Gonars toplama kampı birkaç İtalyan toplama kampından biriydi ve 23 Şubat 1942'de İtalya'nın Gonars şehrinin yakınlarında kurulmuştur. Benito Mussolini'nin 1920'lerdeki ırkçı konuşmasına paralel olarak İtalyan işgali altındaki Yugoslavya topraklarında işlenen diğer İtalyan savaş suçlarıyla birlikte Mario Roatta'nın İtalyan işgali altındaki Ljubljana Bölgesi'nden etnik Slovenlere ve Gorski Kotar'dan gelen Hırvatlara yönelik etnik temizlik politikasında nihai çözümün eşdeğeri olarak hizmet eden diğer İtalyan toplama kampı Rab toplama kampından bu kampa birçok enterne transfer edildi.
Slavlar - aşağı ve barbar - gibi bir ırkla uğraşırken havuç değil sopa politikasını izlemeliyiz... Yeni kurbanlardan korkmamalıyız... İtalya sınırı Brenner Geçidi'nden geçmeli, Monte Nevoso ve Dinar Alpleri.... 50.000 İtalyan için 500.000 barbar Slav'ı kolayca feda edebileceğimizi söyleyebilirim....
—
Pula'daki 22 Şubat 1922 tarihli konuşmasında Benito Mussolini[3][4][5]
1.643'ü çocuk olmak üzere 5.343 enternenin ilk nakliyesi, kuruluşundan iki gün sonra, 23 Şubat 1942'de Ljubljana Bölgesi'nden ve diğer iki İtalyan toplama kampı olan Rab kampından ve Treviso yakınlarındaki Monigo'daki kamptan gerçekleşti.
Kamp, 8 Eylül 1943't ateşkesinin hemen ardından dağıtıldı.
Sadece 1973'te heykeltıraş Miodrag Živković tarafından kasabanın mezarlığında bir Piscina yaratıldı. 453 Sloven ve Hırvat kurbanın kalıntıları iki yeraltı mahzenine nakledildi. Açlık ve işkence nedeniyle kampta en az 50 kişinin daha öldüğüne inanılıyor.
- Viktor Antolin, felsefe profesörü (o sırada öğrenci/gazeteci)
- France Balantič, şair
- France Bučar, 1991 sonrası Slovenya'da avukat, yazar ve devlet adamı
- Lojze Bukovac, 1941 Partizanları Hatıra Madalyası sahibi, yazar
- Alojz Gradnik, şair
- Bogo Grafenauer, tarihçi
- Zora Konjajev, çocuk doktoru
- Boris Kraigher, siyasetçi
- Vasilij Melik, tarihçi
- Frane Milčinski (müstear ismi Ježek), şair, oyuncu, çocuk yazarı ve yönetmen
- Odon Peterka, şair
- Jakob Savinšek, heykeltıraş ve şair
- Bojan Štih, edebiyat eleştirmeni, deneme yazarı ve sahne yönetmeni
- Bogdana Stritar, opera sanatçısı
- Nada Vidmar, opera sanatçısı
- Nande Vidmar, ressam
- Anton Vratuša, siyasetçi
- Aleš Strojnik, bilim insanı ve eğitmen
- Vitomil Zupan, yazar
- Alessandra Kersevan (2008): Lager italiani. Pulizia etnica e campi di concentramento fascisti per civili jugoslavi 1941–1943. Editore Nutrimenti,
- Alessandra Kersevan (2003): Un campo di concentramento fascista. Gonars 1942–1943., Kappa Vu Edizioni, Udine.
- Nadja Pahor Verri (1996): Oltre il filo : storia del campo di internamento di Gonars, 1941–1943, Arti Grafiche Friulane, Udine.
- Luca Baldissara, Paolo Pezzino (2004): Crimini e memorie di guerra: violenze contro le popolazioni e politiche del ricordo, L'Ancora del Mediterraneo. 978-88-8325-135-1
- Bregar, Ana (2013): Comparing situation at the Gonars Concentration Camp and the Rab Concentration Camp (In Slovene: "Primerjava taboriščnih razmer na Rabu in v Gonarsu"), Diploma thesis, Faculty of Arts, Department of history, University of Ljubljana.
- Megla, Maja (2012): Dr. Peter Starič, inženir elektronike, o svoji novi knjigi, ki izide septembra v angleškem jeziku 10 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Delo.
- Mihajlovič, Nataša (2012): Comparing the Gonars Concentration Camp and the Mauthausen Concentration Camp (In Slovene: "Primerjava koncentracijskih taborišč Gonars in Mauthausen"), Diploma thesis, Faculty of Arts, Department of history, University of Ljubljana.
- Škorjanec, Viljenka (2011): Italijanske metode pri izpustu iz koncentracijskih taborišč 2 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Zveza zgodovinskih društev Slovenije, Ljubljana, Zgodovinski časopis, 1–2, pp 152–171
- ^ "Gonars Concentration Camp". 4 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ Herman Janež: Onstran žice – Gonars (2): Prihodi transportov s taborišniki (deutsch: Jenseits des Zaunes – Gonars (2): Die Ankunft der Gefangenentransporte), mehrteilige Reihe in der slowenischen Wochenzeitung Dolenjski list, Novo mesto, 9. Ağustos 2012, S. 18.
- ^ Pirjevec, Jože (2008). "The Strategy of the Occupiers". Resistance, Suffering, Hope: The Slovene Partisan Movement 1941–1945 (PDF). s. 27. ISBN 978-961-6681-02-5. 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ Verginella, Marta (2011). "Antislavizmo, rassizmo di frontiera?". Aut aut (İtalyanca). ISBN 978-88-6576-106-9.
- ^ Santarelli, Enzo (1979). Scritti politici: di Benito Mussolini; Introduzione e cura di Enzo Santarelli (İtalyanca). s. 196. 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.