Shader Operasyonu

Shader Operasyonu, Birleşik Krallık'ın IŞİD'e yönelik devam eden askeri müdahaleye katkısına verilen operasyonel kod adıdır. Operasyon, İngiliz Ordusu'nun IŞİD'e karşı savaşan müttefik kuvvetlere yer desteği ve eğitim sağlamasını, Kraliyet Hava Kuvvetlerinin insani yardım hava indirme, keşif ve hava saldırıları sağlaması ve Kraliyet Donanması'nın müttefik taşıyıcı savaş gruplarına refakat sağlamasını içeriyor.[1] Ek olarak, Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin Irak,Suriye, Libya ve Tunus'ta operasyon dahilinde faaliyet gösterdiği bildirildi.[2][3]

Ocak 2019'a kadar Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, 1.700 İngiliz hava sortisinin Irak ve Suriye'de 4.315 düşman savaşçısını öldürdüğünü veya yaraladığını ayrıca sadece bir sivil zayiat verdiğini açıkladı.[4] Ayrıca Kraliyet Hava Kuvvetleri 230 milyon £ değerinde insani yardım sağlamıştı.[5] Genel olarak, operasyon net 1,75 milyar £ maliyetle sonuçlandı.[6] Operasyon,Irak ve Suriye'de gerçekleştirilen en çok hava sortilerinin sayısına göre "ABD'den sonra ikinci" olarak nitelendirildi.[7][8] Operasyon, RAF'ın 25 yılda üstlendiği en yoğun uçuş görevidir.[9]

Arka plan

[değiştir | kaynağı değiştir]

2014 yılında, Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü, çeşitli saldırıların ardından Irak ve Suriye'de büyük toprak kazanımları elde etti. Ele geçirilen topraklarında katı Şeriat kuralları uyguladığı bir halifelik olduğunu iddia etti. Birleşmiş Milletler tarafından terör örgütü ilan edilen grup, insan hakları ihlalleri ve insanlığa karşı işlediği suçlardan dolayı evrensel kınama aldı. Irak hükûmeti resmen Amerika Birleşik Devletleri ve daha geniş uluslararası toplumdan, karadaki savaşlarını desteklemek için IŞİD'e karşı hava saldırıları düzenlemelerini istedi.[10][11] Galler'de ki 2014 NATO zirvesi sırasında ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Avustralya, Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, İtalya, Türkiye ve Birleşik Krallık bakanlarına IŞİD ile askeri ve mali olarak mücadele edecek bir koalisyonu desteklemeleri için baskı yaptı.[12][13] Amerika Birleşik Devletleri, IŞİD'i zayıflatmak ve yok etmek amacıyla 17 Ekim'de Birleşik Ortak Görev Gücü - Operation Inherent Resolve'u (CJTF-OIR) başlattı.

Irak

[değiştir | kaynağı değiştir]

İnsani yardım ve gözetim

[değiştir | kaynağı değiştir]
9 Eylül 2014'te hayati önem taşıyan insani yardım malzemeleri boşaltıldıktan sonra, Irak'ta pistdeki iki Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) C-130J Hercules uçağı.

9 Ağustos 2014'te, Kuzey Irak'ta Yezidilerin ve diğer etnik azınlıkların IŞİD tarafından katledilmesinin ardından, İngiliz hükûmeti, havadan insani yardım yapmak için Kraliyet Hava Kuvvetleri'ni konuşlandırdı. İlk havadan yardım 2 ile 9 Ağustos'ta gerçekleştirildi C-130 Hercules tipi askerî nakliye uçağı,RAF Akrotiri üssünden havalanarak yardım paketlerini airdropping operasyonu ile, Sincar dağlarına bıraktı.[14][15] 12 Ağustos'ta ikinci bir airdrop, sivillerin yaralanma riski tehlikesi barındırdığı nedeniyle iptal edilmek zorunda kaldı.[16] Airdrop operasyonu 24 saat devam edebildi ve iki büyük yardım sevkiyatı Şengal Dağı'nın üzerine havadan atıldı.[17] Aynı gün içinde Savunma Bakanlığı, LITENING III keşif bölmelerini kullanarak airdropları koordine etmeye yardımcı olmak için Tornado GR4 saldırı uçağının konuşlandırıldığını duyurdu; Parlamento onayından önce herhangi bir hava saldırısı yapma yetkisi yoktu.[18] Gerekli mülteci kurtarma görevlerine katılmak için yanlarında dört Chinook nakliye helikopteri de konuşlandırıldı.[19] 13 Ağustos 2014'te, iki C-130 Hercules uçağı Sincar Dağı'na üçüncü tur insani yardımı attı.[20] Bunu 14 Ağustos'ta dördüncü ve son tur izledi ve RAF tarafından gerçekleştirilen toplam insani yardım airdrop sayısı yediye çıktı.[21] İngiltere, Sincar Dağı'ndaki "insani durumdaki iyileşme" nedeniyle 14 Ağustos 2014'te insani yardım yayınlarını askıya aldı.[22]

Shader Operasyonunu desteklemek için RAF Akrotiri'den kalkan bir Sentinel R1.

16 Ağustos 2014'te, insani yardım airdroplarının askıya alınmasının ardından, RAF odağını insani yardımdan gözetime kaydırmaya başladı. Daha önce insani yardım uçaklarının koordinasyonuna yardımcı olmak için kullanılan Tornado GR4'ler, IŞİD karşıtı güçler için hayati istihbarat toplamak için yeniden görevlendirildi. Ayrıca bir RC-135 istihbarat uçağı da bölgeye konuşlandırıldı.[23] Uçak, Amerikan uçağının yanında Katar'daki RAF El Udeid'de bulunuyordu.[24][25] RAF, Tornado ve RC-135 ek olarak, Irak ve Suriye üzerinde gözetleme misyonları uçurmak için Reaper, Sentinel, Shadow ve Sentry uçakları da konuşlandırdı.[26][27][28]

Ülkenin hava saldırılarına katılıp katılmayacağı veya kara birlikleri gönderip göndermeyeceği sorulduğunda, Savunma Bakanı Michael Fallon şunları söyledi: "Bizden karada muharebe birliği kurmamız da istenmedi - ve biz bunu yapmayacağız - Diğer hava saldırılarına katılmaya olumlu bakıyoruz".[29]

Parlamento onayı

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir Voyager tankeri, 4 Mart 2015'te Irak üzerinde iki Tornado GR4'ün yakıt ikmalini yapıyor .

