Japonya Sosyalist Partisi
Japonya Sosyal Demokrat Partisi olarak da bilinen Japonya Sosyalist Partisi (JSP) (日本社会党 (にっぽんしゃかいとう、にほんしゃかいとう Nippon shakai-tō, Nihon shakai-tō) 1945'ten 1996'ya kadar Japonya' da var olan solcu bir siyasi partiydi.
Parti, Sosyal Kitle Partisi, İşçi-Çiftçi Partisi ve Japonya İşçi-Çiftçi Partisi dahil olmak üzere, II.Dünya Savaşı'ndan önce var olan birkaç eski proleter partinin üyeleri tarafından kuruldu. JSP 1947'den 1948'e kadar yani kısa bir süre için iktidardaydı. 1951'den 1955'e kadar JSP, Solcu Sosyalist Parti (左派 社会 党) ve Sağcı Sosyalist Parti (右派 社会 党) olarak ikiye ayrıldı. Aynı yıl, Japonya'daki iki büyük muhafazakar parti, "1955 Sistemi" ni kuran Liberal Demokrat Parti'yi (LDP) oluşturmak için birleşti. 1955 Sistemi altında, LDP iktidarı sürekli elinde tutarken, JSP en büyük muhalefet partisiydi, ancak bir hükûmet kuramıyordu. Öte yandan, JSP bu dönemde Ulusal Diyet'teki sandalyelerin yaklaşık üçte birini elinde tutmayı başardı ve LDP'nin Japonya Anayasasını değiştirmesini engelledi.[1]
1980'lerin sonunda ve 1990'ların başında, Takako Doi liderliğindeki JSP rekor sayıda koltuk kazandı. Ancak, yeni muhafazakar partilerin kurulmasıyla şoka uğrayan partinin Ulusal Diyet'teki sandalyeleri 1990'ların ortasında önemli ölçüde azaldı. Son olarak, JSP 1996'da feshedildi. Halefi, 2020 itibarıyla Ulusal Diyet'te yalnızca dört temsilciye sahip küçük bir parti olan Sosyal Demokrat Parti'dir. Japonya'nın iki JSP'li Başbakanı vardır. Bunlar Tetsu Katayama ve Tomiichi Murayama' dır.
İdeoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]JSP tarafsız bir dış politikayı destekledi ve Japonya Anayasasının, özellikle de Japonya Anayasasının 9. Maddesinin değiştirilmesine karşı çıktı.
JSP'deki "solcular", bilimsel sosyalizmden yana olan Marksistlerdi. Buna karşılık, "sağcılar" sosyal demokrasiden yanaydılar ve bir refah devleti kurmayı amaçlıyorlardı.[2]
Liderler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sıra | Fotoğraf | İsim | Görev süresi | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Görevi alış | Görevi terk ediş | ||||
| Japonya Sosyal Demokrat Partisi Başkanı | |||||
| 1 | 
|
Tetsu Katayama | 28 Eylül 1946 | 16 Ocak 1950 | |
| Japonya Sosyal Demokrat Partisi Başkanı (Sağcı ) | |||||
| - | 
|
Jōtarō Kawakami | 19 Ocak 1951 | 12 Ekim 1955 | |
| Japon Sosyalist Partisi Genel Başkanı (Solcu ) | |||||
| - | 
|
Suzuki Mosaburō | 18 Ocak 1951 | 12 Ekim 1955 | |
| Japonya Sosyal Demokrat Partisi Başkanı (Birleşik) | |||||
| 2 |
|
Suzuki Mosaburō | 12 Ekim 1955 | 23 Mart 1960 | |
| 3 | 
|
Inejiro Asanuma | 23 Mart 1960 | 12 Ekim 1960 (suikast) | |
| - | 
|
Saburō Eda | 12 Ekim 1960 | 6 Mart 1961 | |
| 4 |
|
Jōtarō Kawakami | 6 Mart 1961 | 6 Mayıs 1965 | |
| 5 | 
|
Kouzou Sasaki | 6 Mayıs 1965 | 19 Ağustos 1965 | |
| 6 | 
|
Seiichi Katsumata | 19 Ağustos 1965 | 4 Ekim 1968 | |
| 7 |
|
Tomomi Narita | 30 Kasım 1968 | 26 Eylül 1977 | |
| 8 | 
|
Ichio Asukata | 13 Aralık 1977 | 7 Eylül 1983 | |
| 9 | 
|
Masashi Ishibashi | 7 Eylül 1983 | 8 Eylül 1986 | |
| 10 | 
|
Takako Doi | 9 Eylül 1986 | 31 Temmuz 1991 | |
| 11 |
|
Makoto Tanabe | 31 Temmuz 1991 | 19 Ocak 1993 | |
| 12 |
|
Sadao Yamahana | 19 Ocak 1993 | 25 Eylül 1993 | |
| 13 | 
|
Tomiichi Murayama | 25 Eylül 1993 | 19 Ocak 1996 | |
Seçim sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Genel seçim sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim yılı | Lider | Kazanılan koltuk sayısı | Oy sayısı | Oy yüzdesi | Konum |
