Liberal Demokrat Parti (Türkiye)

Bu madde Türkiye'deki Liberal Demokrat Parti hakkındadır. Aynı adla kurulan diğer partiler için Liberal Demokrat Parti sayfasına bakınız. Benzer anlamlara sahip partiler için Liberal Parti sayfasına bakınız.
Liberal Demokrat Parti
KısaltmaLDP
Genel başkanGültekin Tırpancı
Genel sekreterMeryem Aydın
KurucuBesim Tibuk
Slogan(lar)
  • • Özgürlüğümü seviyorum!
  • • Herkesin partisi, herkesin Türkiyesi
Kuruluş tarihi26 Temmuz 1994 (30 yıl önce) (1994-07-26)
ÖnceliDemokrat Parti
MerkezÇankaya, Ankara[1]
Üyelik (2024)azalış 3.601[2]
İdeoloji
Siyasi pozisyonMerkez[7]
Resmî renkler   Mavi, beyaz
İnternet sitesi

Liberal Demokrat Parti, 26 Temmuz 1994 tarihinde Besim Tibuk liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir.[8] Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "LDP" şeklindedir. Simgesi yunustur. Genel başkanı Gültekin Tırpancı'dır.[9] Ocak 2024'te yayınlanan verilere göre partinin 3.601 üyesi bulunmaktadır.

Sivil özgürlükleri ve serbest piyasayı destekleyen klasik liberal bir partidir.[10][11] Bazı güncel politik görüşleri arasında devlet harcamaları ile vergi sayısının azaltılması ve vergi oranlarının düşürülmesi, devlet bürokrasisinin azaltılması, zorunlu Genel Sağlık Sigortası'nın kaldırılarak gönüllü özel sağlık sigortası sistemine geçiş, zorunlu askerliğin sonlandırılması ve profesyonel askerliğe geçiş yapılması bulunmaktadır.[12] Eski Genel Sekreter Yardımcısı Tarık Beyhan, marihuananın yasallaştırılması gerektiğini savundu. Bu sayede Türkiye'de marihuananın yasallaştırılması gerektiğini söyleyen ilk parti oldu.[13]

Önceden gençlik kolları bulunan parti,[14][15] yönetimde yaş ve cinsiyet ayrımı yapmama ilkeleri nedeniyle sonraki yıllarda partide gençlik kolları ve kadın kolları bulunmadığını açıklamıştır.[16][17] Ancak "Genç Yunuslar" adındaki gençlik grubu, partiyi destekleyen gençler tarafından resmî bir kuruluş olmasa bile varlığını sürdürmektedir. Parti, resmî Twitter hesaplarında alışılmışın dışında mizahi bir dil kullanmaktadır.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti, Besim Tibuk başkanlığında, ilk olarak Liberal Parti adıyla kurulmuştur. Partinin kurucusu ve ilk genel başkanı Besim Tibuk, 25 Kasım 2002 tarihinde genel başkanlık görevinden istifa etmiştir. Tibuk'tan sonra sırasıyla Nizam Kağıtçıbaşı, Ercan Çalı, Emin Şirin ve Hakan Çizem kısa süre genel başkanlık yapmıştır. 2003'te Ak Parti'den istifa edip Liberal Demokrat Parti'ye katılan 22'nci dönem İstanbul milletvekili Emin Şirin, genel başkanlığa seçilmiştir. Daha sonra Emin Şirin de parti ile olan görüş ayrılıkları sebebiyle 13 Şubat 2004'te genel başkanlık görevinden ve parti üyeliğinden istifa ettiğini açıklamış ve böylelikle 14 Aralık 2003-13 Şubat 2004 tarihleri arasında parti tarihinde ilk ve son kez Türkiye Büyük Millet Meclisinde temsil edilmiştir.[18] 29 Ocak 2017'de yapılan 8. Olağan Kongre'de Cem Toker, 20 Haziran 2005'ten beri yürüttüğü Genel Başkanlık görevini Gültekin Tırpancı'ya devretmiştir.[19]

