

Binanın depreme karşı sağlamlaştırılma teknikleri ve modern bina yönetmelikleri Richter Ölçeğine göre 8,5'ten büyük olmayan depremlerde binaların tamamen yıkılmasını önlemek için tasarlanır.[4] Richter Ölçeğine atıfta bulunulmasına rağmen, yerel sarsıntı şiddeti bina esnekliğinde dikkate alınması gereken en büyük faktörlerden biridir.

Hazırlık türleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hazırlıklı olmanın arkasındaki temel konu, depreme hazır olmaktır. Hazırlık, bireyin günlük yaşamıyla başlar ve depremde faydalı olabilecek öğeleri ve eğitimi içerir. Hazırlık, bireysel hazırlıktan aile hazırlığı, toplum hazırlığı[5] ve ardından ticari, kâr amacı gütmeyen ve devlet hazırlığı yoluyla devam eder. Bazı kuruluşlar bu çeşitli seviyeleri harmanlar. İş sürekliliği planlaması, işletmeleri Afet Kurtarma Planı yapmaya teşvik eder. ABD FEMA, hazırlık durumunu genellikle bir piramide ayırır; vatandaşlar en alttadır, piramidin en üstünde ise yerel yönetim, eyalet hükûmeti ve federal hükûmet vardır.[6]

Dolapta Bozulmayan Gıda

Çocuklar belirli sorunlar gösterebilir ve bazı planlama ve kaynaklar doğrudan onları desteklemeye odaklanır. ABD FEMA şuna not ederek bir tavsiyede bulunur: "Bir çocuğun bunu ilk elden deneyimlemiş olup olmadığı, bir arkadaşının başına gelip gelmediği veya sadece televizyonda görüp görmediğine göre, afetler çocukları korkmuş, kafası karışmış ve güvensiz hissettirebilir".[7]

Engelli veya diğer özel ihtiyaçları olan kişilerin özel acil durum hazırlık ihtiyaçları olabilir. FEMA'nın engelli kişiler için önerileri arasında reçetelerin kopyalarına sahip olmak, motorlu tekerlekli sandalyeler gibi tıbbi cihazlar için şarj cihazları ve hazır bir haftalık ilaç tedariki vardır.[8] Hazırlık, evcil hayvanları da kapsayabilir.

Hazırlık, psikolojik hazırlığı da kapsayabilir: kaynaklar, hem afetten etkilenen topluluk üyelerini hem de onlara hizmet eden afet çalışanlarını destekleyecek şekilde tasarlanır.

Toplulukların çeşitli tehlikelere hazırlandığı çoklu tehlike yaklaşımı, tek tehlike yaklaşımlarından daha esnektir ve popülerlik kazanmaktadır.[1][9][10]

Uzun süreli elektrik kesintileri, acil elektrik desteği için acil durum jeneratörleri veya diğer güç kaynakları ile hafifletilebilecek asıl felaketin ötesinde hasara neden olabilir.[11]

Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı: "ev sahipleri, iş sahipleri ve yerel liderler, enerji kesintileriyle kendi başlarına başa çıkmada aktif bir rol almak zorunda kalabilirler" der.[12] Hastaneler, askeri üsler ve eğitim kurumları gibi büyük kurumlar genellikle kapsamlı yedek güç sistemlerine sahiptir.[13] Hazırlık evde veya okulda bitmez.[14] Amerika Birleşik Devletleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, güvenli bir sıcaklığın korunması, yaşam destek sistemleri için yeterli elektriğin sağlanması ve hatta aşırı koşullar altında tahliyelerin gerçekleştirilmesi dahil olmak üzere, hastanelerin yanıt vermesi gerekebilecek belirli acil durum hazırlık konularını yayınlar.[15] FEMA, tüm işletmeleri bir acil durum müdahale planına sahip olmaya teşvik eder,[16] A.B.D. Küçük İşletme Yönetimi, özellikle küçük işletme sahiplerine acil durum hazırlığına odaklanmalarını tavsiye eder ve çeşitli farklı çalışma sayfaları ve kaynaklar sağlar.[17]

İşaretli gaz kapatma vanası

Doğalgaz sızıntılarının yarattığı patlayıcı tehlike göz önüne alındığında, “Ready.gov” web sitresi "Tüm hane halkının doğal gazı nasıl kapatacağını bilmesinin hayati önem taşıdığını" ve mülk sahiplerinin kendi gaz bağlantıları için gerekli özel aletlere sahip olduklarından emin olmaları gerekir der. Ready.gov ayrıca, "Sorumlu tüm ev üyelerine elektriği nerede ve nasıl kapatacaklarını öğretmek akıllıca olacaktır" diyerek, ana devreden önce bireysel devrelerin kapatılması gerektiği konusunda uyarıyor. Ready.gov ayrıca, "Tüm hane halkının ana ev vanasındaki suyu nasıl kapatacağını öğrenmesi çok önemlidir" der ve paslı vanaların değiştirilmesi gerekebileceği konusunda uyarır.[18]