20 Eylül 2014'te Irak, (Birleşik Krallık'ın daimi üyesi olduğu) BM Güvenlik Konseyi'ne IŞİD ile mücadelesinde askeri yardım çağrısında bulunan ve 15 Eylül'deki Paris konferansında yaptıkları çağrıları yineleyen bir mektup sundu.[30]

26 Eylül 2014'te Başbakan David Cameron, Irak'ta IŞİD'e karşı İngiliz hava saldırılarının yetkisini tartışmak üzere Parlamentoyu geri çağırdı . Cameron, Irak hükûmetinin talebi üzerine "acımasız terör örgütüyle" mücadele etmek için müdahalenin "ahlaki açıdan haklı" olduğu konusunda ısrar etti. IŞİD'in "Birleşik Krallık için doğrudan bir tehdit" olduğunu ve İngilizlerin hareketsizliğinin Irak'ta "daha fazla cinayete" yol açacağını ifade etti. Yedi saatlik bir tartışmanın ardından, Parlamento ezici çoğunlukla hava saldırıları lehinde oy kullandı ve 524 lehte, 43 aleyhte oy aldı.[31][32] 4 3 'Hayır' oyu 23 İşçi Partisi milletvekili, altı Muhafazakar milletvekili, beş İskoç Ulusal Partisi milletvekili, üç Sosyal Demokrat ve İşçi Partisi milletvekili, iki Ekose Cymru milletvekili, bir Liberal Demokrat milletvekili, bir Yeşiller Parti milletvekili ve bir Saygı Partisi milletvekilinden geldi. Oylamanın ardından Savunma Bakanı Michael Fallon BBC'ye, önceliğin Irak'ta sivillerin katledilmesini durdurmak olacağını ve İngiltere ve müttefiklerinin hedefleri belirlemede Irak ve Kürt istihbaratı tarafından yönlendirileceğini söyledi.

Hava saldırıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir Tornado GR4, 30 Eylül 2014'teki ilk hava saldırılarının ardından RAF Akrotiri'ye geri dönerken.
Tornado GR4, 2 Kasım 2014'te El Kaim'de bir IŞİD zırhlı aracını imha etme görüntüleri.
Bir Typhoon FGR4, 22 Aralık 2015 tarihinde ABD Hava Kuvvetleri tankeri tarafından Irak üzerinden yakıt ikmali yapıyor.

Kraliyet Hava Kuvvetleri, parlamentonun onayından hemen sonra Kıbrıs'ta RAF Akrotiri'de bulunan altı Tornado GR4'ü kullanarak Irak üzerinde silahlı saldırılar yapmaya başladı.[33] İlk hava saldırısı 30 Eylül 2014'te, bir çift Tornado GR4'ün Paveway IV lazer güdümlü bir bomba ve bir Brimstone füzesi kullanarak silahlı bir kamyonet kullanan IŞİD militanına saldırmasıyla gerçekleşti.

Ekim 2014'te, iki Tornado GR4 saldırı uçağı ve açıklanmayan sayıda silahlı MQ-9 Reaper insansız hava aracı operasyona katıldı.[34][35] İlk MQ-9 Reaper hava saldırısı 10 Ekim 2014'te gerçekleşti.[36] Akdeniz'de, Kraliyet Donanması, HMS Defender gemisini görevlendirdi. HMS Defender, ABD Donanması uçak gemisi USS George H.W. Bush (CVN-77) eşlik ederek, Irak ve Suriye'ye yapılan sortilerde eskortluk görevi üstlendi[1]

Savunma Bakanı Michael Fallon'a göre, İngiltere 13 Aralık 2014'e kadar Irak'ta "çok sayıda sorti" gerçekleştirmişti, bu sayı "Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra ikinci" ve "Fransa'nın beş katı" sayıda idi.[8] 5 Şubat 2015 itibarıyla Birleşik Krallık, Irak'taki tüm koalisyon hava saldırılarının % 6'sına katkıda bulundu.[37][38]

26 Eylül 2015 itibarıyla, yani operasyonun ilk başlamasından tam bir yıl sonra, Tornado ve Reaper uçakları IŞİD'e karşı 1.300'den fazla sorti gerçekleştirdi ve 300'den fazla hava saldırısı gerçekleştirerek 330'dan fazla IŞİD militanını öldürdü.[39][40]

14 Mart 2017'de Forces.net, RAF'ın Irak'ta 1.253'ten fazla hava saldırısı düzenlediğini ve bu sayı Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra ikinci sırada kaldığını bildirdi.[7]

Dokuz aylık hava saldırısının olmadığı bir dönemin ardından, 10 Nisan 2020'de, iki Eurofighter Typhoon ve bir MQ-9 Reaper, Irak'ta IŞİD güçlerini belirleyip, yaklaşık 200 km Bağdat bölgesinin kuzeyinde hedefleri imha etti.[41] Temmuz 2020 itibarıyla Birleşik Krallık bir yıl içinde RAF 40 hava saldırısı gerçekleştirmişti.

Eğitim görevi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim 2014'te, İngiliz Hükûmeti, Yorkshire Alayı'ndan 12 yetkili göndermeyi kabul etti. Erbil'de Peşmergeleri eğitmek için BK tarafından sağlanan ağır makineli tüfek kullanımı hakkında eğitimler ağırlıklıydı.[42] 2016 yılına kadar, Irak kuvvetlerini eğitmek için Irak'ta konuşlandırılan toplam İngiliz asker sayısını 300'e çıkardı.[43] İngiliz Ordusu ayrıca 31.000'den fazla Iraklı ve Peşmerge savaşçısını eğitti.[44]

2016 yılında, Al Asad Hava Üssü'nde daha iyi eğitim tesisleri inşa etmeye yardımcı olmak için 80'e yakınKraliyet <a href="./İstihkâm" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{&quot;userAdded&quot;:true,&quot;adapted&quot;:true}">istihkam</a> eriden oluşan bir ekip konuşlandırıldı.[44] Bunu, 2017 yılında Al Asad Hava Üssü'ne 5 Zırhlı istihkam mangası, 22<a href="./İstihkâm" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{&quot;userAdded&quot;:true,&quot;adapted&quot;:true}">. istihkam</a> Alayı'ndan 44 Kraliyet istihkam eri altı aylık sürece konuşlandırılması izledi. Bu, üssündeki İngiliz personel sayısını 300'den fazla, Irak'taki toplamı ise 600'e çıkardı.[45]

Ocak 2017'de BBC, Kıdemli onbaşı Scott Hetherington'ın Irak'taki Camp Taji'de bir "ateş kazasında" öldüğünü bildirdi. Hetherington, Blenheim bölüğü ve Güç Koruma Müfrezesi, Dük Lancaster Alayı 2. Taburu üyesiydi; neredeyse sekiz yıldan sonra Irak'ta ölen ilk İngiliz askeriydi. Taburdan yaklaşık 150 asker, Irak ve Kürt güvenlik güçlerini eğitmek üzere gönderilen 500 kişilik bir gücün bir parçasını oluşturarak altı ay süreyle Irak'a gönderiliyordu.

