Süleymancılar

Süleymancılar
Kuruluş1951
KurucuSüleyman Hilmi Tunahan
TürCemaat
AmaçSünni İslam geleneğine bağlı olarak dini ve ilmi bilinci artırmak ve Süleyman Hilmi Tunahan’ın öğretilerini yaymak
MerkezTürkiye
Hizmet bölgesiTürkiye, Avrupa, Afrika, Asya Kuzey Amerika, Güney Amerika
LiderSüleyman Hilmi Tunahan (1951-1959)[1]
Kemal Kacar (1959-2000)[1]
Arif Ahmet Denizolgun (2000-2016)[1]
Alihan Kuriş (2016-)[1]
Resmî sitetunahan.org

Süleymancılar ya da kendi söylemleriyle Süleymanlılar,[2][3] Türkiye merkezli Nakşi eğilimli bir cemaattir.[4] Cemaat; ismini "üstad" olarak tanımladıkları Süleyman Hilmi Tunahan'dan alır.[5][6] 1990'ların başında Türkiye'de tahminî iki milyon civarı üyesi vardı Türkiye'deki en kalabalık ve en etkili cemaatlerden biri olmaya devam etmektedir.[7] Cemaat dünyada her kıtada birçok ülkede kuran kursları, yurtlar, vakıflar ve şirketler açmıştır.[8] Cemaat Türkiye siyasetinde ve bürokrasisinde etkili olmuştur. Kemal Kacar, Arif Ahmet Denizolgun, Mehmet Beyazıt Denizolgun, Fatih Süleyman Denizolgun cemaatle ilişkili Türk siyasetçilerdir.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Cemaatin temelleri Süleyman Hilmi Tunahan'ın, 1920 yılında Daru’l-Hilafeti’l-Aliyye medresesinde Kuran öğretmenliğiyle başlar. 1924 yılında Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu'nun çıkmasıyla medrese usulü eğitim yasaklanır. Tunahan, Müderrisler Cemiyeti'nin kaldırılması üzerine bir araya gelen 520 müderrisle toplanarak, orada hazır olan herkesin, memleketin her tarafında bir-iki öğrenci okutmak suretiyle İslam'ı öğretmelerini öğütlemiştir.[9] Öğretmenliği bırakıp İstanbul vaizliğine atanan Tunahan bu sırada Gedikpaşa ve Lüleburgaz gibi yerlerde topladığı öğrencileri işçi olarak göstererek onlara ders verdi.[10] Bu faaliyeti nedeniyle 1939 yılında üç, 1944 yılında ise sekiz gün gözaltında tutuldu.[10] 1943 yılında vaizlik yetkisi elinden alındı.[10] 1949'da Kuran kurslarının açılmasına yasal olarak izin verildi. Tunahan 1951 yılında Çamlıca'da cemaatin ilk Kuran kursunu açtı.[10] 1950'lerde değişen siyasi koşullar sayesinde cemaat hızla diğer şehirlere yayıldı. Tunahan'ın öncelikli hedefi, Türkiye'deki eğitim sisteminin sekülerleşmesine karşı öğrencilerine dini eğitim vermekti. Tunahan'ın başlangıçta karşı çıktığı İmam Hatip okullarından İmam-Hatip Okulu mezunlarıyla gerginlikler yaşanmasına yol açmıştır. "Süleymancı" ismi de bu dönemden kalmadır. Tunahan'ın ölümünden sonra cemaatin liderliğine damadı Kemal Kaçar geçmiştir. 1966 yılının Ocak ayında Cemaat Kur’an Kursları Kurma, Koruma ve İdame Ettirme Dernekleri Federasyonu’nu kurmuştur. 17 Ekim 1971 tarihinde yayımlanan Kur’an Kursu Yönetmeliği gereğince, Kur’an Kursu derneklerinin inşa ettirdiği Kur’an kursu binalarıyla yeni yapılacak binaların Diyanet İşleri Başkanlığı’na devredilmek istenmesi cemaat arasında huzursuzluk yaratmıştır. Bunun üzerine dernekler Kur’an kursuyla birlikte orta, lise ve yüksek öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilere yardım etmeyi amaç edinip adını Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Dernekleri şeklinde değiştirir. Cemaat Federasyonun adını 26 Nisan 1980 tarihinde Kurs ve Okul Talebelerine Yardım Dernekleri Federasyonu şeklinde değiştirmiştir. Cemaat 1971 yılından sonra ilk öğrenci yurtlarını inşa ederek Millî Eğitim Bakanlığı bünyesindeki öğrencilere hizmet eden bir konuma gelmiştir. Cemaat, aynı zamanda Almanya'daki Türk işçilere din eğitimi verilmesi konusunda Türk Diyaneti'nin alamadığı izni Alman hükûmetinden 1974 yılında almıştır.[11]

12 Eylül Darbesi, sonrası cemaatin önde gelen isimleri yargılandı. 1983 yılında Antalya Cumhuriyet Savcılığı, bu kişileri halifelik ve şeriat kanunlarına uygun bir hükûmet kurmak istemek ve yasadışı Kuran kursları açmakla suçladı. Kemal Kaçar ve Ali Ak ikişer yıl hapis cezasına çarptırıldı. Dernekler yasaklandı ve mal varlıklarına el konuldu. Ancak bir yıl sonra karar bozuldu.[12] 1986 yılında cemaatin Türkiye'de Kur'an kursları için 1.000'den fazla binası ve yurtdışında 215 İslami kültür merkezi vardı.[13] Kemal Kacar'ın 2000 yılında ölümü üzerine cemaatin başına Tunahan'ın torunu Arif Ahmet Denizolgun geçmiştir. Denizolgun'un 2016 yılındaki ölümünün ardından cemaatin lideri, Tunahan'ın bir başka torunu 34 yaşındaki Alihan Kuriş olmuştur. 2017 yılı itibarıyla Türkiye genelinde yaklaşık 900 civarında dernek ve bu derneklerce işletilen 1300 civarında yurt ve pansiyon 20 civarında vakıf ve 30’un üzerinde şirketle yurt içinde ve yurt dışında organize olmuşlardır yıl içinde tahmini ortalama 100.000 öğrenciye eğitim vermektedir.[14]

Faaliyetleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Süleymancıların Türkiye dışında birçok ülkede faaliyetleri vardır. Yayın organları İnsan ve Hayat, Çamlıca Çocuk, Yedikıta dergileri Fazilet ve Çamlıca Yayınları'dır.[15]

İlişkili kurumlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Basım/Yayın
    • Yayın kuruluşları: Fazilet Neşriyat,[15][16][17] Çamlıca Yayınları[15]
    • Dergiler: İnsan ve Hayat,[15] Çamlıca Çocuk,[15] Yedikıta[15]
  • Hastaneler: Hisar Intercontinental Hospital[16][18]
  • Okullar: İsabet Okulları[19][20]

İddialar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tecavüz

[değiştir | kaynağı değiştir]

İddiaya göre 2019 yılında Denizli'de Süleymancılar'a ait Kervansaray Erkek Öğrenci Yurdu'nda kalan 12 yaşındaki erkek öğrenci, bir belletmenin defalarca tecavüzüne uğradı.[21] Olayın etkisinden kurtulamayan öğrenci okulda durumu bir arkadaşına anlatarak yaşamına son vermek istediğini söyledi.[22] Ertesi gün sınıfta yalnız kaldığı sırada bir not yazan ve başından geçenleri anlatan öğrenci notu sınıfın penceresinden attı.[22][23] Notu bulan arkadaşları durumu hemen okul idaresine bildirdi.[21] Başlatılan soruşturma kapsamında, yurdun kapatılmasına karar verildi."[22][24]

Darp

[değiştir | kaynağı değiştir]

2022 yılında, 2.5 yıl boyunca Süleymancılar'a ait bir yurtta kalmış öğrenci, başka bir öğrencinin din dersine geç kaldığı için ağır bir şekilde dövüldüğünü iddia etti.[25] Yine aynı öğrenci, yurttaki bir hocanın 12 yaşındaki çocuğu darp ettiğini de iddia etti.[25]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d "Bilinmeyen gerçekleriyle Süleymancılık nedir?". BirGün. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  2. ^ http://www.akademidergisi.com/2015/05/akademi-e-dergi-suleymanlilar-cubbeli-ahmet-mahmut-unlu-hocayi-neden-sevmezler.html 25 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Akademi dergisi com
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2015. 
  4. ^ Barry Rubin (2010), Guide to Islamist Movements 27 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., M.E. Sharpe. p410
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  6. ^ [ttps://www.sabah.com.tr/gundem/2016/11/30/suleymancilar-kimdir-suleymancilik-tarikati "Arşivlenmiş kopya"]. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  7. ^ Banu Eligür (2010), The Mobilization of Political Islam in Turkey 17 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cambridge University Press
  8. ^ "United American Muslim Association". UAMA (United American Muslim Association) (İngilizce). 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024. 
  9. ^ "Süleyman Hilmi Tunahan Hazretleri". İsmailağa Cemaati. 31 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2015. 
  10. ^ a b c d Yalçın, Soner (5 Ağustos 2014). "Erdoğan'ın Annesi". Sözcü. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015. 
  11. ^ Yetkin, Murat (2018). Meraklısı İçin Casuslar Kitabı. İstanbul: Doğan Kitap. s. 321. 
  12. ^ Uğur Mumcu: Rabıta. Ankara 1987, S. 122 ff.
  13. ^ Türkiye'de Mezhep ve Tarikatlar. In: Milliyet, 17. Mai 1986.
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2024. 
  15. ^ a b c d e f Rubin, a.g.e. s. 410.
  16. ^ a b Güleç, Sadık. "'Devletteki yeni cemaat' Süleymancılar mı?". Gazete Duvar. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  17. ^ Turan, Ahmet (1997). Süleymancılık (Tez). Ondokuz Mayıs Üniversitesi. s. 38. [ölü/kırık bağlantı]
  18. ^ "Süleymancılardan 'Irak Kürdistanı' açılımı". Independent Türkçe. 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  19. ^ "Süleymancılar Aladağ'daki yangından kurtulan çocukları kendi okullarına almaya çalışıyor". İleri Haber. 20 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  20. ^ Güldoğan, Asiye. "Erdoğan hangi cemaat hakkında ne düşünüyor". OdaTV. 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  21. ^ a b "Tarikat yurdunda 12 yaşındaki çocuğa defalarca tecavüz: Üzerini kapatmaya çalışmışlar!". BirGün. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  22. ^ a b c "Süleymancılar'ın yurdunda 12 yaşındaki çocuğa cinsel istismar". Demokrat Haber. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  23. ^ "Süleymancılara ait yurtta 12 yaşındaki çocuk istismar edildi!". İleri Haber. 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  24. ^ "Süleymancılara ait yurt cinsel istismar sonrası kapatıldı". soL Haber Portalı. 27 Aralık 2019. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020. 
  25. ^ a b "Süleymancıların yanında kalan öğrenci, yaşadıklarını anlattı". Cumhuriyet. 14 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2022. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]