Parti medyada kendisine yer ayrılmadığı gerekçesiyle 2010 yılında LDP TV adlı İnternet medya televizyonu kurarak video ve görsel propaganda işlemlerini kurdukları bu internet sitesi aracılığıyla sürdürmektedir.[20] 2012 yılının başlarında tanıtım etkinlikleri hızlanmıştır. Eski Genel Başkan Cem Toker sıklıkla üniversiteleri ziyaret etmekte ve çeşitli konferanslar vermektedir. LDP, ayrıca halka kendini anlatabilmek ve halkın sorunlarını dinlemek için Halk Toplantıları düzenlemektedir. Liberal Demokrat Parti, 14 Temmuz gününü Vergiden Kurtuluş Günü olarak kutlamaktadır.[21]

[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 yılında Genel Başkan Cem Toker'e parti sembolünün neden yunus olduğunun sorulması üzerine, "Parti kurulurken logosu, toplumun farklı renklerini bir arada barındırdığı mesajını vermek için renkli kuyruğu olan bir tavus kuşu olarak belirlenmişti. Ancak daha sonra bu renklerin ABD'de LGBT sembolü olduğu fark edilince yeni bir logo arayışına girildi. Yapılan çalışmada yunusların; zeki, sempatik, sevecen ve denizde kaybolanlara yolunu gösterdiği mesajını verdiği için partinin logosu olarak belirlendi." şeklinde yanıtladı.[22]

Bazı politikaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Başkanlık sistemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Parlamenter sistemin Türkiye'ye siyasi istikrarsızlık getirdiğini savunarak ABD tipi tam kuvvetler ayrılığına dayalı ve devlet başkanının parti üyesi olabildiği ama parti başkanı olamadığı bir başkanlık sistemini savunmaktadır. Cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemine de kuvvetler ayrılığına uymadığı gerekçesiyle karşı çıkmıştır. 2017 Anayasa değişikliği referandumunda da "Hayır" oyunu desteklemiştir.[23][24]

RTÜK

[değiştir | kaynağı değiştir]

RTÜK yerine, basına bakan mahkemeler veya benzeri ihtisas mahkemeleri kurularak yapılan şikâyetlerin hızla sonuçlandırılmasına gidilecektir. Örneğin, radyo ve televizyon yayınlarına ilişkin bir şikayet üzerine ilgili kaset derhal bilirkişiler tarafından incelenecek ve bir hafta gibi bir süre içinde konuya bakmakla ilgili mahkeme kararını verecektir. Davaya ilişkin tüm masraflar kaybeden tarafa yüklenecektir.

Kobiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

LDP'nin ekonomi, dolayısı ile KOBİ'ler açısından en önemli projesi vergi reformudur. LDP iktidarında şu anda bütün işletmeleri iflas ettiren yüzlerce farklı vergi, harç ve fon kaldırılacak, sadece üç çeşit vergi tahsis edilecektir: Sadece 5 kişiden fazla işçi çalıştıran işletmelerden alınacak gelir vergisi, KDV aksine sadece son tüketiciden tahsil edilecek tüketim vergisi ve belediye masraflarını finanse edecek olan emlâk vergisi. Gelir vergisinde tavan %10 olmakla beraber bazı kilit sektörler tamamen vergi muafiyeti kazanacaklardır. Bu sektörler finans, ulaşım, medya, kültür ve sanat, eğitim ve sağlık sektörleridir. Tüketim vergisi illerin zenginliklerine göre farklı oranlarda olacak, il bazında yapılacak düzenlemelerle zengin iller nispeten daha yüksek (ki bu oran %18'i geçmeyecektir) fakir iller ise nispeten daha az tüketim vergisi oranlarına sahip olacaklardır. Emlak vergileri de illerin gelişmişliklerine göre, dolayısı ile belediyelerin maddi ihtiyaçlarına göre şekillendirilecektir.

