Kardiyovasküler muayene

Kardiyovasküler muayenesi
Diğer adlarıKalp ve damar muayenesi
Kardiyovasküler Sistemin değerlendirilmesi
Vikiveri öğesi

Kardiyovasküler muayenesi, dolaşım sistemin durumunun değerlendirilmesidir. Fizik muayenenin bir bölümü olan Kardiyovasküler muayene, şikayete bağlı farklılık içerse de, Kalp (Kalp muayenesi), akciğer (Akciğer muayenesi), karın (Karın muayenesi), damar (Periferik damar muayenesi) bölümlerini içermektedir.

Kardiyak muayene, aşağıdaki bölümleri içeren farklı değerlendirme yöntemlerine dayanmaktadır: yaşamsal fonksiyonların ölçümü; muayene ve palpasyon, perküsyon ve oskültasyon, akciğer muayenesi, karın muayenesi ve periferik damar muayenesidir.[1]

Yaşamsal fonksiyonların ölçülmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İyi bir kalp muayenesi daha doktorun hasta ile ilk karşılaşmasında başlamaktadır. Doktor, muayene başlamadan önce hastalarının ten rengini, nefes alma hızını ve duygusal durumunu uzaktan gözlemleyerek tahminlerde bulunabilir.[1] Ancak kalp basıncı ve kalp atış hızı ölçülmesi önemlidir, çünkü bunlar kalbin ne kadar iyi çalıştığının doğrudan belirlemektedir. Otomatik tansiyon aleti manşonu kullanılabileceği gibi sağlık çalışanı manuel tansiyon aleti manşonu ve stetoskopu da kullanabilir.[2] stetoskopun diyaframı brakiyal arterin üzerine yerleştirilmelidir. Manüel olarak kan basıncını ölçerken: İlk iki kalp atışı duyulduğunda basınç ölçer sistolik kan basıncını gösterecektir; sesler kaybolduğunda ölçüm cihazı diyastolik kan basıncını gösterecektir.[3] Normal sistolik kan basıncı 120 mm Hg'den az, normal diyastolik kan basıncı ise 80 mm Hg'den az olacaktır.[3] Kan basıncının sağ ve sol kol arasında 15 mm Hg'den fazla farklı olması hastanın kan damarlarında bir sorun olduğunu gösterebilir.[1]
  • Normal bir kalp atış hızı veya nabız dakikada 60 ila 100 atım arasındadır. Bunun ölçümü birçok yerden ölçülebilir ancak genellikle Radyal arter'den yani koldan ölçülür. Normal bir kalp atış hızı ve ritmi "RRR" olarak yazılabilir.

Kardiyak muayene

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Kalp muayenesi

Kalp muayenesi (aynı zamanda prekordiyal muayene ve kardiyak muayene olarak da bilinir), kişinin kalp hastalıkları belirtileri açısından muayenesini içerir. İncelenecek ana bölge göğüstür ancak incelenecek diğer alanlar arasında eller, baş ve ayak bilekleri yer alır.[4]

Muayene ve palpasyon

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Hasta daha önce olduğu gibi rahatça dinlenirken kalp muayenesine devam edilebilir. Hastayı yakından incelemek, ventriküllerin hareketlerini veya maksimum dürtü noktasını (PMI) gösterebilir. Muayene sonrasında belirli koşullar tespit edilebilir.
  • Hastaya dokunmak (palpasyon olarak da bilinir), iniş ve çıkışları (göğüs duvarının dışarı doğru itildiği hissi), heyecanları (göğüs duvarının genellikle yüksek sesli üfürümlerle titreştiği hissi), dürtüleri (kalbin hareket ederken yaptığı his) tanımlamaya yardımcı olabilir.
Oskültasyon için Kalp Seslerinin Konumu

Perküsyon ve oskültasyon

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • En iyi kalp muayenesi için hastanın 30-45˚ açıyla hem dik hem de yatay pozisyonda olması önemlidir. Kalp boyutunu tahmin etmek için parmak uçlarıyla vurmak (perküsyon olarak da bilinir) kullanılabilir, ancak palpasyon daha doğrudur.[3] Doktor, göğsün sol tarafından orta parmak uçlarıyla kaburgaların arasındaki boşluklara dokunarak kalpte oluşacak donukluğu dinleyebilir.[1] Kalbin dört bölgesinin tamamının bir stetoskopla (oskültasyon olarak da bilinir) dinlenmesi: aort, pulmonik, triküspit ve mitral.[1] Herhangi bir üfürüm, sürtünme veya kardiyak üfürüm not edilmelidir. düzensiz kalp ritmi, üçüncü (S3) veya dördüncü (S4) kalp sesi olarak da bilinir.

Akciğer muayenesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Solunum muayenesi
  • Akciğer muayenesi, belirli akciğer seslerinin ve plevral efüzyonların (örneğin, kalp yetmezliği anında) veya oskültasyonu gibi bir kalp hastalığının teşhisine de yardımcı olabilir. Akciğer muayenesinden gelen alışılmadık bir ses, kalp hastalığına işaret olabilir. Akciğerlerin muayenesi, palpasyonu, perküsyonu ve oskültasyonu kalp muayenesi için önemlidir.

Karın muayenesi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Vücuttaki en büyük kan damarı olan aortda herhangi bir titreme veya uğultu olup olmadığını anlamak için karın üzerinden elle muayene edilmeli ve oskültasyon yapılmalıdır. Burada, göbek açıkta kalacak ancak göğüs ve kalçalar örtülecek şekilde örtü önemli olacaktır. 1. veya 2. lomber vertebra ile aynı seviyede dallanan renal arterler de titreme veya uğultu açısından incelenmelidir. Ödem birçok farklı durumdan kaynaklanabilir ve karın boşluğunda sıvı dalgası ve/veya değişen donukluk testiyle tespit edilebilir.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e Porter S., Robert (11 Temmuz 2011). Merck Manual. Merck. s. 3754. ISBN 978-0911910193. 8 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2018. 
  2. ^ Litin, M.D., Scott (5 Mayıs 2018). Mayo Clinic Family Health Book. Mayo Clinic. ISBN 978-1945564024. 
  3. ^ a b c Bickley, Lynn S. (6 Eylül 2016). Bates' Guide to Physical Examination and History Taking (Twelfth bas.). LWW. s. 1064. ISBN 9781469893419. 9 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2018. 
  4. ^ Douglas, Graham; Nicol, Fiona; Robertson, Colin (2013). "The cardiovascular system". Macleod's Clinical Examination (13.13isbn=9780702042782 bas.). Churchill Livingstone.