Tilia kiusiana
| Tilia kiusiana | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Tilia kiusiana Makino & Shiras., Bull. Coll. Agric. Tokyo Imp. Univ. 4: 155 (1900). | |||||||||||||||
Tilia kiusiana, ebegümecigiller (eskiden Tiliaceae) (Malvaceae) familyasından bir ıhlamur türü.
Geniş bir çalı şeklinden geniş, piramidal bir tacı olan küçük bir ağaca dönüşür. Kültürde yaklaşık 5 m boyunda, ancak vahşi doğada yaklaşık 10 m'ye kadar büyür. Genç dalların yumuşak tüyleri vardır. Saçlar ilk sezondan sonra kaybolur. Yapraklar ıhlamur için çarpıcı biçimde ince ve küçüktür. Uzun sivri uçlu ve 5 – 8 cm uzunluğunda ve 3 ila 5 cm genişliğinde uzatılmış ovaldirler. Yaprağın üstü koyu yeşil, alt tarafı daha açık renklidir. Her iki tarafta yumuşak tüyler vardır ve kenar tırtıklıdır. Sonbaharda yaprak koyu sarıya döner. Temmuz ayında krem renkli çiçekler 8 - 15'lik salkımlarda bir arada dururlar. Bunları kahverengi, tüylü yuvarlak meyveler takip eder. Parklar için ve tek başına bir ağaç olarak uygun, bol çiçekli zarif bir ıhlamurdur. Bir standart üzerine aşı yapılırsa, ağaç yeşil bordürlerde de kullanılabilir.[1]
Tilia kiusiana, güneybatı Japonya'ya özgü büyük bir ağaçtır. 108.452 km2 yayılış alanı (EOO) ile yaygın bir türdür. Japonya'nın güneybatısındaki sıcak ılıman bölgenin ormanlık alanlarının çoğu yok edilmiş veya tehdit altında olsa da, bu türün birçok popülasyonunun hala iyi durumda olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle Asgari Endişe olarak değerlendirilir.
Ana gölgelik olarak yaprak döken türler ile ormanlık alanda 24 m yüksekliğe kadar büyüyen uzun ince bir ağaç veya kaya çıkıntıları ve nehir kıyılarında kalıntı ağaçlar olarak ortaya çıkarlar (Pigott 2012).
Japonya'nın güneybatısındaki sıcak ılıman bölgenin orijinal ormanlık alanları büyük ölçüde tahrip edildi ve kalanların çoğu, özellikle kömür üretimi olmak üzere sömürü yoluyla büyük ölçüde değiştirildi (Pigott 2012). Ancak, bu türün birçok popülasyonu hala iyi durumdadır. (G. Kokubugata pers. comm. 2019).
Bu türden lifler, pamuğun yaygın olarak yetiştirildiği Edo döneminden önce kumaş dokumak için kullanılmıştır. Bu kumaş su geçirmezdir ve geçmişte gemi halatları yapmak için kullanılmıştır. Yumuşak kerestesi hala kontrplak olarak kullanılmaktadır (Kyushu Üniversitesi 2011).
Bu tür 36 ex situ koleksiyonda kaydedilmiştir (BGCI 2019). Japon ulusal Kırmızı Listesinde (Japonya Çevre Bakanlığı 2018) listelenmemiştir.[2]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikitür'de Tilia kiusiana ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Tilia kiusiana". Van Den Berk. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2021.
- ^ Botanic Gardens Conservation International (BGCI). (2019). "Tilia kiusiana". The IUCN Red List of Threatened Species. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-3.RLTS.T130347754A130347802.en. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2023.