Susuz, Şenkaya
| Susuz | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Susuz Susuz'un Erzurum 'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°43′55″N 42°14′58″E / 40.73183°K 42.2494°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Şenkaya |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Rakım | 1310 m |
| Nüfus | 274 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25360 |
Susuz, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, uzun zamandır aynı adı taşımaktadır. 1886 tarihli Rus nüfus tespitinde Susuz-Kışlag (Сусуз-Кишлаг), 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde de Susuz (صوسز) olarak geçer.[5][6]
Susuz köyünün yer aldığı Tao, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün bugünkü sınırları içinde bulunan megalit yapı ile eski kilise kalıntıları, buranın hayli eski bir yerleşim alanı olduğunu göstermesi açısından önemlidir.[7]
Bugünkü adıyla eski kayıtlarda yer almayan Susuz köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında Berlin Antlaşması’yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Susuz-Kışlag (Сусуз-Кишлаг) adıyla kaydettiği köy, Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. 1886 tarihli tespite göre köydeki 14 hanede, 46'sı erkek ve 40'ı kadın olmak üzere 86 kişi yaşıyordu. Nüfusun tamamı, Beritanlı aşiretine bağlı Kürtlerden oluşuyordu.[5] Susuz köyünün nüfusu 1896 yılında 121 kişiye, 1906 yılında ise 155 kişiye yükselmiştir.[8]
Susuz köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesine göre Erzurum vilayetinin Oltu kazasına bağlı Kosor nahiyesinin köylerinden biriydi.[6] 1940 genel nüfus sayımında aynı kazanın Kömürlü nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 323 kişiden oluşuyordu.[9] 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Kömürlü nahiyesi ve Susuz köyü bu kazaya bağlandı. 1965 yılında Susuz köyünde 440 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde sadece 95 kişi okuma yazma biliyordu.[10]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]
Susuz köyünde bir kale ile bir kilisenin kalıntıları bulunmaktadır. Kale, köyün 4 kilometre kuzeybatısında bir kayanın üzerinde inşa edilmiş olup günümüze ulaşan duvarların yüksekliği 2 metreyi bulur. Kilise ise köyün 1,5 kilometre güneydoğusunda bulunmaktadır. Yapı insan eliyle yıkılmış ve taşları köydeki evlerde kullanılmıştır. Nitekim bu kiliseye ait sütun ve kesme taşlar, köydeki bir evin duvarlarında tespit edilmiştir.[7]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle, Erzurum il merkezine 154 km, Şenkaya ilçe merkezine 33 km uzaklıktadır.[12] Mahalle, Şenkaya'nın kuzeybatısında olup, D.060 numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, Deliktaş Mahallesi üzerinden, 8,7 km.lik bir köy yoluyla bağlıdır.[13]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 274[2] |
| 2021 | 295[2] |
| 2020 | 275[2] |
| 2019 | 254[2] |
| 2018 | 275[2] |
| 2017 | 280[2] |
| 2016 | 288[2] |
| 2015 | 283[2] |
| 2014 | 293[2] |
| 2013 | 303[2] |
| 2012 | 306[3] |
| 2011 | 300[3] |
| 2010 | 297[3] |
| 2009 | 295[3] |
| 2008 | 295[3] |
| 2007 | 313[3] |
| 2000 | 416[3] |
| 1990 | 761[14] |
| 1985 | 839[15] |
| 1965 | 440[16] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Susuz Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 18 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Susuz, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 686". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2023.
- ^ a b "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ a b 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 63. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-9-4
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 121, ISBN 9786052100271.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 248.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 262.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Susuz Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Susuz to Erzurum Ardahan Yolu". Susuz to Erzurum Ardahan Yolu. Erişim tarihi: 30 Kasım 2023.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.