Ocak 2020'deki Bağdat Uluslararası Havalimanı hava saldırısının ardından, Irak'taki İngiliz Ordusu eğitim misyonu güvenlik endişeleri nedeniyle geçici olarak askıya alındı.[46]

Mart 2020'de, İngiliz ve Amerikan askerî personelini barındıran Irak askeri üssüne yapılan roket saldırısı, biri Britanyalı olmak üzere üç askerin ölümüyle sonuçlandı. Daha sonra Britanyalı askerin; Kraliyet Ordusu Tıbbi Birliklerinden Kıdemli onbaşı Brodie Gillon oldugu tanımlandı İskoç ve Kuzey İrlanda gönüllü süvari alayından yedek kuvvetlerine bağlıydı.[47] Aynı ay boyunca, eğitim görevi askıya alındı ve COVID-19 salgınına nedeniyle olarak azaltıldı.[48]

Yer desteği

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hava operasyonlarının başlamasının ardından, kamuoyunda görev sürünmesi ve bazılarının korktuğu başka bir uzun süreli kara savaşı haline gelebilecek olan İngiliz muharebe birliklerinin katılımı, Irak Savaşı ve Afganistan'daki Savaş gibi kamuoyunda endişeler vardı.[49][50] İngiliz hükûmeti, hiçbir İngiliz askerinin karada bir muharebe rolünde görevlendirilmeyeceğine dair ısrarlı güvenceler verdi, bunun yerine eğitim ve muharebe dışı desteğe odaklandı. Bunun tek istisnası dağıtım oldu 2. Tabur, Yorkshire Alayı'ndan Erbil'e 2014 yılında olası bir helikopter mülteci kurtarma görevi için bir alan temin etmesine yardımcı oldu. Afganistan'daki Herrick Harekâtı için Kıbrıs merkezli Rezerv Taburu (TRB) olan birlik, 24 saat içinde Erbil'den ayrılmıştı.[51] Normal kara kuvvetlerinin kapsamının ötesinde, İngiliz özel kuvvetlerininde, savaşta dahil olduğuna inanılıyor.[52][53]

Sonuç

[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Aralık 2017'de Irak Başbakanı Haydar el-Abadi, Irak ve Şam İslam Devleti'nin tüm topraklarının kontrolünü kaybettikten sonra Irak'tan tamamen "çıkarıldığını" duyurdu. Buna rağmen, İngiliz Savunma Bakanı Ben Wallace, IŞİD'in Birleşik Krallık için "en önemli tehdit" olmaya devam ettiğini ve gelecekteki potansiyel yeniden dirilişinin endişe kaynağı olmaya devam ettiğini vurguladı.[54]

Suriye

[değiştir | kaynağı değiştir]

Önceki olaylar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Shader Operasyonu'ndan önce Avam Kamarası, 2013'teki Guta kimyasal saldırısına yanıt olarak Suriye Hükûmetine karşı askerî eylemde bulunup bulunmayacağına oy verdi. Meclis, ilk kez bir İngiliz hükûmetinin Parlamento tarafından askerî eylemde bulunmasının engellendiği askerî harekâta karşı oy kullandı.[55] Sonuç, Başbakan David Cameron için bir yenilgi olarak geniş çapta bildirilirken, Başbakan sözcüsü yine de IŞİD'e yönelik hava saldırılarıyla ilgili "hiçbir şeyi göz ardı etmediğini" belirtti.[56] Cameron daha sonra Suriye'de bir hava saldırısı vakası olduğunu açıkladı, ancak herhangi bir hava saldırısının insani bir felaketi önlemek için başka bir Avam Kamarası oyu gerektireceğini kabul etti.[57]

2013 yılında, iki İngiliz yardım çalışanı David Haines ve Alan Henning, insani yardım çalışmalarını yürütürken Suriye'de iki ayrı olayda silahlı gruplar tarafından kaçırıldı. Eylül 2014'te IŞİD, bir Amerikan rehinesini infaz etti ve ABD'nin Irak ve Suriye'deki askeri müdahalelerine son vermemesi halinde Haines'i idam etmekle tehdit etti. Başbakan David Cameron, teröristleri kınadı ve Birleşik Krallık'ın "teröre asla teslim olmayacağını" belirterek, IŞİD'in "ortadan kaldırılacağını" sözlerine ekledi.[58][59] IŞİD daha sonra Haines'in bir IŞİD infazcısı tarafından kafasının kesildiği bir video yayınladı - video'da medyanın Jihadi John adını verdiği henüz kimliği belirsiz bir İngiliz vatandaşı vardı. Cameron, "Bu katilleri yakalamak ve ne kadar uzun sürerse sürsün adaletle yüzleşmelerini sağlamak için elimizden gelen her şeyi yapacağız" dedi.[60] MI5, Scotland Yard ve CIA'nın dahil olduğu yoğun bir araştırmanın ardından, John'u teşhis etme çabasına başladı. Ekim 2014'te John, Irak'ta hava saldırıları düzenleyen İngiltere'ye misilleme olarak Henning'i idam etti.[61] John daha sonra, daha önce Londra'da yaşayan Kuveyt doğumlu bir İngiliz vatandaşı olan Muhammed Emwazi olarak tanımlandı.

2014 yılında, Savunma Bakanlığı, Kıbrıs merkezli MQ-9 Reaper ihalarıda dahil olmak üzere, gözetim görevlerinin Suriye üzerinde Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından uçurulduğunu doğruladı.[28][62] Kasım ayında, bir ABD ihası,Kraliyet Hava Kuvvetleri desteği ile Rakka'da Emwaziyi tespit edip etkisiz hale getirdi. Başbakan David Cameron, ölümünü doğruladı ve bunun ABD ile "gece gündüz el ele çalışarak" elde edilen bir "meşru müdafaa eylemi" olduğunu belirtti.[63]

2015 yılında Cameron, IŞİD tarafından gerçekleştirilen ve 30 Britanyalıyı öldüren 2015 Sousse saldırılarının ardından Suriye'ye hava saldırıları için defalarca çağrı yaptı. Bu çağrılar, IŞİD'in gözlemlemediği halde Irak-Suriye sınırını sürekli gözlemleyen İngiliz güçlerinin bir "mantıksızlığı" olduğunu iddia eden Savunma Bakanı Michael Fallon tarafından tekrarlandı. Fallon, İngiltere'nin Suriye'de hava saldırıları başlatmak için Parlamento'nun desteğine ihtiyaç duymadığını ancak son söz Avam Kamarası'nın olacağını belirtti.[64] Başbakan daha sonra İngiltere'nin hem Irak hem de Suriye'deki halifeliği yok etmeye kararlı olduğunu belirtti.[65] Daha sonra İngiliz pilotların ABD ve Kanada kuvvetleri ile birlikte Suriye'deki hava saldırılarına katıldığı ortaya çıktı.[66][67] Bununla birlikte, İngiliz güçleri kendileri gözetlemeye bağlı kaldılar ve Kasım ayına kadar Reaper uçakları Suriye'deki tüm koalisyon hava gözetlemelerinin% 30'undan sorumluydu.[68]

Suriye'de Rayeed Khan ve Rahoul Amin'e yönelik operasyonda kullanılana benzer bir RAF MQ-9 Reaper .