LDP, DPT gibi devlet kurumları kapatılmasını desteklemektedir ve KOBİ'lerin izin, ruhsat ve imza peşinde koşması sonlandırılacaktır. Şirket kurma ve kapama işlemleri basitleştirilecek, Merkez Bankası payı adı altında kesilen harçlar dâhil bütün vergi ve harçlar kaldırılacaktır. LDP, sanayi ve ticaret odalarına mecburi üyeliğin kaldırılmasını desteklemektedir.

Profesyonel ordu

[değiştir | kaynağı değiştir]

Liberal Demokrat Parti "profesyonel ordu"yu savunmaktadır. Oluşturulması gereken profesyonel orduda askerlik mesleğini seçmek isteyen, bu işe istekli kişiler yer alacaktır.[25]

Düşük vergi

[değiştir | kaynağı değiştir]

LDP, iktidarı döneminde sadece üç çeşit vergi olacağını duyurmaktadır. Bunlar; emlak vergisi, gelir vergisi ve tüketim vergisidir. Emlak vergisi sadece belediyelerin giderlerini karşılayacak ve illere göre farklı oranlarda olacaktır. Belediye hizmetleri bir şehre değerini veren en önemli faktörlerden biri olacağından, yaratılan değer yine vergi verenlere geri dönecektir. Gelir vergisini sadece kurumlar ödeyecek ve oran %10'u geçmeyecektir. Bu vergiden 5 kişiye kadar işçi çalıştıran küçük esnaf, finans (bankalar, borsa aracı kurumları, sigorta şirketleri, vs), ulaşım (Otobüs işletmeleri, havayolları, mal taşıma şirketleri vs), kültür ve sanat (Plastik sanatlar, sinema. tiyatro, vs), medya (Televizyonlar, gazeteler, radyo, internet, vs), sağlık (hastahaneler, klinikler, vs) ve eğitim (tüm okullar, kurslar, vs) sektörleri muaf tutulacaktır. Tüketim vergisi ise KDV'den farklı olarak, ürün ve hizmet her el değiştirdiğinde değil, sadece son tüketiciye satıldığında tahsil edilecektir. Tüketim vergisi oranları illerin gelişmişliklerine göre farklılık gösterecektir.

Hukukun üstünlüğü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Liberal Demokrat Parti'nin anlayışına göre devletin asli görevi, bireyin mal ve can güvenliğini sağlamaktır; hukukun üstünlüğünün olduğu bir ülkede devlet, temel birey haklarını korumak dışında keyfi kurallar, uygulamalar ve yasaklar getiremez. Parti, en temel haklarını kullanan ve cezalandırılan kişilerin cezaevlerinden çıkarılacağını ve ellerinden alınan hakları iade edeceğini söylemektedir.

Kılık kıyafet özgürlüğü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti, politik veya dini gerekçelerle bireylere yönelik kıyafet kısıtlamalarına karşıdır. Kişiler siyasi amaçla bir kıyafet giyiyorlarsa bunun fikir ve ifade özgürlüğünün, dini inançları gereği bir kıyafet giyiyorlarsa bunun din ve vicdan özgürlüğünün dahilinde olduğunu kabul eder ve devletin bu özgürlükleri kısıtlama yetkisine sahip olmadığını savunur.[26]

Kadın hakları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Parti, kadınlara yönelik şiddet olaylarına karşı cezaların artırılması ve kadın haklarına yönelik eğitim veren sivil toplum kuruluşlarına yapılan bağışların vergiden muaf tutulmasını desteklemektedir.

LGBT hakları

[değiştir | kaynağı değiştir]

LGBT hakları bireysel özgürlükler kapsamına girdiğinden dolayı lezbiyen, gay, biseksüel ve trans bireylere yönelik ayrımcılık uygulanamayacağını belirten parti, LGBT haklarına yönelik eğitim veren sivil toplum kuruluşlarına yapılan bağışların vergiden muaf tutulması ve LGBT bireylere yönelik şiddet olaylarına karşı cezaların artırılmasını savunmaktadır.