|---|---|---|---|---|---|
| 1946 | Tetsu Katayama | 96 / 466
|
10,069,907 | 18.2 | Muhalefet |
| 1947 | Tetsu Katayama | 144 / 466
|
7,203,050 | 26.3 | Kaolisyon |
| 1949 | Tetsu Katayama | 48 / 466
|
4,129,794 | 13.8 | Muhalefet |
| 1952 | Jōtarō Kawakami Mosaburō Suzuki |
116 / 466
|
8,001,745 | 22.6 | Muhalefet |
| 1953 | Jōtarō Kawakami Mosaburō Suzuki |
138 / 466
|
9,194,548 | 26.6 | Muhalefet |
| 1955 | Jōtarō Kawakami Mosaburō Suzuki |
156 / 466
|
10,812,906 | 29.2 | Muhalefet |
| 1958 | Mosaburō Suzuki | 167 / 467
|
13,155,715 | 33.1 | Muhalefet |
| 1960 | Jōtarō Kawakami | 144 / 467
|
10,839,130 | 27.4 | Muhalefet |
| 1963 | Jōtarō Kawakami | 144 / 467
|
11,906,766 | 29.0 | Muhalefet |
| 1967 | Kōzō Sasaki | 140 / 486
|
12,826,104 | 27.9 | Muhalefet |
| 1969 | Tomomi Narita | 90 / 486
|
10,074,101 | 21.4 | Muhalefet |
| 1972 | Tomomi Narita | 118 / 491
|
11,478,142 | 21.9 | Muhalefet |
| 1976 | Tomomi Narita | 123 / 511
|
11,713,009 | 20.7 | Muhalefet |
| 1979 | Ichio Asukata | 107 / 511
|
10,643,450 | 19.7 | Muhalefet |
| 1980 | Ichio Asukata | 107 / 511
|
11,400,747 | 19.3 | Muhalefet |
| 1983 | Masashi Ishibashi | 112 / 511
|
11,065,082 | 19.5 | Muhalefet |
| 1986 | Masashi Ishibashi | 85 / 512
|
10,412,584 | 17.2 | Muhalefet |
| 1990 | Takako Doi | 136 / 512
|
16,025,473 | 24.4 | Muhalefet |
| 1993 | Sadao Yamahana | 70 / 511
|
9,687,588 | 15.4 | Koalisyon |
Meclis üyeleri seçim sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim yılı | Lider | Toplum koltuk sayısı | Kazanılan koltuk sayısı | Oy sayısı | Oy yüzdesi | Prefetörel oy sayısı | Prefetörel oy yüzdesi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1947 | Tetsu Katayama | 47 / 250
|
3,479,814 | 16.4% | 4,901,341 | 23.0% | |
| 1950 | Tetsu Katayama | 61 / 250
|
36 / 125
|
4,854,629 | 17.3% | 7,316,808 | 25.2% |
| 1953 | Mosaburō Suzuki | 66 / 250
|
28 / 125
|
5,559,875 | 20.7% | 6,870,640 | 24.5% |
| 1956 | Mosaburō Suzuki | 80 / 250
|
49 / 127
|
8,549,940 | 29.9% | 11,156,060 | 37.6% |
| 1959 | Mosaburō Suzuki | 85 / 250
|
38 / 127
|
7,794,754 | 26.5% | 10,265,394 | 34.1% |
| 1962 | Jōtarō Kawakami | 66 / 250
|
37 / 127
|
8,666,910 | 24.2% | 11,917,675 | 32.8% |
| 1965 | Kōzō Sasaki | 73 / 251
|
36 / 127
|
8,729,655 | 23.4% | 12,346,650 | 32.8% |
| 1968 | Tomomi Narita | 65 / 250
|
28 / 126
|
8,542,199 | 19.8% | 12,617,680 | 29.2% |
| 1971 | Tomomi Narita | 66 / 249
|
39 / 125
|
8,494,264 | 21.3% | 12,597,644 | 31.2% |
| 1974 | Tomomi Narita | 62 / 250
|
28 / 130
|
7,990,457 | 15.2% | 13,907,865 | 26.0% |
| 1977 | Ichio Asukata | 56 / 249
|
27 / 126
|
8,805,617 | 17.3% | 13,403,216 | |
| 1980 | Ichio Asukata | 47 / 250
|
22 / 126
|
7,341,828 | 13.1% | 12,715,880 | |
| 1983 | Ichio Asukata | 44 / 252
|
22 / 126
|
7,590,331 | 16.3% | 11,217,515 | |
| 1986 | Takako Doi | 41 / 252
|
20 / 126
|
9,869,088 | 12,464,579 | ||
| 1989 | Takako Doi | 68 / 252
|
45 / 126
|
19,688,252 | 35.1% | 15,009,451 | 26.4% |
| 1992 | Takako Doi | 71 / 252
|
22 / 126
|
7,981,726 | 17.8% | 7,147,140 | 15.8% |
| 1995 | Tomiichi Murayama | 37 / 252
|
16 / 126
|
6,882,919 | 16.9% | 4,926,003 | 11.9% |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 圖說日本大事記：1945-2017，改變與形塑現代日本的百大事件. 麥浩斯. 2019. s. 50. ISBN 978-986-408-463-0. 3 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ 左翼大辞典. 明哲の舎. 2019. s. 7. GGKEY:9NSLG3F0CUC. 19 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
