Friedrich Spielhagen
| Friedrich Spielhagen | |
|---|---|
_b_225.jpg) 1877'de Friedrich Spielhagen | |
| Doğum | 24 Şubat 1829 Magdeburg, Alman Konfederasyonu |
| Ölüm | 25 Şubat 1911 (82 yaşında) Berlin, Alman İmparatorluğu |
| Meslek | Yazar, çevirmen |
| Dil | Almanca |
| Milliyet | Alman |
| Eğitim | Berlin Humboldt Üniversitesi Bonn Üniversitesi Griefswald Üniversitesi |
| Önemli eser | Sturmflut (1877) |
| İmza |  |
Friedrich Spielhagen (24 Şubat 1829 - 25 Şubat 1911), Alman romancı, edebiyat kuramcısı ve çevirmendir. 20'li yaşlarının başında bir çeşitli işlerde çalışmayı denedi ancak 25 yaşında yazmaya ve çevirmenlik yapmaya başladı. En çok bilinen romanı Sturmflut'tur ve In Reih' und Glied adlı romanı Rusya'da oldukça başarılı olmuştur.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Magdeburg'da doğdu ve babasının 1835'te bir devlet mimarı olarak atandığı Stralsund'da büyüdü. Stralsund'daki gymnasiuma gitti. Berlin, Bonn ve Greifswald üniversitelerinde önce hukuk, ardından edebiyat ve felsefe okudu.
Bonn'da, o zamanlar Carl Schurz, Johannes Overbeck, Julius Schmidt, Karl Otto Weber, Ludwig Meyer ve Adolf Strodtmann'ın da üyesi olduğu Burschenschaft Franconia'ya üye oldu. Anılar adlı kitabında Schurz, Spielhagen'i şöyle anıyor: “Bir dereceye kadar mesafeli ve çekingen karakterine rağmen, hepimiz ender entelektüelliği ve yüksek ahlaki değerlere sahip olduğunu fark ettik. Yüzyılın romancıları arasında en üst seviyede bir yıldız oldu."[1]
Üniversiteden ayrıldıktan sonra özel öğretmen, oyuncu asker ve Leipzig'de bir okulda öğretmen olmayı denedi ancak 1854'te babasının ölümü üzerine kendini tamamen yazmaya adadı. 1859'da Hannover'deki Zeitung für Norddeutschland'ın (Kuzey Almanya Gazetesi) editörü oldu ve 1862'de Berlin'e taşındı. Burada 1878-84 arasında Westermanns illustrirte deutsche Monatshefte'nin (Westermann'ın Resimli Alman Aylık Dergisi) editörlüğünü yaptı.[2]
Çevirmen olarak Spielhagen, George William Curtis'ten Howadji, Ralph Waldo Emerson'dan English Traits, Amerikan şiirlerinden bir seçkiyi (1859; 2. baskı 1865) ve William Roscoe'dan Lorenzo de' Medici eserlerini Almancaya çevirdi. Jules Michelet'nin Fransızca ufak eserlerini de tercüme etti: L'amour, La femme, La mer.
Therese Boutin (1835–1900) ile evlendi ve çiftin Elsa Spielhagen (1866–1942) adında bir kızı oldu. 25 Şubat 1911'de öldü. Memleketi Magdeburg ve yaşadığı üç şehir Stralsund, Hannover ve Berlin'de adı sokaklara verildi.
Romanlar ve bir oyun
[değiştir | kaynağı değiştir]
İkisi de çok okunmayan Clara Vere (1857) ve Auf der Düne'yi (1858) yayımladıktan sonra gazete ve dergiler için yazmaya başladı. 1861'de Problematische Naturen (1860-1861) ile şöhrete ulaştı. Bunun ardından bir yıl sonra bir devamı Durch Nacht zum Licht, ardından Die von Hohenstein (1863), In Reih' und Glied (1866), Hammer und Amboß (1869), Deutsche Pioniere (1870), Allzeit voran (1872), Was die Schwalbe sang (1873), Ultimo (1874), Liebe für Liebe (Leipzig'de geçen bir drama; 1875), Sturmflut (Fransa-Prusya Savaşı sonrası Berlin'de yaşanan finansal krizlere dayanır,[3] 1876), Plattland (1878), Quisisana (1880), Angela (1881), Uhlenhans (1884), Ein neuer Pharao (1889), Faustulus (1897) ve Freigeboren (1876) ve diğer pek çok eser çıkardı. Günümzüde Sturmflut en iyi bilinen eseridir ancak şu anda yalnızca kısaltılmış bir biçimi mevcuttur. Spielhagen'in sonraki çalışmaları neredeyse tamamen edebiyat teorisi üzerineydi.