Genel başkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana madde: Liberal Demokrat Parti genel başkanları listesi

26 Temmuz 1994'te açılan Liberal Demokrat Parti'nin bugüne kadar genel başkanlığı yapan kişilerin listesi.

# İsim Resim Görev Başlangıcı Görev Bitişi Görev Süresi
1 Besim Tibuk 26 Temmuz 1994 25 Kasım 2002 8 yıl, 122 gün
2 Nizam Kağıtçıbaşı 25 Kasım 2002 12 Ocak 2003 48 gün
3 Ercan Çalı 12 Ocak 2003 14 Aralık 2003 336 gün
4 Emin Şirin 14 Aralık 2003 13 Şubat 2004 61 gün
5 Hakan Çizem 13 Şubat 2004 20 Haziran 2005 1 yıl, 127 gün
6 Cem Toker 20 Haziran 2005 29 Ocak 2017 11 yıl, 223 gün
7 Gültekin Tırpancı 29 Ocak 2017 Görevde 7 yıl, 309 gün

Seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Genel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Seçim Genel Başkan Oy Oran ± Sandalye
1999 Besim Tibuk 127.174 %0,41 —
0 / 550
2002 89.331 %0,28 azalış 0,13
0 / 550
2007 Cem Toker 36.717 %0,12 azalış 0,16
0 / 550
2011 15.599 %0,04 azalış 0,08
0 / 550
2015 Haziran 26.500 %0,06 artış 0,02
0 / 550
2015 Kasım 26.816 %0,06 Sabit 0
0 / 550

Yerel seçimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Liberal Demokrat Parti eski Genel Başkanı Cem Toker.

LDP, yerel seçimler tarihindeki ilk belediye başkanlığını 2014 yılında Muş'un Malazgirt ilçesinin Konakkuran beldesinde kazanmıştır. Seçimi kazanan Bülent Ateş, liberal ideolojiye inanmadığını ve sadece amblemi hatırda kalıcı bir parti olduğu için LDP'den aday olduğunu belirterek daha sonra 5 meclis üyesiyle birlikte Demokratik Bölgeler Partisine geçmiştir.[27][28] 12 Meclis üyeliğinden 5'i Bülent Ateş ile birlikte Demokratik Bölgeler Partisine geçtikten sonra, Ağrı Patnos'ta bir meclis üyesi de Adalet ve Kalkınma Partisine geçti.[29]

LDP, 11 Şubat 2024 tarihinde yaptığı açıklama ile 31 Mart İstanbul Büyükşehir Belediye başkanlığı seçimlerine bağımsız aday ile gireceklerini ve adaylarının Merve Karataş olduğunu açıkladı.[30]

Seçim Genel Başkan İl Genel Meclisi Belediye
Oy %
1999 Besim Tibuk 30.314 %0,10 0
2009 Cem Toker 2.285 %0,01 0
2014 10.162 %0,10 1

2014 cumhurbaşkanlığı seçimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Liberal Demokrat Partinin resmi duruşunu yansıtmak için Başkanlık Divanında Ekmeleddin İhsanoğlu'nu destekleme kararı alınmış, aday belirleme süreci çoğulcu olmadığı için üyeleri ve seçmenine hür iradeleriyle istedikleri kişiye oy vermeleri çağrısında bulunmuştur.[31]

2023 cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

2023 seçimleri için Liberal Demokrat Parti, "Ekonomik görüşlerimiz her ne kadar uyuşmasa da mevcut şartlar ve söylemler çerçevesinde hukuka saygı, çağdaş laik demokrasi ve şeffaf bir meclis için desteğimizin Millet İttifakı'ndan yana olduğunu kamuoyuna açıklarız" açıklamasını yaptı.[32]