Eylül 2015'te, Başbakan David Cameron, İngiltere doğumlu iki IŞİD savaşçısının, Rayeed Khan ve Rahoul Amin'in Suriye'de Kraliyet Hava Kuvvetleri Reaper uçağı tarafından hedef alındığını ve öldürüldüğünü duyurdu. Başbakan Parlamento'da yaptığı açıklamada, iki savaşçı Birleşik Krallığa saldırılar planladığı için bunun "meşru savunma eylemi" olduğunu açıkladı.[69] Savunma Bakanlığı daha sonra saldırının Shader Operasyonunun bir parçası olmadığını açıkladı.[70]

Hava saldırıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kasım 2015'te, Kasım 2015'te Paris saldırılarının ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2249 sayılı Kararının kabul edilmesinin ardından, David Cameron, İngiltere'nin Suriye'de IŞİD'e karşı hava saldırıları düzenlemesi için parlamentoya ilk önergesini sundu. Birleşik Krallık'ın hava saldırıları düzenleyerek daha güvenli olacağını ve Birleşik Krallık'ın güvenliğini müttefiklere devredemeyeceğini savundu. Başbakan, kazanabileceğinden emin olana kadar hava saldırıları için oylama yapmayacağını söyledi.[71][72] Sonraki günlerde Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ve Fransız Savunma Bakanı Jean-Yves Le Drian, İngiltere'ye hava saldırılarına katılma çağrısında bulundu.[73] Bunu, Rusya'nın İngiltere Büyükelçisi Alexander Vladimirovich Yakovenko'nun çağrısı izledi .[74]

Aralık 2015'te Avam Kamarası, son bir oylamayla Suriye'de IŞİD'e yönelik hava saldırılarına katılma konusunda on saatlik bir tartışma düzenledi. Tartışma hava saldırıları lehine 397, aleyhte 223 oyla sona erdi.[75][76][77] Oylamadan saatler sonra dört Tornado GR4 saldırı uçağı Kıbrıs'tan ayrıldı ve bir Voyager havadan yakıt ikmal tankeri ve bir MQ-9 Reaper drone yardımıyla Suriye'deki IŞİD pozisyonlarına ilk kez saldırdı. Uçak, IŞİD'in en büyük finansal gelir kaynaklarından biri olan Doğu Suriye'deki Omar petrol sahasına saldırdı.[36][78] Savunma Bakanı Michael Fallon daha sonra Kraliyet Hava Kuvvetlerinin altı Eurofighter Typhoon çok amaçlı avcı uçağı ve iki tane daha Tornado GR4 saldırı uçağı ile "saldırı gücünü ikiye katlayacağını " açıkladı.[79]

24 Ocak 2016 itibarıyla RAF, Suriye'de 7 Hellfire füzesi, 9 Brimstone füzesi ve 34 Paveway IV lazer güdümlü bomba kullanmıştı.[80]

Forces.net, İngiltere'nin 14 Mart 2017 itibarıyla Suriye'de 85 saldırı gerçekleştirdiğini ve bu sayı ABD'nin ardından ikinci sırada olduğunu bildirdi.[7]

Eğitim görevi

[değiştir | kaynağı değiştir]

2016 yılında 75 İngiliz askeri eğitmeninden oluşan bir ekip, Suriye'deki ABD liderliğindeki eğitim programına yardımcı olmak için IŞİD karşıtı koalisyonda Türkiye'ye ve diğer yakın ülkelere konuşlandırıldı. Eğitim programı, Suriyeli ılımlı muhalif güçlere üç yıldan fazla bir süredir hafif silahlar, piyade taktikleri ve tıbbi eğitim sağladı.[26] Ek olarak, İngiliz kuvvetlerinin Güney Suriye'de Beşar Esad'ın ordusuyla savaşmak için aşiret savaşçılarından oluşan mekanize bir tabur kurulmasına yardım ettiği bildirildi.[81]

Yer desteği

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mayıs 2015'te Birleşik Krallık Özel Kuvvetleri tarafından yapılan gözetim, Suriye'nin El-Amr kentinde Ebu Sayyaf adlı kıdemli bir IŞİD liderinin varlığını doğruladı ve ardından ABD Özel Harekât Kuvvetleri onu yakalamak için bir operasyon düzenledi. Operasyon, ölümü ve eşi Ümmü Sayyaf'ın yakalanmasıyla sonuçlandı.[82] Aynı yıl, Birleşik Krallık Özel Kuvvetleri'nin bir kurtarma operasyonu sırasında altı IŞİD savaşçısını öldürdüğü bildirildi.[83] Ayrıca İngiltere'nin IŞİD karşıtı güçlere 500.000 mermi mühimmat sağladığı da bildirildi.

2016'da The Telegraph, Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin Suriye'de cephe hattında faaliyet gösterdiğini bildirdi; özellikle Mayıs ayında, IŞİD saldırılarına karşı El Tanf köyünü savunan eski Suriye Özel Kuvvetlerinden oluşan Yeni Suriye Ordusu birliğini desteklemek için sık sık Ürdün'den sınırı geçtiklerinde. Yeni Suriye Ordusu o ay köyü ele geçirdi ve düzenli IŞİD saldırılarıyla karşı karşıya kaldı. İngiliz kuvvetleri de bir intihar saldırısının ardından üssün yeniden inşasına yardım etti.[84] Yeni Suriye Ordusu, Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin eğitim, silah ve diğer teçhizatı sağladığını kabul etti; bağımsız bir kaynak, İngiltere Özel Kuvvetlerinin Suriye, Irak ve Libya'da IŞİD'e karşı faaliyet gösterdiğini doğruladı.[85] Ağustos ayında BBC News, Suriye'de faaliyet gösteren Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerini gösteren özel görüntüler yayınladı.[86] Haziran'dan kalma fotoğraflar, IŞİD'in El Tanaf'taki Yeni Suriye Ordusu üssüne düzenlediği saldırının ardından çekildi ve İngiltere Özel Kuvvetlerinin üssün çevresini güvende tuttuğunu gösteriyor gibi görünüyordu.[87] Suriye'deki Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin görece az sayıda, gözetleme, danışma ve muharebe gibi geniş kapsamlı roller üstlendiği bildirildi.

