Prof. Dr. Numan Kurtulmuş | |
---|---|
30. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 7 Haziran 2023 | |
Cumhurbaşkanı | Recep Tayyip Erdoğan |
Yerine geldiği | Devlet Bahçeli (vekil) |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 25, 26, 27 ve 28. Dönem Milletvekili | |
Görevde | |
Makama geliş 7 Haziran 2015 | |
Seçim bölgesi | Haziran 2015 - Ordu Kasım 2015 - Ordu 2018 - İstanbul 2023 - İstanbul |
Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı | |
Görev süresi 19 Temmuz 2017 - 10 Temmuz 2018 | |
Başbakan | Binali Yıldırım |
Yerine geldiği | Nabi Avcı |
Yerine gelen | Mehmet Ersoy |
Türkiye Başbakan Yardımcısı | |
Görev süresi 29 Ağustos 2014 - 19 Temmuz 2017 | |
Başbakan | Ahmet Davutoğlu (2014-2016) Binali Yıldırım (2016-2017) |
Yerine geldiği | Emrullah İşler |
Yerine gelen | Bekir Bozdağ |
Halkın Sesi Partisi Genel Başkanı | |
Görev süresi 1 Kasım 2010 - 19 Eylül 2012 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
3. Saadet Partisi Genel Başkanı | |
Görev süresi 26 Ekim 2008 - 17 Ekim 2010 | |
Yerine geldiği | Recai Kutan |
Yerine gelen | Necmettin Erbakan |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Eylül 1959 Ünye, Ordu, Türkiye |
Partisi | Adalet ve Kalkınma Partisi (2012-günümüz) |
Diğer siyasi bağlantıları |
Fazilet Partisi (1998-2001) Saadet Partisi (2001-2010) Halkın Sesi Partisi (2010-2012) |
Evlilik(ler) | Sevgi Kurtulmuş |
Çocuk(lar) | 3 |
Bitirdiği okul | İmam Hatip Lisesi, İstanbul İşletme Fakültesi, İstanbul |
Mesleği | Siyasetçi · Akademisyen |
Resmî site | numankurtulmus.com |
Numan Kurtulmuş (d. 15 Eylül 1959; Ünye, Ordu), Türk siyasetçi ve akademisyendir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin 30. başkanıdır.[1]
62, 63 ve 64. hükûmetlerde Başbakan Yardımcılığı yapan Kurtulmuş, 65. Hükûmette Kültür ve Turizm Bakanı, 2018-2023 yılları arasında AK Parti genel başkanvekili olmuştur.
2008-2010 yılları arasında Saadet Partisi, 2010-2012 yılları arasında Halkın Sesi Partisi genel başkanlığı yapmıştır.
Kurtulmuş, 7 Haziran 2023 tarihinde 30. TBMM Başkanı seçilmiştir.
Numan Kurtulmuş 15 Eylül 1959 tarihinde Ordu'nun Ünye ilçesinde doğdu. Babaanne tarafından Gürcü asıllıdır.[2] İsmini aldığı dedesi Numan Kurtulmuş, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Çanakkale, Erzurum, Batum ve Azerbaycan cephelerinde binbaşı olarak görev yapmış, Balkan Savaşı'nda ve Sakarya Meydan Muharebesi'nde bulunmuş ve yaralanarak gazi ünvanıyla emekli olmuştur.[3] Ayrıca, dedesi Latin harfleriyle yazılmış ilk Türkçe ilmihal kitabı olarak bilinen Amentü Şerhi'nin yazarıdır.[4] Babası Dr. İsmail Niyazi Kurtulmuş'tur. Hâlen, ailesi ile birlikte İstanbul'un Fatih ilçesinde ikamet etmektedir.
1988'de Sevgi Kurtulmuş ile evlenen Kurtulmuş'un Ayşe, İsmail ve Emir adlarında üç çocuğu dünyaya gelmiştir. İyi derece İngilizce bilen Kurtulmuş, Fenerbahçe[5] takımını tutmaktadır.
Lise eğitimini İstanbul İmam Hatip Lisesinde aldı. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesinde lisans eğitimini 1982 yılında ve 1984 yılında yüksek lisans eğitimini tamamladı.
