Kekikli, Olur

Kekikli
Mahalle
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Kekikli
Kekikli
Kekikli
Kekikli'nin Erzurum 'daki konumu
Koordinatlar: 40°56′26″N 41°59′10″E / 40.9406°K 41.986°D / 40.9406; 41.986
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeOlur
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Rakım1788 m
Nüfus
 (2022)[2][3]
112
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25650

Kekikli, Erzurum ilinin Olur ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kekikli'nin eski adı Salacur veya Salaçuri'dir. Salaçuri (სალაჩური) veya Salacur (Սալաջուր), "-uri" (-ური) ekiyle biten Gürcü aile adı veya Ermenice su, dere anlamındaki "cur" (ջուր) kelimesiyle ilişkili olabilir.[5][6] Bu yer adı Türkçe ve Rusça kaynaklarda "Salacur" veya "Salaçur" şeklinde geçer.[7] Salaçuri ayrıca bir dere ile vadinin de adıdır. Artvin ilinin Ardanuç ilçesinde bulunan bir dağ da "Salaçur" (سالاچور) adını taşımaktadır.[8]

Salaçuri, tarihsel Gürcistan'ın bir bölgesi olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu yerleşimi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyde varlığı bilinen kilise bu dönemden kalmış olmalıdır.[9]

Salaçuri, 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterine göre Tavusker nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 59 haneden oluşuyordu. Bu tarihte 47 hane Hristiyan olarak kalmış, 12 hane ise Müslüman olmuştu. Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında ise köyde 53 hanede 155 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Salaçuri'nin toplam nüfusunun yaklaşık 310 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[10]

Salaçuri, 1877-1878 savaşının ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Oltu sancağının Tausker kazasının köylerinden biriydi. 1886 nüfus sayımında Salaçur (Салачуръ) olarak kaydedilmiş olan köyün nüfusu, 155'i erkek ve 129'u kadın olmak üzere, 39 hanede yaşayan 284 kişiden oluşuyordu. Nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[7] Salaçur köyünün nüfusu 1896 yılında 458 kişi, 1906 yılında 531 kişi olarak tespit edilmiştir.[11]

Salaçur, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Salacur (سلاجور) yerine Halacur (حلاجور) olarak geçer. Bu sırada köy Erzurum vilayetinin Tortum kazasının Olur nahiyesine bağlıydı.[12] 1940 genel nüfus sayımında "Salaçur" biçiminde yazılan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 479 kişiden oluşuyordu.[13] Salaçur veya Salacur "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Kekikli olarak değiştirilmiştir.[14] Kekikli köyünün nüfusu 1965 yılında 691 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 195 kişi okuma yazma biliyordu.[15]

1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Olur Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[16]

Kekikli köyünde bir kule ile bir kilisenin kalıntıları bulunmaktadır. Köylülerin verdiği bilgiye göre, Nikoloz (ნიკოლოზი) mahallesinde bulunan kilise insan eliyle yıkılmış, taşları köyün merkezindeki cami ile evlerin inşasında kullanılmıştır. Ayrıca Sumat (სუმათი) mahalesinde bir kuleye ait olduğu tahmin edilen bir yapının kalıntıları bulunmaktadır.[9]

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 206 km, Olur ilçe merkezine 32 km uzaklıktadır.[17] Mahalle, Olur'un kuzeybatısında olup, 25.06 numaralı Ardanuç-Olur il yoluna, Eğlek Mahallesi üzerinden 24,1 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[18]

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 112[2]
2021 116[2]
2020 125[2]
2019 135[2]
2018 140[2]
2017 123[2]
2016 129[2]
2015 143[2]
2014 142[2]
2013 145[2]
2012 142[3]
2011 144[3]
2010 159[3]
2009 161[3]
2008 188[3]
2007 202[3]
2000 251[3]
1990 438[19]
1985 597[20]
1965 691[21]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Olur Kekikli Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 30 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  3. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Kekikli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  5. ^ "Tbetis Sulta Matiane (ტბეთის სულთა მატიანე), (Yayıma hazırlayan) Tina Enukidze, Tiflis, 1977, 167". 31 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 
  6. ^ "Leon Melikset-Beg, yayıma hazırlayan: Merab Robakidze, Ermenice-Gürcüce Sözlük (სომხურ–ქართული ლექსიკონი), Tiflis, 1996". 7 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2024. 
  7. ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, sıra no: 803". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022. 
  8. ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye (Osmanlıca), 1927, s. 6.
  9. ^ a b "ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები" (2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları), Tiflis, 2017, s. 277 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  10. ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 70, 72. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  11. ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 122, ISBN 9786052100271.
  12. ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
  13. ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 249.
  14. ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 746". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021. 
  15. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 259.
  16. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  17. ^ "Kekikli Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023. 
  18. ^ "Google Maps". Google Maps. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  19. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  20. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  21. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]