2018 yılında, Suriye'de bir İngiliz Özel Kuvvetleri mensubu, bir Amerikan askeri ile birlikte el yapımı bir patlayıcı infilakı sonucu öldürüldü. Bu, IŞİD ile savaşta ölen ilk İngiliz askeriydi.[88]

2019'da IŞİD'in Suriye Demokratik Güçleri'nin Deyr ez Zor kampanyasına destek verirken düzenlediği saldırıda iki İngiliz özel kuvvet askerinin yaralandığı bildirildi.[89]

Sonuç

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bağuz Fawqani Savaşı'nın ardından 23 Mart 2019'da IŞİD, Suriye'deki son önemli topraklarını ABD ve İngiltere de dahil olmak üzere koalisyon ortakları tarafından desteklenen Suriye Demokratik Güçlerine (SDG) kaybetti. Bu, SDG ve müttefikleri tarafından geniş çapta "IŞİD'in yenilgisi" olarak ilan edildi.[90] İngiltere Başbakanı Theresa May, İngiliz Silahlı Kuvvetlerinin ve müttefiklerinin cesaretine övgüde bulundu ve "IŞİD'in kontrolündeki son bölgenin kurtuluşu, İngiltere ordusu ve müttefiklerimizin muazzam cesareti olmadan mümkün olamazdı" dedi.[91] CJTF-OIR'in Strateji ve Bilgi Komutan Yardımcısı Tümgeneral Chris Ghika, IŞİD'in kayıplarına rağmen "lidersiz veya dümensiz" olmadığı için "Shader Operasyonu'nun kalacağını" belirtti. Kayıpların IŞİD'in İngiltere'ye yönelik oluşturduğu terör tehdidini nasıl etkileyeceğini tahmin edemediğini sözlerine ekledi.

Libya

[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 yılında, Libya'da IŞİD'in yükselişini takiben, Başbakan David Cameron, Birleşik Krallık'ın, özellikle de İngilizlerin yaşamına yönelik yakın bir tehdit varsa, askerî müdahaleye hazır olduğunu doğruladı.[92][93][94] Ancak müdahale, Libya'da istikrarlı bir birlik hükûmeti kurulana kadar devam edecek.[95] Kraliyet Hava Kuvvetleri, medyanın bir müdahaleye hazırlandığını bildirdiği Libya üzerinde keşif misyonları gerçekleştirmeye başladı.[96] Boeing RC-135 içeren böyle bir keşif uçuşunun, Sirte'deki bir karargahtan yayılan bir İslam Devleti iletişim frekansını hedeflediği ve sıkıştırdığı bildirildi.[97][98] Sızan raporlar ve Libyalı yetkililer de Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin karada ve savaşta varlığını doğruladı.[2][99][100][101][102][103] Ürdün Kralı II . Abdullah tarafından yapılan resmi bir açıklamada, bu raporları doğruladı ve Birleşik Krallık Özel Kuvvetlerinin Ürdünlü meslektaşları ile ortak operasyonlar gerçekleştirdiğini açıkladı.[104] Ek olarak, Libya sınırını korumak için komşu Tunus'a 20 İngiliz askeri konuşlandırıldı.[3]

Konuşlandırılmış kuvvetler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kraliyet Donanması muhrip HMS Defender Amerikan uçak gemisi USS George HW Bush (CVN-77)'a eşlik ederken, Shader Operasyonu sırasında Orta Doğu yakınlarında.
Bir RAF C-17 uçağı, Kıbrıs'taki RAF Akrotiri'ye Irak'a gidecek yardımı teslim etmeden önce RAF Brize Norton'da yakıt ikmali yapıyor.
Keşif görevinde Irak üzerinde RAF Tornado GR4 .

Konumlar

İngiliz ordusu

[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiliz Ordusu'nun konuşlandırılmış 2018'de toplam 1.920 personeli vardı.[108] Bu, eğitim desteği ve kuvvet koruması sağlamak için altı aylık rotasyonda en az bir piyade taburu içeriyordu. İlgili birimler periyodik olarak şunları içerir:

  • 2. Tabur, Yorkshire Alayı (2 YORKS) (2014 boyunca)[51][109]
  • 2. Tabur, Galler Prensesi Kraliyet Alayı (2 PWRR) (2015 boyunca)[110][111]
  • 1. Tabur, The Rifles (1 RIFLES) (Temmuz 2015 - Aralık 2016)[112]
  • 4. Tabur, Rifles (Ekim 2016 - Mart 2017)[113]
  • 2. Bölük, Lancaster dükü Alayı (2 LANCS) (Aralık 2016 - Temmuz 2017)[114][115]
  • The Highlanders, 4. bölük, İskoçya Kraliyet Alayı (4 SCOTS) (Temmuz 2017 - Aralık 2017)[116][117]
  • 2. Tabur, İskoçya Kraliyet Alayı (2 SCOTS) (Aralık 2017 - Haziran 2018).[118][119]
  • 5. Zırhlı İstihkâm alayı, 22. <a href="./İstihkâm" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{&quot;userAdded&quot;:true,&quot;adapted&quot;:true}">İstihkâm</a> <a href="./Alay" rel="mw:WikiLink" data-linkid="undefined" data-cx="{&quot;userAdded&quot;:true,&quot;adapted&quot;:true}">alayı</a>, (2017 boyunca)[105]
  • 2. Tabur, The Rifles (2 Tüfek) (Temmuz 2017 - Ocak 2018)[120]
  • 3. Tabur, The Rifles (Kasım 2018 - Temmuz 2019) [121]
  • 1. Tabur, Grenadier Muhafızları (Haziran 2018 - Kasım 2018)[122]
  • 1. Tabur, İrlandalı Muhafızlar (2020)[123]

Kraliyet Hava Kuvvetleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Geri çekilen unsurlar

Kraliyet donanması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Üçlü Hizmet

