Sırakonak, İspir

Sırakonak
Mahalle
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Sırakonak
Sırakonak
Sırakonak
Sırakonak'ın Erzurum 'daki konumu
Koordinatlar: 40°45′33″N 41°11′09″E / 40.7592°K 41.1858°D / 40.7592; 41.1858
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeİspir
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Rakım1813 m
Nüfus
 (2021)[2][3]
262
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25902

Sırakonak, Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahallenin eski adı 1928 yılı kayıtlarında Ermenicede "otlak su" anlamına gelen Hodiçur, 1928 yılı kayıtlarında ise Hodiçor olarak geçmektedir. Çok sayıda mahalleden oluşan bileşik köyün adıdır. Resmi adları Soğucak, Cücebağ, Altıntaş, Yumruca, Yonca, Üçkardeş, İncili, Akbaş, Çavuşlar, Sungurlu, Ocaklı, Güneşli, Dallıca olan mahalleleri bulunmaktadır.[6] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de İspir Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[7]

Yerleşimin Cücebağ mahallesinde 10-11. yüzyıl dolaylarında Gürcü krallığı döneminde yapıldığı düşünülen kilise bulunmaktaydı. Bu yapı 1964 yılında yapılan tadilatla camiye dönüştürülmüştür. Osmanlı döneminde Ermeni nüfusun yaşadığı önemli bir yerleşim birimi oldu. 1574 yılı tahrir defterinde yerleşim, "Hoduçur" adıyla Pertekrek sancağına bağlı 334 hanenin bulunduğu bir köy olarak belirtilmiştir. Hane sayısı dikkate alındığında bu tarihte köyde tahminen 1800 dolaylarında kişi yaşamaktaydı.[8] Daha sonraki döneminde Keskim (Yusufeli) Kazası'nın nahiyelerinden biri olarak görülmektedir. 1910 yılına ait "Keskim Kaza Raporu"nda, yerleşimin murahhas vekilinin Turuşyan Arvin Efendi olduğu ve Hadiçor nahiye merkezinde Ermeniler'e ait Katolik okulu bulunduğu belirtilmektedir. Tehcir Kanunu uyarınca Ermeni nüfus 1915 yılında yerleşimden ayrılmıştır. Osmanlı dönemi yazışmalarına göre 1399 erkek 2185 kadından oluşan Ermeni nüfus Diyarbakır taraflarına gönderilmiştir.[9] Ermenilerden sonra, köye Çamlıhemşin, Hisarcık Kale-i Bala ve Hemşin köylerinden gelenler yerleşmiştir. Yerleşim, Yusufeli'nin 1925 yılında Erzurum'dan ayrılmasına kadar bu kazanın nahiyelerinden birini oluşturdu. 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Hodicor (خودیجور) adıyla Erzurum vilayetinin İspir kazasının merkez nahiyesine bağlı bir köydü.[10]

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mahalle, Erzurum il merkezine 200 km, İspir ilçe merkezine 50 km uzaklıktadır.[11] Mahalle, İspir'in kuzeydoğusundadır. Güllübağ HES Baraj Gölü nedeniyle uzayan yolu, D.050 numaralı Bayburt-Artvin (İspir-Yusufeli) devlet yoluna, Karakale mahallesi üzerinden 21,9 km.'lik bir köy yoluyla bağlanabilmektedir.[12]

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2021 262[2]
2020 262[2]
2019 266[2]
2018 265[2]
2017 250[2]
2016 257[2]
2015 268[2]
2014 261[2]
2013 299[2]
2012 301[3]
2011 318[3]
2010 325[3]
2009 334[3]
2008 345[3]
2007 340[3]
2000 466[3]
1990 612[13]
1985 745[14]
1965 696[15]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b c d e f g h i j "Erzurum İspir Sırakonak Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  3. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Sirakonak, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2023. 
  6. ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  7. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  8. ^ Geçmişten Geleceğe Yusufeli Sempozyumu Bildirileri. İstanbul: Yusufeli Belediyesi Yayınları. 2010. s. 49. ISBN 978-605-88588-0-0. 
  9. ^ "Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Arşivi-2" (PDF). 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2016. 
  10. ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 221.
  11. ^ "Sırakonak Mahallesi". YerelNet.org.tr. 9 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2023. 
  13. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  14. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  15. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]