Gazale Konağı

Gazale Konağı
Arapça: غزالة , romanize: Beyt Gazale
Gazale Konağı, orta avlu
Harita
Genel bilgiler
DurumHarap ve yağmalanmış
TürKonut
Mimari tarzSuriye-Osmanlı
AdresAl-Jdayde
ŞehirHalep
Ülke Suriye
Koordinatlar36°12′24″K 37°09′23″D / 36.20667°K 37.15639°D / 36.20667; 37.15639
Adını aldığıGazale ailesi
Tamamlanma17. yüzyıl
Yenileme2007-2011

Gazale Konağı (Arapça: غزالة - Beyt Gazale‎), Suriye'nin Halep şehrinde Osmanlı döneminden kalan en büyük ve en iyi korunmuş yapılardan biridir. Adını yaklaşık iki yüzyıl boyunca konağın sahibi olan Gazale[1] ailesinden almıştır.[2] 1914'ten bu yana devlet okulu olarak kullanılmış[3] ve yakın zamanda Halep şehrinin Bellek Müzesi olmak üzere restore edilmiştir. Halep'in Al-Jdayde[4] semtinde yer almaktadır.

Tarihçe: Halep’teki Gazale Konağı'nın kökeni

[değiştir | kaynağı değiştir]
Gazale Konağı’nın bezemeli pencerelerinden bir örnek

Konak dini ve etnik çeşitliliğe sahip bir nüfusa sahip olan büyük bir banliyö mahallesinin Batı kenarında bulunmaktadır. Halep tarihi kent merkezinin Kuzeyindeki bu mahalle, geç Memlük döneminden bugüne dek gelişimini sürdürmüştür. Bir grup kilisenin çevresinde organik biçimde öbeklenerek ortaya çıkan yerleşim alanı, zaman içinde Jdeideh Hristiyan mahallesine dönüşmüştür. Burada, Halep'in ileri gelen Hristiyan toplulukları, özellikle de Hindistan ve İran ile ticarette uzmanlaşan Ermeniler ikamet etmiştir.

Gazale Konağı, 1583-90 ve 1653 yıllarına tarihlenen – ve canlı, karışık bir Hristiyan-Müslüman mahallesinin anıtsal kalbini oluşturan – iki adet büyük vakıf binasının önünde inşa edilmiştir. Boyutu ve bezemeleri ile eşsiz nitelikteki Gazale Konağı, 17. yüzyıl Halep'inde bir Hristiyan topluluğun zenginliğini ve gücünü simgelemektedir. Konağın dekoratif panellerinde insan figürünün resmine rastlanmamaktadır; yerel zanaatkarlarca yapılmış paneller, popüler özdeyişlerin, mistik şiirlerin[5] ve İncil'den alınmış ilahilerin karışımından oluşan birçok boyalı yazıt içermektedir. Bu kaynak çeşitliliği, Arap kültürünün zenginliğini ve Halep kentsoylularının tipik eklektik tarzının açık bir yansımasıdır.

Yakın zamanlı araştırmalar ve restorasyon işleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Gazale Konağı’nın altı avlusu (RC Heritage)

2007-2011 arasında, Suriye Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Gazale Konağı'nı Halep şehrinin belleğine adanmış bir müzeye dönüştürmek için kapsamlı bir restorasyon kampanyası yürütmüştür. Restorasyon işlerinin önemli bir bileşeni, Şamlı zanaatkarların eseri olan dekoratif panellerin bir kısmının onarımı olmuştur.

Bu kampanyaya koşut olarak, Gazale ailesinin bugünkü torunları konağa ilişkin bilimsel bir araştırma başlatmıştır.[6] 2010 yılında başlayan bu çalışma kapsamında, mahalleye ve konağa ilişkin tarihi araştırma, dekoratif öğelere ilişkin stilistik bir inceleme ve ayrıntılı bir mimari analiz yapılmıştır. Çalışmanın hedefi, Gazale Konağı'nın başlangıçtan bu yana geçirdiği evrimin kesin bir kronolojisini elde etmek olmuştur.

Beit Ghazaleh Ortofoto Araştırması (2017)

Gazale'nin evi, özellikle eyvanı, Suriye iç savaşı nedeniyle ağır hasar gördü. Bina çeşitli patlamalara maruz kaldı ve kalan tüm ahşap dekoratif paneller bilinmeyen gruplar tarafından sökülerek yağmalandı.[7][8] Malın zarar görmesi ve müzenin yağmalanması ile ilgili raporlar yayınlandı.[9]

Notlar ve Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Yazılı metinlere ve ailenin soy hattına göre, aile adı farklı şekillerde yazılabilmektedir: Gazalé, Ġazaleh, Gazale, Ghazaleh.
  2. ^ Konağın en eski bölümleri en az 350 yıllıktır.
  3. ^ Önce bir Alman okuluna, daha sonra bir Ermeni okuluna dönüştürülmüştür (Haigazian Varjaran).
  4. ^ Transliterasyon: Mahallenin adı Arapça جديدة kelimesinden Al-Jdaydeh, Al-Jdeideh, Al-Judayde, Al-Jdeïdé, Al-Judayda olarak çevrilmiştir
  5. ^ Şairleri Müslüman veya Hristiyan idi
  6. ^ "Beit Ghazaleh (maison du XVIIè s.) à Alep". rcheritage. 7 Kasım 2017. 6 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2020. 
  7. ^ (fr) « Syrie : des Français au secours du patrimoine en péril 26 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. » http://archive.wikiwix.com/cache/?url=https%3A%2F%2Fwww.archimag.com%2Farchives-patrimoine%2F2018%2F06%2F04%2Fsyrie-fran%25C3%25A7ais-secours-patrimoine-peril 28 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. archive, Archimag 04/06/2018
  8. ^ Alaa Haddad, Issam Ballouz, Rami Alafandi (2018) Report about missing ʿAjami wooden panels from Bayt Ghazala (Aleppo) 24 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  9. ^ ARCA Art Crime and Cultural Heritage Resources: Aleppo,illicit trafficking,Syria / A house dismantled - Beit Ghazaleh, the house of the Ġazaleh, غزالة‎‎, 29 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. art-crime.blogspot.com, December 22, 2016,

Bibliyografya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Gazale Konağı, kuzey cephedeki taş işçiliği
    Gazale Konağı, kuzey cephedeki taş işçiliği
  • Gazale Konağı'nın 'gazelleri', Pharaon Koleksiyonu'nda (Beyrut'taki Mouwad Müzesi) bulunan panellerden detay, 2011
    Gazale Konağı'nın 'gazelleri', Pharaon Koleksiyonu'nda (Beyrut'taki Mouwad Müzesi) bulunan panellerden detay, 2011
  • Gazale Konağı, qoubba (kubbe) odasındaki ahşap paneller
    Gazale Konağı, qoubba (kubbe) odasındaki ahşap paneller
  • Halep'teki Gazale Konağı'nın eyvanı (kartpostal, 1918-1922)
    Halep'teki Gazale Konağı'nın eyvanı (kartpostal, 1918-1922)
  • Gazale Konağı, Eylül 2017
    Gazale Konağı, Eylül 2017
  • Gazale Konağı
    Gazale Konağı