Hazırlık yapmak

[değiştir | kaynağı değiştir]

Halkın farkındalığını artırma girişimlerine rağmen hazırlık seviyeleri genellikle azdır.[19]

Afete hazırlıklı olmayı teşvik etmek için çeşitli yöntemler vardır, ancak bunlar çok az belgelenir ve etkinlikleri nadiren denenir.[20] Uygulamalı eğitim, tatbikatlar ve yüz yüze etkileşim davranış değiştirmede daha başarılı olur.[1][21] Eğitici video oyunu örnekleri dahil olmak üzere[1] dijital yöntemler de kullanılmıştır.[22]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e Joffe, Helene; Perez-Fuentes, Gabriela; Potts, Henry W W; Rossetto, Tiziana (16 Ağustos 2016). "How to increase earthquake and home fire preparedness: the fix-it intervention" (PDF). Natural Hazards. 84 (3): 1943-1965. doi:10.1007/s11069-016-2528-1 Özgürce erişilebilir. [ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Earthquakes - Province of British Columbia". 4 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
  3. ^ "Tsunamis - Province of British Columbia". 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
  4. ^ Smith, Charles (15 Nisan 2006). "What San Francisco didn't learn from the '06 quake". San Francisco Chronicle. 26 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2011. 
  5. ^ "In It Together - Province of British Columbia". 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Why Prepare" (PDF). Fema.gov. 27 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  7. ^ "Coping with Disaster". FEMA.gov. 31 Ocak 2015. 7 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  8. ^ [1] (archived link, February 11, 2015)
  9. ^ Scawthorn, C.; Schneider, P. J.; Schauer, B. A. (2006). "Natural Hazards—The Multihazard Approach". Natural Hazards Review. 7 (2): 39. doi:10.1061/(ASCE)1527-6988(2006)7:2(39). 
  10. ^ Scawthorn, C.; O'Rourke, T. D.; Blackburn, F. T. (2006). "The 1906 San Francisco Earthquake and Fire—Enduring Lessons for Fire Protection and Water Supply". Earthquake Spectra. 22 (Suppl. 2): 135-158. doi:10.1193/1.2186678. 
  11. ^ "Install a Generator for Emergency Power" (PDF). Fema.gov. 13 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  12. ^ "Community Guidelines for Energy Emergencies | Department of Energy". Energy.gov. 31 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  13. ^ "Microgrid Effects and Opportunities for Utilities" (PDF). Burnsmcd.com. 12 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  14. ^ "Plan for Locations". Ready.gov. 30 Ocak 2014. 7 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  15. ^ "Hospital Evacuation Decision Guide: Chapter 2. Pre-Disaster Self-Assessment". Archive.ahrq.gov. 30 Haziran 2011. 16 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  16. ^ "Emergency Response Plan". Ready.gov. 19 Aralık 2012. 22 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  17. ^ https://www.sba.gov/content/disaster-preparedness 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Emergency Preparedness
  18. ^ "Utility Shut-off & Safety". Ready.gov. 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2015. 
  19. ^ Joffe, H.; Rossetto, T.; Solberg, C.; O'Connor, C. (2013). "Social Representations of Earthquakes: A Study of People Living in Three Highly Seismic Areas" (PDF). Earthquake Spectra. 29 (2): 367-397. doi:10.1193/1.4000138. 29 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  20. ^ Verrucci, E.; Perez-Fuentes, G.; Rossetto, T.; Bisby, L.; Haklay, M.; Rush, D.; Rickles, P.; Fagg, G.; Joffe, H. (2016). "Digital engagement methods for earthquake and fire preparedness: a review". Natural Hazards. 83: 1583-1604. doi:10.1007/s11069-016-2378-x Özgürce erişilebilir. 
  21. ^ Joffe, Helene; Potts, Henry W W; Rossetto, Tiziana; Doğulu, Canay; Gul, Ervin; Perez-Fuentes, Gabriela (1 Nisan 2019). "The Fix-it face-to-face intervention increases multihazard household preparedness cross-culturally" (PDF). Nature Human Behaviour. 3 (5): 453-461. doi:10.1038/s41562-019-0563-0. PMID 30936428. 7 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  22. ^ "shakeoutgame". dropcoverholdon.org. 20 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016.