Spielhagen'in Sämtliche Werke (Bütün Eserleri) adlı derlemesi 1871'de on altı cilt, 1878'de on dört cilt olarak yayınlandı. Bunu 1898'de (22 cilt) Sämtliche Romane (Tüm Romanları) izledi ve bunları 1902'de yeni bir dizi izledi. 1890'da otobiyografisi Finder und Erfinder'i (2 cilt, 1890) yayımladı.
In Reih' und Glied adlı romanı, Rusçaya Один в поле не воин [kelimenin tam anlamıyla Odin v pole ne voin, "Meydandaki bir adam savaşçı değildir" veya "Tek başına bir adam savaşı kazanamaz" anlamına gelen bir atasözü] (1867–1868) olarak çevrilmiştir. Romanın devrimci kahramanı Leo (Ferdinand Lassalle'ye dayannır) Rusya'da olağanüstü popüler oldu ve hemen hemen tüm romanları en az bir kez Rusçaya çevrildi. 1895'te (8 cilt) ve 1898 (30 cilt) eserlerinin Rusça toplu basımı yapıldı.[4]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Clara Vere, Novelle, 1857
- Auf der Düne, Novelle, 1858
- Problematische Naturen, Roman, Berlin: Janke, 1861
- Durch Nacht zum Licht, Roman (Problematische Naturen romanın devamı), 1862
- In der zwölften Stunde, Novelle, 1862
- Vermischte Schriften, 1864
- Röschen vom Hofe, Novelle, 1864
- Die von Hohenstein, Roman, 1864
- In Reih' und Glied, Roman, 1866
- Goethe-Galerie. Wilhelm von Kaulbach'ın orijinal çizimleri ve Friedrich Spielhagen'in açıklayıcı metni ile. Verl. -Anst. für Kunst u. Wissenschaft, München 1867. Dijital Baskısı
- Vermischte Schriften, 1868
- Die Dorfcoquette, komedi romanı, 1868
- Hammer und Amboß, Roman, 1869 (Projekt Gutenberg-DE'deki tam metin 6 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
- Allzeit voran, Roman, 1871
- Was die Schwalbe sang, Roman, 1873 (1872: Die Gartenlaube'de yayımlandı)
- Ultimo, Novelle, 1874
- Liebe für Liebe, Oyun, dört perde, 1875
- Sturmflut, Roman, 1877
- Platt Land, Roman, 1879
- Quisisana, Novelle, 1880
- Beiträge zur Theorie und Technik des Romans, 1883
- Was will das werden?, Roman, 1885
- Ein neuer Pharao, Roman, 1889
- Finder und Erfinder. Erinnerungen aus meinem Leben, 1890
- Sonntagskind, Roman, 1893
- Susi, Roman, 1895
- Stumme des Himmels, Roman, 1895
- Zum Zeitvertreib, Roman, 1897
- Faustulus, Roman, 1898
- Neue Beiträge zur Theorie und Technik der Epik und Dramatik, 1898
- Opfer, Roman, 1899
- Freigeboren, Roman, 1900
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Schurz, Carl. Reminiscences (3 cilt). 1. s. 94.
- ^
Gilman, D. C.; Thurston, H. T.; Colby, F. M., (Ed.) (1905). "Spielhagen, Friedrich". New International Encyclopedia (İngilizce) (1. bas.). New York: Dodd, Mead.
- ^ Yukarıdaki metinlerin bir veya birden fazla yerinde şu anda belirtilen kamu malı kaynaktan metinler bulunmaktadır: |}}Rines, George Edwin, (Ed.) (1920). "Spielhagen, Friedrich". Encyclopedia Americana.
- ^ Brockhaus & Efron makalesi 21 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
Ek kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ripley, George; Dana, Charles A., (Ed.) (1879). "Spielhagen, Friedrich". The American Cyclopædia.
- Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Spielhagen, Friedrich von". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press.