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Birleşik Krallık Özel Kuvvetler (UKSF)[149][150]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c "HMS Defender supports operations against ISIL in the middle east". Royal Navy. 3 Ekim 2014. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2014. 
  2. ^ a b "Libya officials: French special forces on ground fighting IS". Yahoo! News. 25 Şubat 2016. 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  3. ^ a b "Britain sends troops to help guard Libya-Tunisia border". DW.com. 1 Mart 2016. 1 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016. 
  4. ^ "RAF killed '4,000 enemies in Iraq, Syria'" (İngilizce). 7 Mart 2019. 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2019. 
  5. ^ "Iraq crisis: UK humanitarian response factsheet". GOV.UK (İngilizce). 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2019. 
  6. ^ Cole, Chris. "Cost of UK Air and Drone Strikes in Iraq and Syria Reach £1.75 Billion." Drone Wars UK. 2 February 2019. Accessed 8 March 2019. https://dronewars.net/2018/02/26/cost-of-uk-air-and-drone-strikes-in-iraq-and-syria-reach-1-75-billion/ 28 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  7. ^ a b c "British Troops Fighting IS Should Receive Medal". forces.net. 14 Mart 2017. 14 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ a b "'Hundreds' more UK troops to be sent to Iraq – Michael Fallon". BBC News. 13 Aralık 2014. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014. 
  9. ^ "PM Tells UK Armed Forces They Are The 'Finest In The World' At The Millies". Forces News. 15 Aralık 2015. 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020. 
  10. ^ "Letter dated 20 September 2014 from the Permanent Representative of Iraq to the United Nations addressed to the President of the Security Council". United Nations. 15 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020. 
  11. ^ "Iraq formally asks US to launch air strikes against rebels". BBC News. 18 Haziran 2014. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  12. ^ ‘NAVO veroordeelt unaniem ‘barbaarse daad’ van Islamitische Staat’ [NATO unanimously condemns ‘barbaric act’] 22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. nrc.nl, 5 September 2014. Retrieved 13 June 2015.
  13. ^ ‘Verenigde Staten passeren Nederland voor alliantie tegen IS’ [US pass over the Netherlands for alliance against ISIL] 15 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. nrc.nl, 9 September 2014. Retrieved 13 June 2015.
  14. ^ "UK planes to drop emergency aid to Iraqi refugees". BBC News. 9 Ağustos 2014. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  15. ^ "Iraq aid drops to 'step up', says No 10". BBC News. 10 Ağustos 2014. 5 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. Two British C130 cargo planes were involved in dropping off the first batch of supplies. 
  16. ^ "Iraq crisis: RAF aborts air drop amid safety fears". BBC News. 11 Ağustos 2014. 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  17. ^ "RAF planes make second aid drop in northern Iraq". BBC News. 12 Ağustos 2014. 2 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  18. ^ a b "Tornados ready to support humanitarian operations". Ministry of Defence. 12 Ağustos 2014. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  19. ^ a b "RAF Tornado jets in Cyprus for Iraq aid mission". BBC News. 12 Ağustos 2014. 19 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. A "small number" of Chinook helicopters would also be sent for "further relief options", the Foreign Office said. 
  20. ^ a b "UK steps up aid for Northern Iraq". Ministry of Defence. 13 Ağustos 2014. 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  21. ^ "New UK aid supplies delivered to Iraq". Ministry of Defence. 14 Ağustos 2014. 11 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. Over four nights, the UK has successfully delivered a total of seven air drops of clean water, shelter and solar lamps with mobile phone chargers to help thousands of displaced Iraqi people. 
  22. ^ "Iraq crisis: PM calls off aid air drops as 'desperate' situation is made safe". Independent. 14 Ağustos 2014. 28 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2014. 
  23. ^ "Iraq: 'Secret' Surveillance Flights Revealed". Sky News. 16 Ağustos 2014. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2014. 
  24. ^ "Aviation News – RAF deploys its RC-135 Rivet Joint". Global Aviation Resource. 19 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014. 
  25. ^ "RAF prepares jets to strike Isis targets in Iraq". The Guardian. 23 Eylül 2014. 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014. An RAF Rivet Joint surveillance plane equipped with listening devices has also been flying missions from al-Udeid air base in Qatar to eavesdrop on Isis communications. 
  26. ^ a b c "UK troops to train moderate Syrian opposition". Ministry of Defence. 26 Mart 2015. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2015. 
  27. ^ a b "RAF steps up Iraq and Syria spying missions in 'new Battle of Britain'". The Guardian. 19 Temmuz 2015. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  28. ^ a b c "UK details extent of combat activity over Iraq". Flightglobal. 2 Mart 2015. 7 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2015. 
  29. ^ "UK weighs joining air strikes as RAF drops aid into besieged Iraqi town". The Guardian. 31 Ağustos 2014. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  30. ^ "Letter dated 20 September 2014 from the Permanent Representative of Iraq to the United Nations addressed to the President of the Security Council" (PDF). United Nations Security Council. 8 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2020. 
  31. ^ "MPs support UK air strikes against IS in Iraq". BBC News. 26 Eylül 2014. 13 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015. 
  32. ^ "Commons recalled to debate Iraq: Coalition against ISIL". UK Parliament. 26 Eylül 2014. 28 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015. 
  33. ^ "RAF Tornado jets ready for attack role over Iraq". Ministry of Defence. 27 Eylül 2014. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2014. 
  34. ^ a b "PM announces Tornado deployment". Ministry of Defence. 3 Ekim 2014. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2014. 
  35. ^ "UK deploys Reaper to the Middle East". Ministry of Defence. 16 Ekim 2014. 3 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2014. 
  36. ^ a b "British forces air strikes in Iraq: monthly list". Ministry of Defence. 3 Aralık 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2015. 
  37. ^ "Airwars". Airwars. 16 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2015. 
  38. ^ "Islamic State: MPs urge UK to step up fight against jihadists". BBC News. 5 Şubat 2015. 6 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2015. 
  39. ^ "Islamic State: Military Intervention:Written question – 9798". Parliament. 16 Eylül 2015. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015. 
  40. ^ "About 330 Isis members killed in RAF airstrikes in past year – MoD". The Guardian. 17 Eylül 2015. 26 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2015. 
  41. ^ "RAF resumes airstrikes against the Islamic State". Jane's. 26 Nisan 2020. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  42. ^ "UK troops training Kurdish forces in Iraq, says MoD". BBC News. 12 Ekim 2014. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014. 
  43. ^ "IS Battle: More UK Troops To Train Iraqi Forces". Sky News. 12 Mart 2016. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2016. 
  44. ^ a b "RAF jets busiest for 25 years as they "pound" Isil positions in Iraq and Syria". The Telegraph. 11 Aralık 2016. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  45. ^ "More British troops head for Iraq to defeat Islamic State". Sky News. 1 Eylül 2017. 1 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  46. ^ "British Army Training Mission Suspended In Iraq". Forces.net. 5 Ocak 2020. 3 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  47. ^ "UK soldier killed in Iraq was 'larger than life'". BBC News. 12 Mart 2020. 17 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  48. ^ "Coronavirus: Britain could see biggest mobilisation of military since Iraq war". Sky News. 25 Mart 2020. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020. 
