Kabine değişikliği

Kabine değişikliği, bir hükümet liderinin kabinesindeki bakanların görevlerinden alması veya değiştirmesi veya Devlet Başkanının hükûmet başkanını ve birçok bakanı değiştirmesi durumunda gerçekleşir. Bunlar, kabine başkanlarının ayrı bir yasama organı tarafından onaylanması gereken başkanlık sistemlerinden ziyade parlamenter sistemlerde daha yaygındır ve denge ve denetleme mekanizmaları olmayan otokratik sistemlerde de sıkça görülür.^[1]

Parlamenter sistemlerde kabine değişikliği

Parlamenter sistemlerde kabine değişiklikleri çeşitli nedenlerle gerçekleşir. Dönemsel olarak, istifa eden, emekli olan veya ölen bakanları değiştirmek için küçük çaplı yeniden düzenlemelere ihtiyaç duyulur. Yeniden düzenlemeler aynı zamanda bir başbakanın hükûmeti "yenileme" ve genellikle kötü anket sonuçlarıyla karşı karşıya kalındığında, kötü performans gösterenleri görevden almak, destekçileri ödüllendirmek ve diğerlerini cezalandırmak için bir yol olarak kullanılır.^[2] Bir seçimden sonra da yaygındır, hatta iktidardaki parti aynı kalsa bile, çünkü seçimi takip eden başbakanın halkın görüşlerini yansıtan seçim sonuçlarına dayalı olarak politikada değişiklikler gerektirebilir. Ayrıca, önceki başbakanla aynı partiden olan başbakanlar, politika ve önceliklerdeki değişiklikleri yansıtmak için önceki hükûmetten çok farklı bir bakanlık atayabilir; bunun bir örneği, Tony Blair'den sonra 28 Haziran 2007 tarihinde göreve başlayan Gordon Brown hükûmetidir.

Değişiklikler ayrıca departmanların (ve bakanlık görevlerinin) oluşturulması, kaldırılması ve yeniden adlandırılması ile birlikte sorumlulukların departmanlar arasında yeniden dağıtılması için bir fırsat sağlar. Yeni öncelikleri yansıtmak veya verimlilik nedenleriyle yapılabilir.

Diğer demokratik sistemlerde

Kabinenin üyelerinin yasama organından seçilmediği sistemlerde kabinenin değişmesi çok daha az yaygındır. Bu tür sistemlerde kabinenin seçilebilecek daha geniş bir aday havuzu vardır. Bu kabin üyeleri genellikle belirli bir portföyü yönetme niteliklerine sahip oldukları için, daha sonra aynı kabin üyelerini farklı portföylere görevlendirmek görülen ve tercih edilen bir durum değildir.

Birleşik Devletler'de başkanın birden fazla kabine sekreterini yeni görevlere atanması çok olağandışı olur, özellikle de Birleşik Devletler Kabinesi'nde bir üye, yeni görevinde Senato tarafından onaylanmak zorundadır. Başlı başına ABD başkanlarının büyük ölçekli kabine yeniden düzenlemelerini başlatmaktan kaçınmaları için güçlü bir caydırıcı olarak görülür. Ancak bireysel olarak, ABD Kabinesi üyeleri zaman zaman bakanlıkları değişebilir. Örneğin, Federico Peña 1993-1997 yılları arasında Clinton Yönetimi'nde Ulaştırma Bakanı olarak görev yaptı ve ardından Enerji Bakanı olarak atandı, 1998 yılına kadar görev yaptı. Benzer şekilde, Norman Mineta Bill Clinton döneminde Ticaret Bakanı olarak görev yapmış ve ardından Clinton'un halefi George W. Bush döneminde Ulaştırma Bakanı olarak görev yapmıştır.

Fransa'da Başbakan, istifasını Cumhurbaşkanı'na sunduktan sonra Cumhurbaşkanı yeni bir başbakan seçer. Yeni Başbakan bakanlar kurulu listesini Cumhurbaşkanı'na önerir, liste onaylanabilir veya değişiklikler istenebilir. Liste onaylandıktan sonra yeni hükûmet göreve başlar. Aynı uygulama, aynı başbakanlık altında bir dizi bakanı değiştirmek için kullanılabilir, bu durumda Cumhurbaşkanı, görevdeki başbakanı yeniden atar.

Demokratik olmayan sistemlerde

Kabine değişikliği, yasama organının daha fazla kontrolü olan sistemlerdeki denetim ve denge mekanizmalarının eksik olduğu otoriter sistemlerde, hükümdarların, otoriter liderin veya diktatörlerin keyfiyetine bağlı olarak gerçekleşebilir.

Kaynakça

1. "Labour reshuffle and policy review expected after May election losses". the Guardian (İngilizce). 8 Mayıs 2021. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021. 
2. MacKay, Cody (22 Temmuz 2018). "Why prime ministers and premiers shuffle their cabinet | CBC News". CBC (İngilizce). 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019. 

Dış bağlantılar

• Vikisözlük'te Kabine değişikliği ile ilgili tanım bulabilirsiniz.