Küplüce, Yusufeli
| Küplüce | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Küplüce Küplüce'nin Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Yusufeli |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 1020 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 140 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08820 |
Küplüce, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Küplüce köyünün eski adı Vanishevi'dir.[4] Gürcüce bir yer adı olan Vanishevi (ვანისხევი), Türkçeye Vanishev (وانسخو) olarak girmiştir.[5][6] Vanishevi, Gürcücede "mesken/ev" anlamındaki "vani" (ვანი) ile "vadi/dere" anlamındaki "hevi" (ხევი) kelimelerinden meydana gelen bir tamlamadır ve "meskun vadi" anlamına gelir. Nitekim Gürcü arkeolog ve tarihçi Ekvtime Takaişvili 1917 yılında Vanishevi'den Gürcücenin konuşulduğu köylerden biri olarak söz etmiştir.[7]
Vanishevi, Orta Çağ'da Gürcistan sınırları içinde kalan Tao bölgesinin köylerinden biriydi. Osmanlılar köyü 1549 yılındaki Gürcistan seferinde, Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe Atabeyliği'nden ele geçirmiştir. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Osmanlıların Gürcülerden ele geçirdiği Ahısha livası Tümeg nahiyesinde de Vanishev (وانسخو) adını taşıyan bir köy bulunuyordu.[8]
Vanishevi, önce Livane sancağına, sonra Çıldır Eyaleti'ne bağlandı. 1835 yılında, Livane-i Ulya sancağına bağlıyken, vergi ve askere alma amaçlı yapılan nüfus tespitinde köyde 40 hane ve 132 erkek nüfusu kaydedilmiştir. Köyün toplam nüfusunu bulmak için bir o kadar da kadın nüfusu eklemek gerekir. Bunun sonucunda Vanishevi'de 262 kişinin yaşadığı ve hane başına ortalama 6,6 kişinin düştüğü ortaya çıkar.[9]
Vanishevi, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre Lazistan sancağının Livana kazasına bağlıydı. Nüfusu 34 hanede yaşayan 116 kişiden oluşuyordu. Osmanlı idaresinin bu tarihte de sadece erkek nüfusu tespit ettiği bilinmektedir. Erkek nüfusu kadar kadın nüfusu eklenince, Vanishevi'de 232 kişinin yaşadığı ve hane başına ortalama 6,8 kişinin düştüğü ortaya çıkar.[10] Hem 1835 tarihli nüfus tespitinde hem de 1876 yılı verilerinde köydeki ailelerin kalabalık bir yapıya sahip olduğu görülmektedir. 93 Harbi'nin bir sonucu olarak 1878’de Livana kazası Rusya İmparatorluğu'na geçince, Vanishevi köyü de Kiskim kazasına bağlandı.
Vanishevi, 1928 tarihli köy listesinde Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlı bir köydü.[6] 1935 nüfusu sayımında Erzurum vilayeti içinde aynı idari konuma sahipti ve "Vanishav" olarak yazılmış olan köyde 223 kişi yaşıyordu.[11] Vanishevi veya Vanishev adı, "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Küplüce olarak değiştirilmiştir.[12] Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Küplüce (Vanishav)" biçimlerinde resmî kayıtlarda kullanılmıştır.[13]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Küplüce, Artvin il merkezine 105 km, Yusufeli ilçe merkezine 12 km uzaklıktadır.[14]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 134[2] |
| 2020 | 140[2] |
| 2019 | 142[2] |
| 2018 | 149[2] |
| 2017 | 153[2] |
| 2016 | 158[2] |
| 2015 | 170[2] |
| 2014 | 180[2] |
| 2013 | 186[2] |
| 2012 | 204[2] |
| 2011 | 220[2] |
| 2010 | 232[2] |
| 2009 | 232[2] |
| 2008 | 247[2] |
| 2007 | 318[2] |
| 2000 | 198[14] |
| 1990 | 252[14] |
| 1985 | 260[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kupluce, Turkey Page". Fallingrain.com. 29 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Yusufeli Küplüce Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 484, ISBN 9789941478178.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 358, ISBN 9789157871117.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 83.
- ^ Ekvtime Takaişvili -Works / თხზულებანი I, Tiflis, 2016, s. 437. ISBN 978-9941-463-96-9
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 247". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 358, ISBN 9786058624818.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 359, ISBN 9789157871117.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 378" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 776". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2021.
- ^ a b c d "Küplüce Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.