Sanatta İsa'nın Doğumu

"İsa'nın Doğumu", Geertgen tot Sint Jans'ın bir yağlıboya çalışması, 15. yy. sonları.

İsa'nın doğumu, 4. yüzyıldan beri Hristiyan sanatının işlediği başlıca konulardandır.

Noel'de kutlanan İsa'nın doğuşunun sanatsal tasviri; Matta ve Luka incillerine ve yazılı, sözel ve sanatsal geleneklere dayalıdır. Hristiyan sanatı, Meryem Ana ve çocuk İsa'nın tasvirlerine çokça yer verir. Bu eserler genellikle "Madonna (Hanımefendi) ile Çocuk" veya "Bakire ile Çocuk" olarak adlandırılırlar. Bu tasvirler özellikle Doğum'u temsil etmezken sıklıkla Meryem ve İsa'ya ait bir yön veya özelliği temsil eden dini motifler içermektedirler. Buna karşın Doğum'un tasvirleri bilhassa açıklayıcıdır ve birçok rivayetin detaylarına yer verilir. Bu tasvirler, İsa ile Meryem'in hayatından kesitlerin tipik ögeleridirler.

Doğum, resimsel ve heykelsel başta olmak üzere birçok farklı kanalda tasvir edilmiştir. Resimsel biçimler; freskleri, panel boyamalarını, el yazması tezhipleri, vitray camlarını ve yağlıboya tablolarını içermektedirler. Doğum'a ilişkin nesneler, sık sık resimsel ve heykelsel unsurlar bir araya getirilerek sunak paravanalarında kullanılırlar. Doğum'un öbür heykelsel tasvirler ise fildişi minyatürleri, oyma taş lahitleri, sütun başlıkları ve kapı lentoları gibi mimari biçimler ve serbestçe duran heykellerdir.

Serbestçe duran heykeller umumi yerin, bir doğal yerleşimin, bir kilisenin veya bir evin içinde yahut dışında Doğum sahnesini oluşturacak şekilde gruplanabilirler. Figürlerin boyutları, minyatürden doğal boyutlara kadar çeşitlilik gösterebilirler. Bu tür Doğum sahneleri muhtemelen, Assisili Francesco'nun da büyük katkılarıyla, Roma'da oyuncu gruplarınca gerçekleştirilen canlı tablolardan (tableau vivant) esinlenilerek ortaya çıkmıştır. Bu gelenek, evlerde sergilenmesi için satılan porselen, alçı, plastik ve mukavvadan yapılan küçük minyatürlerle birlikte günümüze ulaşmıştır. Tableau vivant geleneği ise İsa'nın doğum anlatısının sergilendiği oyunlara dönüşmüşlerdir.

Sanatta İsa'nın doğumunun detaylı hikâyesi

Doğum hikâyesi ile ilgili konunun kapsamı, hem Matta hem de Luka incillerinde listelendiği gibi İsa'nın soyu ile başlar.

Kaynakça