Trakya dini

"Trakya süvarileri" kültü, Roma döneminde Balkanlar'ın çoğuna yayıldı.

Trakya dini Trakyalılar için geleneksel dini uygulamaları içerir. Mitolojileri ve ritüelleri hakkında çok az şey bilinmektedir, ancak bazı tanrıları heykellerde tasvir edilmiş veya Yunan kaynaklarında tanımlanmıştır.

Kültler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kült, Trakya, Mezya ve İskitya'da görülebilir. ''Trakya süvarileri'' de denilen ''Trakya kahramanları'' (İngilizce: Thracian Heros) mitoloji için önemli figürlerden biridir. Başka bir mitolojik figür ise Varna'da onaylanmış olan Heros Karabazmos'dur. Bu tanrı genellikle yeraltında yaşıyordu ve heykellerinde mızrakla canavarı öldüren bir atlı olarak tasvir edildi.[1][2][3]

Tanrılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Aleksandrovo kurgan.[4][5]

Bilinen Trakya tanrıları şöyle sıralanabilir:

  • Sabazios, Hint-Avrupa dinlerinden gelen bir Trakya tanrısıdır. Heros Karabazmos ile özdeşleşmiştir. Özellikle Roma fethinden sonra yaygın bir önem kazanmıştır. Hristiyanlık kabul edildikten sonra, sembolizmi, Aziz George'un ejderhayı öldürmesinin temsili olarak devam etti. Bu yönüyle Kafkasya'daki Tetri Giorgi ile benzer.[2]
  • Zibelthiurdos (aynı zamanda "Zbelsurdos", "Zibelthurdos"): Yunan kökenli tanrı Zeus'a benzer özellikler taşıyan tanrı.
  • Kotys ("Cotys", "Cotto", "Cottyto", "Cottytus"), Cotyttia festivalinde Edonyalılar gibi Trakyalı kabilelerin şenlikleriyle tapınılan bir tanrıça.[6] Klasik Atina'da bir Cottyto kültü vardı. Yunan kaynaklarına göre rahiplerine, ibadet öncesi arınma ayinlerinin yıkanmayı içerdiği için vaftiz veya "yıkayıcı" deniyordu. Onun ibadetine gece yarısı yapılan seks partisi (orgia) dahildir. İsminin "savaş, katliam" anlamına geldiğine inanılıyor, Eski İskandinav tanrısı Höðr "savaş, katliam" gibi.[7]
  • Pleistoros, savaş esirlerinin kurban edildiği tanrı.[8][9]

Birkaç Trak tanrısı, Yunanlar Dionysus, Orpheus ve Persephone kültü ile yakın benzerlik gösterirler:

  • Bendis, Yunanların Artemis ile özdeşleştirdikleri ve dolayısıyla eski Minos tanrıçaları Hekate ve Persephone'nin diğer iki yönü ile özdeşleşen ay ve avın[10] Trak tanrıçasıydı.
  • Zemelā, muhtemelen her ikisi de "Toprak Ana" tanrıçaları olan Litvanyalı Žemyna ve Letonyalı Zemes Māte'ye benzeyen Proto-Hint-Avrupa dinlerinde görülen Dünya tanrıçası Dhéǵhōm'un soydaşlarından biridir.[11][12]

Bilinen Daçya teonimleri şunları içerir:

  • Zalmoxis, bazıları tarafından gök gürültüsü tanrısı Gebeleïzis olarak bilinir,[13] Daçyalıların ve Trakyalıların önemli bir tanrısıdır.
  • Derzelas (aynı zamanda "Darzalas"), sağlık ve insan ruhunun canlılığının tanrısıydı.

Kogaionon, Daçyalıların kutsal bir dağının adıydı.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Dictionary of Gods and Goddesses, Devils and Demons. 1987. s. 151. 
  2. ^ a b Bulgarian Folklore. 1983. s. 50. 
  3. ^ The Greek Settlements in Thrace Until the Macedonian Conquest. 1986. s. 257. 
  4. ^ Wagner (5 Ağustos 2004). "Die Thraker". Eurasisches Magazin (Almanca). 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 
  5. ^ "Thracian tomb of Aleksandrovo". Chain. 12 Eylül 2008. 21 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020. 
  6. ^ Detschew, Dimiter. Die Thrakische Sprachreste. Wien, 1957: p. 258 (in German)
  7. ^ Also cognate: Irish cath "war, battle", early German Hader "quarrel", Greek kótos "hatred", Old Church Slavonic kotora "fight, brawl", Sanskrit śatru "enemy, nemesis", and Hittite kattu "spiteful". See Orel, Vladimir. A Handbook of Germanic Etymology. Leiden, Netherlands: Brill, 2003: 165.
  8. ^ The Greek State at War, Part V (İngilizce). University of California Press. 1974. s. 208. ISBN 978-0-520-07374-6. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020. 
  9. ^ The Greek Settlements in Thrace Until the Macedonian Conquest (İngilizce). BRILL. 1986. s. 146. ISBN 978-90-04-06921-3. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020. 
  10. ^ "Theoi Project - Bendis". 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020. 
  11. ^ Indo-European Poetry and Myth (İngilizce). OUP Oxford. 24 Mayıs 2007. ss. 174-175. ISBN 978-0-19-928075-9. 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020. 
  12. ^ Encyclopedia of Indo-European Culture (İngilizce). Taylor & Francis. 1997. s. 174. ISBN 978-1-884964-98-5. 22 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020. 
  13. ^ Hdt. 4.94, Their belief in their immortality is as follows: they believe that they do not die, but that one who perishes goes to the deity Salmoxis, or Gebeleïzis, as some of them call him.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Tacheva, Margarita. Moesia Inferior ve Thracia'daki Doğu Kültleri (MÖ 5. Yüzyıl - MS 4. Yüzyıl), 1983, 90-04-06884-8 .