Michel Plancherel

Michel Plancherel
Soldan sağa, ayakta: Michel Plancherel, Prof. Karl Goldziher (Budapeşte), Otto Blumenthal, oturan: Bayan Blumenthal ve Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde bilinmeyen bir kadın, Zürih 1932
Doğum16 Ocak 1885(1885-01-16)
Bussy, Fribourg, Zürih, İsviçre
Ölüm4 Mart 1967 (82 yaşında)
Zürih, İsviçre
Defin yeriFluntern Mezarlığı
47°22′59″K 8°34′20″D / 47.38306°K 8.57222°D / 47.38306; 8.57222
Vatandaşlıkİsviçre
EğitimCollège Saint-Michel (1896–1903)
Fribourg Üniversitesi (1903–1907)
Göttingen Üniversitesi (1907–1909)
Collège de France (1909–1910)
Sorbonne (1909–1910)
Mezun olduğu okul(lar)Université de Fribourg
Tanınma nedeniPlancherel ölçüsü
Plancherel teoremi
Küresel fonksiyonlar için Plancherel teoremi
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumlarFribourg Üniversitesi (1911–1920)
ETH Zürih (1920–1955)
TezSur les congruences (mod 2m) relatives au nombre des classes des formes quadratiques binaires aux coefficients entiers et à discriminant négatif (1908)
Doktora
danışmanı		Mathias Lerch veya Mathias (Matyas) Lerch
Doktora öğrencileriWalter Saxer (1923), Ernst Völlm (1925), Gottfried Grimm (1932), Albert Edrei (1939), Konrad Bleuler (1942), Martin Altwegg (1948), Hans Künzi (1949), Joseph Hersch (1955), Juan Jorge Schäffer (1956), Joseph Hersch, Gottfried Grimm, Reinwald Jungen, Salomon Schmidli, Lucien Bossard, Arthur Hess, Frank William Sinden, Carl Arnold, Ernst Völlm, Hans Zwingli, Wilhelm Mächler, Victor Junod, Egon Moecklin, Franz Fenyves, Henryk Maksymiljan Schärf, Werner Leutert, Pierre Henri Bloch, Martin Altwegg, Kurt E. Meier, Rudolf J. Hoesli, Heinz Helfenstein, Jakob Haller, Hans Blumer

Michel Plancherel (16 Ocak 1885, Bussy, Fribourg – 4 Mart 1967, Zürih) İsviçreli bir matematikçiydi. Bussy'de (Fribourg, İsviçre) doğdu ve matematik diplomasını Fribourg Üniversitesi'nden, ardından da 1907'de Mathias Lerch'in gözetiminde yazdığı teziyle doktora derecesini aldı. Plancherel, Fribourg'da (1911) ve 1920'den itibaren ETH Zürih'te profesördü.

Biyografi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Öğretmen Donat Plancherel'in oğlu ve 8 çocuklu bir ailenin en büyük çocuğu olan Michel, 16 Ocak 1885'te İsviçre Fribourg'de küçük bir kasaba olan Bussy'de doğdu. 1892'de ailesi Fribourg'e taşındı. Orada 1896'dan 1903'e kadar Collège Saint-Michel'de okudu ve Üniversite lisans derecesi ile bitirdi. 1907'de Fribourg Üniversitesinden mezun oldu. Matyáš Lerch gözetiminde çalışan ve sayı teorisi alanında tez yapan Michel Plancherel, 22 yaşında matematik bilimlerinde doktora yaptı.

Fribourg Eyalet bursunun yardımıyla, 1909'ye kadar özellikle Felix Klein, David Hilbert ve Edmund Landau'nun kurslarını takip ettiği Göttingen Üniversitesi'nde çalışmalarına devam etti. 1909-1910 yıllarında Paris'te Collège de France ve Sorbonne'da özellikle Émile Picard, Henri Lebesgue, Edouard Goursat ve Jacques A. Edison'un derslerini izledi.

1910 yılında Cenevre Üniversitesine privat-docent olarak atandı. 1911'de Fribourg Üniversitesi'nde profesördü ve 1906'da ayrılan Lerch'in yokluğunu telafi etti.

1912 yılında babasının ölümünden sonra, Michel Plancherel ailesini destekledi, Bern ve Lozan Üniversitelerin tekliflerini reddederek 1919-1920 yılları arasında Fribourg Üniversitesi Fen Fakültesi dekanlığı yaptı. Zürih'teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nde profesör oldu ve 1920'de bu şehre yerleşti. 1928-1931 yılları arasında Matematik ve Fizik Bölümünün dekanıydı ve 1955'te emekli olana kadar orada profesör olarak kaldı.

Matematiksel analiz, matematiksel fizik ve cebir alanlarında çalıştı ve harmonik analizde Plancherel teoremi[1] ile tanınır. 1924'te Toronto'da[2] ve 1928'de Bologna'da ICM'nin Davetli Konuşmacısıydı.

Cécile Tercier ile evliydi, dokuz çocuğu vardı ve Zürih'teki Mission Catholique Française'in başkanlığını yaptı.

1 Mart 1967'de Zürih'te bir araca çarpan Michel Plancherel, 4 Mart 1967'de yaralarına yenik düştü ve 82 yaşında hayatını kaybetti.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Plancherel, Michel (1910) "Contribution a l'etude de la representation d'une fonction arbitraire par les integrales définies," Rendiconti del Circolo Matematico di Palermo, vol. 30, pages 289-335.
  2. ^ Plancherel, Michel (1924), "Sur les séries de fonctions orthogonales" (PDF), Proceedings of the International Mathematical Congress, Toronto, 1, ss. 619-622., 3 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]