Sağman, Pertek
| Sağman | |
|---|---|
 | |
 Tunceli'nin Türkiye'deki konumu | |
  Sağman Sağman'ın Tunceli'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Tunceli |
| İlçe | Pertek |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[3] İhtiyar heyeti[3] |
| Rakım | 1400 m |
| Nüfus (2023) | |
| • Toplam | 190 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0428 |
| İl plaka kodu | 62 |
| Posta kodu | 62500 |
Sağman, Tunceli ilinin Pertek ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Köyde yerleşimin tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Köyün güney doğusundaki kayalık tepe üzerinde askerî amaçla inşa edilen kalenin yapım tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte Artuklular tarafından yapıldığı düşünülmektedir.[4] 1515 yılında civar bölgeyle birlikte Osmanlı egemenliğine geçen Sağman yerleşimi; 1518, 1523 ve 1541 yılı tahrirlerinde Çemişgezek sancağının bir nahiyesi olarak kaydedilmiştir. Yerleşim bir süre Pir Hüseyin Bey'in küçük yaştaki üç oğluna zeamet olarak verilmiştir. Sağman nahiyesinin 1518'de 20, 1523'te 18, 1541'de ise 19 köyü bulunmaktaydı.[5] 1566 yılında müstakil bir sancak olan Sağman'ın ilk sancakbeyi Pir Hüseyin Bey'in oğlu Keyhüsrev Bey'dir. 1663 yılında Sağman sancağı, sancakbeyinin halka eziyet etmesi nedeniyle kaldırılmış ve mukataa haline getirilerek voyvodalar tarafından idare edilmişlerdir.[6] 1518 ve 1523 yılında yerleşimde sadece Gayrimüslimler yaşarken, 1541 yılında 24 'ü Müslüman, 90'ı Gayrimüslim olmak üzere toplam 114 hanenin yaşadığı karışık bir köy olarak görülmektedir.[7] 1691 tarihli Diyarbakır Cizye Defterinde Sağman kazasının merkezinde, 42 Gayrimüslim erkek nüfusu kaydedilmiştir.[8] Uzun yıllar kaza ve nahiye merkezi olan yerleşim, Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşundan itibaren köy statüsünde görülmektedir.
Köyün güney doğusunda; 1555’te Keyhüsrev Bey’in oğlu Salih Bey tarafından yaptırıldığı sanılan tarihi cami ile Keyhüsrev tarafından yaptırılan tarihi çeşme yer almaktadır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Tunceli iline 66 km, Pertek ilçesine 13 km uzaklıktadır.[1]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 172[2] |
| 2021 | 156[2] |
| 2020 | 180[2] |
| 2019 | 189[2] |
| 2018 | 213[2] |
| 2017 | 214[2] |
| 2016 | 200[2] |
| 2015 | 203[2] |
| 2014 | 221[2] |
| 2013 | 256[2] |
| 2012 | 179[2] |
| 2011 | 170[2] |
| 2010 | 164[2] |
| 2009 | 151[2] |
| 2008 | 162[2] |
| 2007 | 165[2] |
| 2000 | 238[1] |
| 1990 | 403[1] |
| 1985 | 509[1] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e "Sağman Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Tunceli Pertek Sağman Köyü Nüfusu". Nufusune.com. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ "Derun-i Hisar (Sağman) Kalesi", Tunceli İl Kültür ve Turizm Bakanlığı 1 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 15 Ağustos 2016 tarihinde erişildi.
- ^ ""16. Yüzyılda Mazgird, Pertek ve Sağman Sancakbeyileri-Pir Hüseyin Bey Oğulları" Mehmet Ali Ünal" (PDF). 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016.
- ^ ""Ocaklık Sancaklarının Osmanlı Hukukunda ve İdari Tatbikattaki Yeri" Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:11, Sayı:1" (PDF). 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2016.
- ^ Ünal, Mehmet Ali (1999). 16. Yüzyılda Çemişgezek Sancağı. Ankara: Türk Tarih Kurumu. s. 203. ISBN 975-16-0957-7.
- ^ Koçak, Zülfiye (2017). "1691 Tarihli Cizye Defterine Göre Pertek, Mazgirt, Çemişgezek ve Sağman Kazaları" (PDF). OTAM, 41. Ankara Üniversitesi. s. 208. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir] | Türkiye'deki bir köy ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |