Hodegon Manastırı

Guercino: Evangelist Luka Hodegetria ikonunu boyuyor
Bizans Konstantinopolis'i haritası

Hodegon Manastırı (ayrıca Panaghia Hodegetria Manastırı ya da Hodegoi Manastırı, Grekçe: [ναὸς / μονὴ] τῶν Ὁδηγῶν, [naos / monē] tōn Hodēgōn) Konstantinopolis'te bulunan bir manastır.[1]

İmparator Arkadyüs'ün (h. 395-408) kızı olan Pulheria (d.399-ö.453) tarafından kurulduğu iddia edilir. Manastır, Blahernai ve Halkoprateia ile birlikte şehirde inşa edilen üç ana Marian kurumundan biri olarak kabul edilir.[2]

Manastır, deniz kenarında Halkoprateia'nın ilerisinde yer alıyordu ve tam karşısında yer alan Blahernai ile beraber Konstantinopolis şehrinde bir hilal oluşturup Theodosius surlarıyla başlayıp, Halkoprateia'da sona eren her hafta yapılan Blahernai alayı gibi alaylara da destek veriyorlardı.[3] Hodegon Manastırı'nın isminin, gözleri görmeyen insanları yapının içinde bulunan mucizevi kuyuya yönlendiren rehberlere atıfla hodegoi teriminden geldiğine inanılmaktadır.[4]

Gelenek, Aziz Lükas tarafından boyandığına inanılan Odigitria ikonasının manastırda olduğunu söyler. Ksanthopoulos'un anlatımına göre, bu kutsal emanet Antakya 'dan getirilmiştir.[2] Hodegon'da mevcutken, Ruy Gonzales de Clavijo 1403 ile 1406 arası bir zaman zümrüt, safir, topaz ve inci gibi değerli taşlarla kaplı kare panelli bir resim olarak tarif etmiştir.[5] İkona Pulheria'ya gönderildiğinde, iffet yemini etti.[6] İkona adını, Panagia Hodegetria ("Yol Gösteren"), manastır kilisesinin yakınında gözleri görmeyen ve göz rahatsızlığı çeken herkesin iyileştiği bir kaynak olduğunu söyleyen efsane sayesinde almıştır, efsaneye göre Kutsal Bakire Meryem iki gözleri görmeyen insana görünmüş ve görme yeteneklerini kazanacakları bu manastıra kadar onlara yol göstermiştir. İmparator III. Mihail (h. 842-867) tarafından yeniden inşa edilmiştir, ancak bugün Gülhane Parkı yakınlarında sadece birkaç kalıntı görülmektedir.[7]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Cyril Mango, Constantinople as Theotokoupolis, in: Vassikali, Mother of God, Skira Editore, 2000, pp. 17–25, notes 15 and 58.
  2. ^ a b Pentcheva, Bissera V. (2006). Icons and Power: The Mother of God in Byzantium. University Park, PA: The Pennsylvania State Press. ss. 121. ISBN 0271025514. 
  3. ^ Maguire, Henry (2004). Byzantine Court Culture from 829 to 1204. Dumbarton Oaks. s. 96. ISBN 0884023087. 
  4. ^ Reinink, A. W.; Stumpel, Jeroen (2012). Memory & Oblivion: Proceedings of the XXIXth International Congress of the History of Art held in Amsterdam, 1–7 September 1996. Dordrecht: Springer Science & Business Media. s. 703. ISBN 9789401057714. 
  5. ^ Spatharákīs, Iōánnīs (1976). The Portrait in Byzantine illuminated manuscripts. [Mit Stammtaf.] Leiden: Brill Archive. s. 46. ISBN 9004047832. 
  6. ^ Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society (İngilizce). Stanford, Kaliforniya: Stanford University Press. ISBN 0-8047-2630-2. 
  7. ^ Robert Demangel, Ernest Mamboury, Le quartier des Manganes et la première région de Constantinople (Recherches françaises en Turquie, 2), Paris 1939, pp. 71–111.

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]