  49. ^ "Iraq 'mission creep' dilemma". The Yorkshire Post. 13 Ekim 2014. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020. 
  50. ^ "Former Navy chief warns of 'mission creep' in Iraq". The Telegraph. 18 Ağustos 2014. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020. 
  51. ^ a b "David Cameron defends 'clear' Iraq strategy". BBC News. 18 Ağustos 2014. 4 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. Troops from the 2nd Battalion Yorkshire regiment had been sent into the Kurdish capital Irbil for 24 hours to prepare the ground for a possible rescue mission by the helicopters. 
  52. ^ "More British troops set for Iraq training". The Telegraph. 12 Ekim 2014. 2 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2015. 
  53. ^ "SAS in Iraq given 'kill list' of 200 British jihadis to take out". Independent. 6 Kasım 2014. 10 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020. 
  54. ^ "Islamic State remains 'most significant' threat to UK". BBC News. 22 Temmuz 2020. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  55. ^ Robert Winnett (29 Ağustos 2013). "Syria crisis: No to war, blow to Cameron". Daily Telegraph. 25 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2014. 
  56. ^ "David Cameron overrules Philip Hammond on air strikes in Syria". The Guardian. 11 Eylül 2014. 11 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2015. 
  57. ^ "Cameron: IS threat may require Syria intervention". BBC News. 26 Eylül 2014. 23 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2014. 
  58. ^ 'Isis will be squeezed out of existence, says David Cameron' 11 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Guardian, 3 September 2014. Retrieved 31 October 2014.
  59. ^ "PMQs: Cameron on Sotloff killing and Islamic State". BBC News. 3 Eylül 2014. 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  60. ^ 'ISIS executes British aid worker David Haines; Cameron vows justice'. 12 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. CNN, 14 September 2014. Retrieved 31 October 2014.
  61. ^ "ISIS video claims to show beheading of Alan Henning; American threatened". CNN. 4 Ekim 2014. 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  62. ^ "Surveillance missions over Syria confirmed". Ministry of Defence. 21 Ekim 2014. 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2014. 
  63. ^ "'High degree of certainty' that US strike killed Mohammed Emwazi". Guardian. 13 Kasım 2015. 14 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  64. ^ "Consider Syria IS strikes, defence secretary urges MPs". BBC News. 2 Temmuz 2015. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2015. 
  65. ^ "UK will help destroy Islamic State, David Cameron tells US". BBC News. 19 Temmuz 2015. 19 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  66. ^ "Syria air strikes conducted by UK military pilots". BBC News. 17 Temmuz 2015. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  67. ^ "First British Pilots In Airstrikes Over Syria". Sky News. 17 Temmuz 2015. 20 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2015. 
  68. ^ "Lord Hansard text for 26 Nov 2015". HM Government. 26 Kasım 2015. 26 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  69. ^ "Two Britons killed in RAF Syria strike, PM tells MPs". BBC News. 7 Eylül 2015. 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2015. 
  70. ^ "Ref: FOI2018/02711" (PDF). Ministry of Defence. 23 Mart 2018. 12 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  71. ^ "David Cameron says bombing IS in Syria will make UK 'safer'". BBC News. 26 Kasım 2015. 26 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015. 
  72. ^ "Syria: Prime Minister's written response on offensive British military operations". 26 Kasım 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2015. 
  73. ^ "Commons should back Syria air strikes – President Hollande". BBC News. 27 Kasım 2015. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  74. ^ "Russia and Britain should beat Isil as we did the Nazis: together". Telegraph. 27 Kasım 2015. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  75. ^ Riley-Smith (3 Aralık 2015). "Syria airstrikes vote: Britain to begin bombing within hours after MPs overwhelmingly back action – live". The Telegraph. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  76. ^ "Syria air strikes: MPs authorise UK action against Islamic State". BBC News. 2 Aralık 2015. 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  77. ^ "MPs approve motion on ISIL in Syria". UK Parliament. 2 Aralık 2015. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2015. 
  78. ^ "Syria air strikes: What you need to know". BBC News. 3 Aralık 2015. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  79. ^ "RAF Typhoons Join Syrian Bombing Mission". Forces TV. 3 Aralık 2015. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  80. ^ "Islamic State: Military Intervention Ministry of Defence written question – answered on 29th January 2016". TheyWorkForYou. 29 Ocak 2016. 21 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2020. 
  81. ^ "Leaked report: SAS on ground in Libya for months". the telegraph. 25 Mart 2016. 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  82. ^ "SAS 'took part in Abu Sayyaf Isil raid in Syria'". The Telegraph. 9 Ağustos 2015. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2015. 
  83. ^ "SAS hero kills six ISIS fighters by himself despite being 'out-gunned and outnumbered' during terror ambush in Syria". Mirror. 20 Eylül 2015. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2015. 
  84. ^ "British special forces 'operating inside Syria alongside rebels'". The Telegraph. 6 Haziran 2016. 6 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  85. ^ "Pictures appear to show British special forces on Syrian frontline". the guardian. 9 Ağustos 2016. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  86. ^ "First look at Britain's secretive and lethal force in Syria". BBC News. 8 Ağustos 2016. 11 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  87. ^ "UK special forces pictured on the ground in Syria". BBC News. 8 Ağustos 2016. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  88. ^ "British soldier killed by IED in Syria in first UK troop death in fight against Isil". Telegraph. 30 Mart 2018. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  89. ^ "Two British soldiers injured in Islamic State attack in Syria". BBC News. 6 Ocak 2019. 6 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020. 
  90. ^ "Islamic State group defeated as final territory lost, US-backed forces say". BBC News. 23 Mart 2019. 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  91. ^ "UK Forces 'To Remain In Syria' Following Capture Of Last IS Stronghold". Forces News. 23 Mart 2019. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  92. ^ "David Cameron says UK military could take action in Syria and Libya 'to protect Britons'". Independent. 27 Temmuz 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  93. ^ "David Cameron takes the fight to Isil, drafting plans to intervene against jihadists in Libya". Telegraph. 26 Temmuz 2015. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  94. ^ "Britain 'moving towards military action against Isil in Libya'". The Telegraph. 11 Aralık 2015. 11 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  95. ^ "Hundreds of UK troops set to help Libya fight advance of Isis". The Times. 1 Ağustos 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  96. ^ "RAF flying Libyan missions in preparation for helping unity government". The Guardian. 9 Şubat 2016. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  97. ^ "RC-135 attacks Islamic State communications". UK Defence Journal. 13 Kasım 2016. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  98. ^ "The brand new RAF Rivet Joint aircraft "fried" Daesh communications with massive jamming attack in Libya". The Aviationist. 19 Mayıs 2016. 1 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2020. 
  99. ^ "Signs grow of new Western urgency to stop Islamic State in Libya". Reuters. 25 Şubat 2016. 25 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  100. ^ "SAS deployed in Libya since start of year, says leaked memo". Guardian. 25 Mart 2016. 18 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  101. ^ "Secret's out: French special forces, along with U.S., U.K. teams, fighting Islamic State in Libya". The Japan Times. 25 Şubat 2016. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2016. 
