Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi

Alevî Türkmen Pîri Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi (Pîr-i Horasan)

Hacı Bektaş-ı Veli Türbesi, Nevşehir'in Hacıbektaş ilçesinde yer alan ve 1964'ten beri müze olarak kullanılan bir yapı.

Horasanlı 90.000 Alevi Türkmen Pîrlerin önderi ve büyük tasavvuf alimlerinden bir Alevî Türkmen şeyhi olan filozof Hacı Bektaş-ı Veli tarafından 13. yüzyılda kuruldu ve sonraki dönemlerde yapılan eklemeler ve onarımlarla bugünkü hâlini aldı.[1] UNESCO, 2012'de kompleksi Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil etti.[2][3] Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen özel izinle Temmuz 2015'te yapılan cem töreni, 188 yıl aradan sonra dergâhta gerçekleştirilen ilk ibadet oldu.[4][5]

2019'da yaklaşık 600 bin kişi tarafından ziyaret edilen müze, Türkiye'nin en çok ziyaret edilen sekizinci müzesidir.[6]

Üçler kapısı ve meydan havuzu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Nadar Avlusu’nu Dergâh Avlusu’ndan ayıran kesme taş örgülü duvarda kırmızı renkli taşlar, Üçler Kapısı’nın çevresinde yerini sarı renkli taşlara bırakmaktadır. Sivri kemerli kapının üzerindeki duvar üçgen bir alınlık meydana getirmekte, çift meyilli harpuşta hiç kesintiye uğramadan bunun üzerinde devam etmektedir. Kapının yanlarında kare biçiminde kırmızı taşlara on iki imamı remzeden on iki dilimli gülçeler işlenmiştir. Taşların köşelerinde görülen çeyrek güneş motifleri, Üçler Kapısı’nın bu tür motiflerin yaygınlaştığı XIX. yüzyılın ikinci çeyreğinde veya az sonra elden geçirildiğini göstermektedir. Havuz, kitabesinden anlaşıldığına göre; Beyrut Valisi Halil Paşa’nın eşi Zehra Hanım tarafından 1908 yılında yaptırılmıştır. Havuzun alınlık kısmının tepesinde mermerden yapılmış “Hüseyni Tacı” bulunmaktadır.[7]

  1. ^ "Hacıbektaş Müzesi". muze.gov.tr. 18 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015. 
  2. ^ "Haci Bektas Veli Complex" (İngilizce). UNESCO. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015. 
  3. ^ "Hacı Bektaş Veli Türbesi (Nevşehir)". Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2015. 
  4. ^ "Hacı Bektaş Veli Dergahı'nda 188 yıl sonra Cem töreni". CNN Türk. 5 Temmuz 2015. 6 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2015. 
  5. ^ "Aleviler İbadete Kapalı Olan Dergâhta Cem Töreni Yaptı". Milliyet. 4 Temmuz 2015. 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2015. 
  6. ^ "Ayasofya 2019'da en çok ziyaret edilen müze oldu". Anadolu Ajansı. 3 Şubat 2020. 1 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020. 
  7. ^ "HACI BEKTAŞI VELİ MÜZESİ | Kültür Portalı". web.archive.org. 6 Mart 2023. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2023. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]