1988-1989 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'ne giderek Temple Üniversitesi School of Business & Management'ta lisansüstü çalışmalarına devam etti. 1990-1993 yıllarında yine ABD'de Cornell Üniversitesi New York State School of Industrial & Labor Relations'ta misafir öğretim üyesi olarak bulundu ve 1992'de İstanbul Üniversitesinden doktora derecesini aldı. 1994'te İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde doçent, 2004 yılında profesör oldu.[6] Bir dönem, "hocaların hocası" lakabı[7] ile tanınan Sabahattin Zaim'in asistanlığını yaptı.[8]
Eğitimini tamamladığı İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde siyaset, çalışma ekonomisi ve insan kaynakları yönetimi hocalığı yaptı. Ayrıca, çeşitli uluslararası ve Türk kuruluşların sempozyum ve seminerlerinde konuşmacı olarak yer aldı. 2010-2012 tarihleri arasında İstanbul Ticaret Üniversitesinde ekonomi ve siyasal iletişim dersleri verdi.
Sanayi Ötesi Dönüşüm ve İnsan Kaynakları Yönetiminde Japonya Modeli adlı kitaplarının yanında Stok Yönetiminin Data Base Yaklaşımıyla Entegre Edilmesi ve Model İnsan Tipi Açısından Endüstri İlişkilerindeki Değişim konularında yüksek lisans ve doktora tezleri ile birçok yayımlanmış makalesi mevcuttur.
Kurtulmuş, farklı disiplinler yardımıyla savrulma içinde günümüz dünyasının bugünü ve geleceğine dair değerlendirmelerini sunduğu Türkiye’yi Yarınlara Taşımak kitabını 2020 yılında yayınladı.[9]
Siyaset yaşamına Fazilet Partisinde başlayan Kurtulmuş, Fazilet Partisinin Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasının ardından 2001 yılında Saadet Partisine katılmıştır. 2008 yılında yapılan parti kongresinde genel başkan olarak seçilmiş, 2010 yılında partisinden ayrılarak Halkın Sesi Partisini kurmuştur. Daha sonra Recep Tayyip Erdoğan'ın teklifi üzerine 2012 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi ile HAS Parti bütünleşmiştir. Bu bütünleşme çerçevesinde HAS Parti'nin kendini feshetmesinin ardından Kurtulmuş ve birçok partili AK Parti'ye katılmıştır.
1998 yılında siyaset yaşamına Necmettin Erbakan'ın yanında girerek Fazilet Partisi İstanbul İl Başkanı ve Genel İdare Kurulu üyesi olarak görev yaptı. 2001 yılında Fazilet Partisi'nin kapatılmasının ardından Saadet Partisine katıldı.
Saadet Partisinde İstanbul İl Başkanlığı ve Genel Başkan Yardımcılığı görevlerini birlikte yürüttü. 25 Ekim 2008 tarihine kadar partide siyasi işlerden sorumlu genel başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 17 Ekim 2008 tarihinde ise dönemin Saadet Partisi Genel Başkanı Recai Kutan, yaptığı basın toplantısında 26 Ekim 2008 günü Ankara'da yapılacak kongrede tek genel başkan adayı olarak Numan Kurtulmuş'un katılacağını açıkladı.[10][11][12] "Saadet Şimdi!" sloganı ile Ankara Atatürk Spor Salonu'nda gerçekleşen 3. Büyük Kongrede kullanılan 946 oyun geçerli olan 924 oyunun hepsini alarak Saadet Partisi Genel Başkanı seçildi.[13][14][15]
2010 yılında Milli Görüş Hareketi lideri Necmettin Erbakan ile fikir ayrılığı yaşadı. 11 Temmuz 2010'da Ankara'da yapılan 4. Olağanüstü Kongre'ye iki listenin tek adayı olarak katılan Numan Kurtulmuş, yeniden genel başkanlığa seçildi. Fakat aynı kongrede partinin genel idare kurulu ve yüksek disiplin kurulu üyeliklerinin belirlenmesi için yapılan seçimlerde Necmettin Erbakan'ın desteklediği ve Erbakan'ın yakınlarının da bulunduğu yeşil listeye karşılık Numan Kurtulmuş beyaz liste ile çıktı. Yeni isimlerin yer aldığı beyaz listenin seçilmesi, Necmettin Erbakan ve yakınlarının parti yönetiminden tasfiyesi olarak değerlendirildi.[16]
Gelişen süreçte 650 delege olağanüstü kongre talep etti fakat bu istek genel idare kurulunca tüzük gereği reddedildi. Ardından Erbakan'ın yakınları tarafından Ankara 10. Sulh Hukuk Mahkemesinde ayrı ayrı açılan davalardan partinin kayyıma devri ile kongre çağrı heyetinin atanması kararlarının çıkması ve atanan heyetin hemen kongre kararı alması üzerine, kurmayları ile 53 il başkanı, 65 belediye başkanı ve çok sayıda partili 1 Ekim 2010 tarihinde Saadet Partisinden istifa etti.[17]
Kurtulmuş, istifasının ardından Medeniyet Siyaseti Hareketi adını verdiği siyasi bir hareket başlattığını duyurdu.[18]
Kurtulmuş'un Medeniyet Siyaseti Hareketi etrafında bir araya gelen 235 kişi, 1 Kasım 2010 tarihinde Halkın Sesi Partisi'ni (HAS Parti) kurduğunu açıkladı.[19] Kurucu Genel Başkanlığını yürüttüğü HAS Parti'nin kuruluşunun 28. gününde, 28 Kasım 2010 tarihinde Ankara Atatürk Spor Salonu'nda gerçekleştirdiği 1. Olağan Kongresinde 210 delegenin 207'sinin[20] oyunu alarak genel başkanlığa seçildi.
