Nikiû Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Müslümanların Mısır'ı fethi Arap-Bizans savaşları | |||||||
Kahire'de, Nikiou'nun zaferinin kazanıldığı yerde inşa edilen Amr Camii | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Râşidîn Halifeliği | Bizans İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Amr bin Âs | Manuel | ||||||
Çatışan birlikler | |||||||
15.000 | Bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Nikiû Muharebesi, 646 yılının Mayıs ayında Mısır'da General Amr bin Âs komutasındaki Arap Müslüman birlikleri ile Bizans İmparatorluğu arasında gerçekleşen bir savaştı.[1]
Temmuz 640 Heliopolis Muharebesi'ndeki zaferlerinin ve ardından İskenderiye'nin Kasım 641'de teslim alınmasının ardından, Arap birlikleri Mısır'ın Roma eyaletini ele geçirdiler. Bizansın yeni imparatoru II. Konstans, toprakları geri almaya kararlıydı ve askerlerinin İskenderiye'ye taşınması için büyük bir filo kurulması emrini verdi. Manuel komutasındaki bu birlikler, 645'in sonlarına doğru küçük Arap garnizonunu bir amfibi saldırısıyla gafil avladı. 645 yılında Bizans, İskenderiye'yi geçici olarak geri kazandı.[2] Amr o sırada Mekke'de olmalıydı ve Mısır'daki Arap güçlerinin komutasını almak için çabucak geri çağrıldı.[3]
Savaş, İskenderiye'den Fustat'a giden yola üçte ikilik mesafedeki[4] küçük müstahkem Nikiou (Kıptîce: ⲡϣⲁϯ Pashati) kasabasında gerçekleşti,[5] Arap kuvvetler küçük Bizans kuvvetine karşı yaklaşık 15.000 kişiden oluşan bir orduya sahipti. Araplar galip geldi ve Bizans kuvvetleri kargaşa içinde İskenderiye'ye geri çekildi.[1]
Bizanslılar, kendilerini takip eden Araplara karşı şehrin kapılarını kapatmış olsalar da, İskenderiye, o yılın yazında bir ara şehre saldıran Arapların eline geçti. Manuel'in güçlerinin yenilgisi, Bizans İmparatorluğu'nun Mısır'ı yaklaşık 500 yıl boyunca yeniden ele geçirmeye yönelik son girişimini ifade etmekteydi ve sadece İmparator I. Manuil Komnenos 12. yüzyılda başarısız bir sefer düzenledi.[6][7]
Savaştan sonra Amr bin Âs Halifeye şöyle yazdı:
“ | Sadece 4.000 saray, 400 tiyatro, 1.200 manav ve 40.000 Yahudi içerdiğini söyleyebileceğim bir şehri ele geçirdim.[8] | „ |
Âs, Halife'nin emriyle İskenderiye'den ayrıldı ve yeni başkent olan Fustat'ı kurdu.[3]