  102. ^ "British special forces praised for stopping IS suicide attack in Libya". BT. 26 Mayıs 2016. 31 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  103. ^ "SAS use prototype 'Punisher' weapon system against Isis in Libya". International Business Times. 7 Ağustos 2016. 8 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2016. 
  104. ^ "REVEALED: Britain and Jordan's secret war in Libya". Middle East Eye. 25 Mart 2016. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2016. 
  105. ^ a b "More British troops head for Iraq to defeat Islamic State". Sky News. 1 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017. 
  106. ^ "British soldiers finish tour". DVIDS. 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016. 
  107. ^ "Explosive hazards awareness training". DVIDS. 27 Aralık 2016. 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  108. ^ "Operation Shader: All You Need To Know About Britain's Fight Against IS". Forces.net. 4 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  109. ^ "UK troops training Kurdish forces in Iraq, says MoD". BBC News. 12 Ekim 2014. 10 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2014. 
  110. ^ a b "Defence Secretary thanks UK military personnel tackling ISIL". Ministry of Defence. 1 Mart 2015. 16 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2015. 
  111. ^ "New Footage of British Troops Training Peshmerga". Forces TV. 27 Ocak 2015. 30 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2015. 
  112. ^ "Task Group Taji trains Iraqi security forces during combat medical course". DVIDS. 27 Aralık 2016. 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  113. ^ "4 RIFLES Welcomed Home From Iraq". The Military Times. 1 Mart 2017. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  114. ^ "2 LANCS Head To Iraq To Train Troops In The Fight Against IS". Forces.net. 5 Aralık 2016. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  115. ^ "MOD statement following death of soldier in Iraq". MoD. 3 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017. 
  116. ^ "Ready to rumble with ISIS: Scottish troops to target terror as Highlanders head off to Iraq". Daily Record. 15 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2017. 
  117. ^ "Perth soldier Chris Stewart gets ready for Operation Shader later this month". Perth Gazette. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2017. 
  118. ^ "Fallon Praises Troops Preparing To Join Fight Against Islamic State". Forces TV. 25 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2017. 
  119. ^ "2 SCOTS home from Iraq". British Army. 19 Haziran 2018. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  120. ^ "3 SCOTS in Iraq". WarfareToday. 22 Ocak 2018. 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  121. ^ "British Troops Return Home After Op Shader Deployment". Forces.net. 19 Temmuz 2018. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  122. ^ "Grenadier Guards receive medals for three operational tours in six months". British Army. 22 Mart 2019. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  123. ^ "General Strickland visits 1st Battalion Irish Guards [Image 1 of 4]". DVIDS. 21 Şubat 2020. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  124. ^ "RAF jets leave Scotland to join Syria action". BBC. 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2015. 
  125. ^ "Here are some interesting details about RAF Tornados first air strike on ISIS in Syria". theaviationist.com. 3 Aralık 2015. 5 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  126. ^ "UK stealth fighter jets join fight against Islamic State". BBC News. 25 Haziran 2019. 29 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020. 
  127. ^ a b AirForces Monthly. Stamford, Lincolnshire, England: Key Publishing Ltd. February 2015. s. 5. 
  128. ^ "What is the UK's military commitment in Iraq?". BBC News. 18 Ağustos 2014. 4 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. 
  129. ^ "The E-3D Sentry Arrives in RAF Akrotiri". Forces TV. 28 Ocak 2015. 2 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2015. 
  130. ^ "What Happens Next If Airstrikes Go Ahead?". Sky News. 2 Aralık 2015. Erişim tarihi: 2 Aralık 2015. 
  131. ^ "Global Gateway" (PDF). Royal Air Force. March 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. The first Operational Atlas load was delivered to Op SHADER in Cyprus on 3 Mar – a sign of things to come. 
  132. ^ "RAF Delivers Military Support to Iraq". Royal Air Force. 1 Eylül 2014. 19 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2014. RAF C-17 aircraft have also transported a range of non-lethal support, to be gifted by the UK to Iraq, to RAF Akrotiri in Cyprus which will be transported on to the Kurdish forces. 
  133. ^ "Oral evidence: UK military operations in Syria and Iraq, HC 106". Defence Committee. 7 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. [...] we are sending an additional Air Seeker aircraft into the theatre to improve the surveillance capability that we have. 
  134. ^ "Moray soldiers sent to Middle East to fight Islamic State – Press and Journal". pressandjournal.co.uk. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  135. ^ "RAF Tornado jets make final UK return". BBC News (İngilizce). 9 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2019. 
  136. ^ "HMS Daring to join campaign against Daesh". Royal Navy. 29 Ağustos 2016. 30 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2016. 
  137. ^ "HMS Duncan joins US Carrier on strike operations against ISIL". Royal Navy. 7 Temmuz 2015. 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2015. 
  138. ^ "Wildcat shows its teeth during Gulf heat trials". Royal Navy. 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2015. 
  139. ^ "HMS Defender comes home for Christmas". The News. 12 Aralık 2014. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014. 
  140. ^ "HMS Defender returns from Middle East deployment". Royal Navy. 6 Temmuz 2016. 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2016. 
  141. ^ "HMS Dauntless arrives East of Suez". Royal Navy. 28 Ocak 2015. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2015. 
  142. ^ "Double delight as HMS Dauntless and Kent return to Portsmouth". Royal Navy. 17 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2015. 
  143. ^ "HMS Diamond sails for maritime security mission in the Mediterranean". Royal Navy. 29 Eylül 2018. 30 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2020. 
  144. ^ "HMS Kent joins US carrier battle group in the Gulf". Royal Navy. 12 Aralık 2014. 13 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2014. 
  145. ^ "HMS Richmond trains with Indian Navy – Royal Navy". mod.uk. 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2017. 
  146. ^ "HMS St Albans deploys on security operations in the Middle East". Royal Navy. 1 Aralık 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2015. 
  147. ^ Nichols (26 Eylül 2014). "Royal Navy attack sub already deployed off coast of Iraq". The Herald. 28 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2014. Oliver Colvile, Tory MP for Plymouth Sutton and Devonport, tabled a question to the Deputy Prime Minister asking about the likelihood of Royal Navy involvement in the campaign. "He said there was already a submarine in the Persian Gulf," Mr Colvile told The Herald. 
  148. ^ "Royal Navy Sea Kings play their part in Daesh air strikes". Royal Navy. 9 Şubat 2016. 11 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2016. 
  149. ^ "British special forces join fighters on Isil front line". Telegraph. 30 Eylül 2014. 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2014. SAS and American special forces are working with Kurdish fighters on the Iraqi front lines as part of a major offensive to push Isil jihadists back and relieve pressure on the besieged Syria town of Kobane, senior Kurdish military officers have disclosed. 
  150. ^ "Hundreds Of British Troops To Be Sent To Iraq". Sky News. 13 Aralık 2014. 14 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014. The UK government has repeatedly insisted that any such training mission would not constitute 'boots-on-the-ground' although British Special Forces are operating in the region.