Genel başkanlığı sırasında parti 2011 Türkiye genel seçimlerinde %0,77 oy almıştır.
12 Temmuz 2012 tarihinde AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Kurtulmuş'a AK Parti ile HAS Parti'nin bütünleşmesini teklif etti.[21] İki partinin yetkili organlarınca alınan karara göre bir bütünleşme süreci başladı.[22] Delegelerine genel kurul çağrısında bulunan HAS Parti, 19 Eylül 2012 günü gerçekleştirdiği olağanüstü kongrede, geçerli 177 oyun 165'i gereğince "bütünleşme sebebiyle fesih" kararı alarak kapandı.[23]
Kurtulmuş, HAS Parti'nin kendini feshetmesinin ardından birçok partiliyle birlikte 22 Eylül 2012 günü İstanbul'da düzenlenen törende AK Parti'ye katıldı.[24]
- 30 Eylül 2012 günü Ankara'da gerçekleşen AK Parti 4. Olağan Büyük Kongre'de Merkez Karar Yönetim Kurulu üyeliğine seçilen Kurtulmuş, ekonomiden sorumlu genel başkan yardımcılığı görevine getirildi.[25]
- 10 Ağustos 2014 tarihinde gerçekleşen 2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı seçilmesiyle 62.Hükümet'ni kurmakla görevlendirilen Ahmet Davutoğlu kabinesinde başbakan yardımcısı oldu.[26]
- 7 Haziran genel seçimlerinde Ordu milletvekili seçilen Kurtulmuş, Ahmet Davutoğlu başbakanlığında kurulan 63.Hükümet'de yeniden başbakan yardımcısı ve hükûmet sözcüsü oldu.[27]
- 1 Kasım seçimlerinde yeniden Ordu milletvekili seçildi. 24 Kasım 2015 tarihinde Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından açıklanan 64.Hükümet'de tekrar başbakan yardımcısı ve hükûmet sözcüsü olarak görev aldı.[28]
- Ahmet Davutoğlu'nun başbakanlık görevinden istifa etmesinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, hükûmeti kurma görevini Binali Yıldırım'a verdi. Kurulan 65.Hükümette yeniden başbakan yardımcısı olarak görevlendirilen Kurtulmuş, 19 Temmuz 2017'de gerçekleşen kabine revizyonunda Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı oldu.[29]
- 24 Haziran 2018'de İstanbul milletvekili seçilen Kurtulmuş, 18 Ağustos 2018'de gerçekleşen AK Parti 6. Olağan Büyük Kongresi'nde AK Parti Genel Başkan Vekili oldu.[30]
- 7 Haziran 2023'te Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yapılan başkanlık seçimlerinin üçüncü turunda 321 oy alarak 30. TBMM Başkanı seçildi.
Parti siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Binali Yıldırım |
2. Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanvekili 18 Ağustos 2018 - günümüz |
Sonra gelen: Görevde |
Önce gelen: Makam oluşturuldu |
Halkın Sesi Partisi Genel Başkanı 1 Kasım 2010 - 19 Eylül 2012 |
Sonra gelen: Makam kaldırıldı |
Önce gelen: Recai Kutan |
3. Saadet Partisi Genel Başkanı 26 Ekim 2008 - 1 Ekim 2010 |
Sonra gelen: Necmettin Erbakan |
Siyasi görevi | ||
Önce gelen: Nabi Avcı |
Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı 19 Temmuz 2017 - 10 Temmuz 2018 |
Sonra gelen: Mehmet Ersoy |
Önce gelen: Emrullah İşler |
Türkiye Başbakan Yardımcısı 29 Ağustos 2014 - 19 Temmuz 2017 |
Sonra gelen: Bekir Bozdağ |