Gökdağ, Narman
B20B20
| Gökdağ | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Gökdağ Gökdağ'ın Erzurum 'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°21′14″N 41°49′37″E / 40.3539°K 41.8269°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Narman |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 1788 m |
| Nüfus | 117 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25530 |
Gökdağ, Erzurum ilinin Narman ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Gökdağ köyünün eski adı Pertavani'dir. Pertavani (ფერთავანი), Gürcücede renkler anlamındaki "perta" (ფერთა) ile ev veya barınak anlamındaki "vani" (ვანი) kelimelerinden oluşmaktadır.[5][6] Bu yer adı Türkçeye Pertavan şeklinde girmiştir. Nitekim Çıldır Eyaleti'nin 1694-1732 dönemini kapsayan Osmanlı cebe defteri ile 1835 tarihli nüfus defterinde ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Pertavan (پرتوان) olarak geçer.[7][8][9] Pertavan adı Türkçede zaman içinde Pertivan'a dönüşmüştür.[10]
Pertavani köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcü yönetiminden ele geçirmiştir. Pertavani Kalesi bu dönemden kalmıştır.[11]
Pertavani, Çıldır Eyaleti'nin 1694-1732 dönemini kapsayan cebe defterinde Çıldır Eyaleti'nin Oltu livasına bağlı Güney nahiyesinin köylerinden biriydi. Köyün gelirleri Hicri 1107 (1695/1696) yılında timar cinsinden İsmail adında birine tahsis edilmişti ve 2.000 akçeden oluşuyordu.[7]
Pertavani, Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Çıldır Eyaleti'nin Mamirvan sancağında yer alıyordu. Bu tarihte köyde 8 hanede 31 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 62 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[8]
Pertavan, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlı Narman nahiyesinin köylerinden biriydi.[9] 1940 genel nüfus sayımında köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 256 kişiden oluşuyordu.[12] Pertavani veya Pertavan Türkçe olmadığı işin köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Gökdağ olarak değiştirilmiştir.[13] 1965 genel nüfus sayımına göre Gökdağ köyünde 394 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 38 kişi okuma yazma biliyordu.[14]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Narman Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[15]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 85 km, Narman ilçe merkezine 3 km uzaklıktadır.[16] Mahalle, Narman'ın batısında olup, 25.03 numaralı Tortum-Narman il yolu kenarındadır.[17]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 117[2] |
| 2021 | 116[2] |
| 2020 | 126[2] |
| 2019 | 121[2] |
| 2018 | 128[2] |
| 2017 | 122[2] |
| 2016 | 117[2] |
| 2015 | 123[2] |
| 2014 | 133[2] |
| 2013 | 127[2] |
| 2012 | 144[3] |
| 2011 | 158[3] |
| 2010 | 165[3] |
| 2009 | 171[3] |
| 2008 | 169[3] |
| 2007 | 169[3] |
| 2000 | 201[3] |
| 1990 | 296[18] |
| 1985 | 353[19] |
| 1965 | 394[20] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Narman Gökdağ Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Gokdag, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ "ფერი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 16 Temmuz 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "ვანი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 24 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ a b "Defter-i Caba-i Eyalet-i Çıldır 1694-1732 (ჩილდირის ვილაიეთის ჯაბა დავთარი : 1694-1732 წწ.), (Yayıma hazırlayan) Tsisana Abuladze, Tiflis, 1979, s. 326". 30 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ a b Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 82. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 235.
- ^ 1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1957, s. 209.
- ^ Oktay Özgül, "Eskiçağ'da Narman Havzası", Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 7, İlkbahar 2011, 97-114
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 253.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 740". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2022.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 258.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Gökdağ Mahallesi". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.