Seçimlere girememesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Liberal Demokrat Parti 2015 genel seçimleri sonrasındaki süreçte Yüksek Seçim Kurulu tarafından bir bildiri aldığını belirterek seçimlere katılamayacağını ifade etmiştir. YSK bunun sebebinin kanunun artık farklı yorumlandığını ve teşkilat yapısının yeni kanun yorumuna uymadığını söyleyerek ifade etmiştir.[33] Parti 2023 genel seçimleri sonrası tekrar teşkilatlanma kararı almıştır ve bunun üzerine parti Kocaeli Körfez ve İstanbul Kartal ilçelerinde başkanlıklar kurmuştur.[34]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Liberal Demokrat Parti tüzüğü; Birinci Kısım - Genel Esaslar 12 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Liberal Demokrat Parti resmî web sitesi. URL Erişim Tarihi: 27 Ocak 2009.
  2. ^ "Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı". 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2020. 
  3. ^ "Toplum Düzeni ve İç Güvenlik". 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Ekonomi". 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b "Yeni Bir Dünya Düzeni". 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "Liberal Demokrat Parti - Dış Politika". ldp.org.tr. 24 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  8. ^ "Besim Tibuk | Liberal Demokrat Parti". 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  9. ^ "Genel Başkan | Liberal Demokrat Parti". 19 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  10. ^ "LDP Kuruluş Basında Çıkan Haberler". 24 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2015. 
  11. ^ "LİBERAL DEMOKRAT PARTİ". 8 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2015. 
  12. ^ "Parti Tüzüğü | Liberal Demokrat Parti". 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  13. ^ Bonzaiden kurtuluşun yolu marihuanayı yasallaştırmaktır! 21 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., birgun.net, 22 Mayıs 2015.
  14. ^ "LDP, kına gönderdi". www.hurriyet.com.tr. 25 Aralık 2000. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020. 
  15. ^ "2002-01-17 Ldp'den Protesto". www.ab.gov.tr. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020. 
  16. ^ "LDP: Hükümet tutarsız". www.cumhuriyet.com.tr. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020. 
  17. ^ "liberaldp" (Twit). Twitter. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020. 
  18. ^ "Emin Şirin, LDP'den ayrıldı". Hürriyet. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  19. ^ "Liberal Demokrat Parti Başkanı Cem Toker görevini bıraktı". 29 Ocak 2017. 31 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2017. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2014. 
  21. ^ "14 Temmuz Vergiden Kurtuluş Günü Kutlu Olsun! | Liberal Demokrat Parti". 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. 
  22. ^ "LDP sembolü neden yunus?". 18 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  23. ^ "LDP - Başkanlık Sistemi". ldp.org.tr. 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "LDP Referandumda Kesinlikle Hayır Kararı". ldp.org.tr. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ Besim Tibuk - Profesyonel Askerlik
  26. ^ "Kıyafet Kısıtlamaları". ldp.org.tr. 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ "LDP 20 yıl sonra kazandığı ilk belediyeyi nasıl DBP'ye kaptırdı?". 23 Mart 2015. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2016. 
  28. ^ "MALAZGİRT'TE BAĞLI KONAKKURAN BELDE BELEDİYE BAŞKANI DBP'YE GEÇTİ". 1 Ocak 2016. 2 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016. 
  29. ^ "LDP'li Meclis Üyesi AK Parti'ye Geçti". 23 Mart 2016. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016. 
  30. ^ "İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına Liberal Demokrat Bağımsız Aday". LDP resmi X hesabı. 11 Şubat 2024. 12 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2024. 
  31. ^ "LDP İhsanoğlu'nu Destekleyecek". 1 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2021. 
  32. ^ "LDP: Millet İttifakı'nı destekliyoruz". birgun.net. 11 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  33. ^ "Cem Toker Cevaplıyor: Liberal Demokrat Parti neden seçime giremiyor?". Sedef KABAŞ TV. 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2020. 
  34. ^ "LDP YSK'nın listesinde yer almadı". gazeteduvar.com. 6 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2023. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]