Rockefeller Cumhuriyetçisi
Rockefeller Cumhuriyetçisi ya da Liberal Cumhuriyetçi, Amerikan Cumhuriyetçi Partisi'nin liberal görüşlere ılımlı yaklaşan grubunu tanımlarken kullanılır. 41. ABD Başkan Yardımcısı Nelson Rockefeller bu grubun temsilcilerindendır. Yirminci yüzyılın son dönemlerinde ortaya çıkmış ve "Ilımlı Cumhuriyetçi" ile "Liberal Cumhuriyetçi" adlandırmalarının yerini almıştır. Modern Rockafeller Cumhuriyetçileri tipik merkez sağ maliye politikalarını destekleyen, aşırı sağ politikalara karşı olan bir tutumdadırlar ve kültürel olarak liberaldirler. Buna rağmen, çevrecilik, savunma sanayi, tarım ve yükseköğrenim gibi konularda özel yatırımları ve devleti ulusal devamlılık için Alexander Hamilton ve Theodore Roosevelt geleneği çerçevesinde gereklilik olarak benimserler. Toplumun iyiliğine uygun olacak ticari ve sosyal düzenlemeleri destekler, sosyalizme ve servetlerin paylaştırılmasına karşı çıkarlar. Dış politikada görüş farklılıklarını temsil etmekle birlikte, tarihsel açıdan komünizme sertçe karşı çıkmıslar ve Amerikan denizaşırı ticaretini desteklemişlerdir.
Partisinin ılımlı ve yenilikçi ideolojik iskeletinin mimarı Richard Nixon, Çevre Koruma Organı'nı kuran, Çin ve Sovyetler Birliği ile ilişkisini rahatlatan ve 1971'deki bildiride Kesynesyan olarak belirtilen Rockefeller Cumhuriyetçisi bir politikacı olarak değerlendirilmektedir.[1]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Thomas E. Dewey 1942'den 1954'e kadar New York valisi görevini yürütmüş, 1044 ve 1948 yıllarında Cumhuriyetçi Parti'den başkan adayı olarak Ohiolu senatör Robert Taft tarafından önderlik edilen orta batılı cumhuriyetçilerle mücadele etti. Dewey'in desteğini arkasına alan General Dwight D. Eisenhower Taft'i 1952 başkanlık seçimlerinde mağlubiyete uğrattı ve ılımlı cumhuriyetçilere liderlik etti. Eisenhower "Modern Cumhuriyetçilik" deyişini cumhuriyetçiliğe olan ılımlı bakış açısını tanımlamak için oluşturdu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Richard Reeves, President Nixon: Alone in the White House (2002) s. 295