Uygur Pinyin yazısı

Uygur Pinyin yazısı (Uygurca: ئۇيغۇر يېڭى يېزىقى, romanize: Uyghur yëngi yëziqi), 1965-1982 yılları arasında Çin'de Uygurcanın yazımı için kullanılmış Pinyin ve Yanelif temelli Latin alfabesidir. 1982 yılında yerine modern Uygur Arap yazısının getirilmesiyle kullanımdan kaldırılmıştır.

Uygur Pinyin Yazısı

A a	B b	C c	D d	E e	F f	G g	H h
I i	J j	K k	L l	M m	N n	O o	P p
Q q	R r	S s	T t	U u	V v	W w	X x
Y y	Z z	Ƣ ƣ	Ⱨ ⱨ	Ⱪ ⱪ	Ə ə	Ɵ ɵ	Ü ü
Ⱬ ⱬ	ng	Zh zh	Ch ch	Sh sh

Karşılaştırma

Uygur Pinyin yazısı harflerinin Uygurcanın yazımında kullanılan diğer alfabelerdeki karşılıkları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Uygur alfabelerinin kıyaslanması

Arap	Kiril	Pinyin	Latin	OTA	Takribî Türkçe ses değeri	IPA		Arap	Kiril	Pinyin	Latin	OTA	Takribî Türkçe ses değeri	IPA
ئا	A a	A a			A	[a]		ق	Қ қ	Ⱪ ⱪ	Q q		K (gırtlaktan)	[q]
ئە	Ә ә	Ə ə	E e	Ä ä	E (açık)	[æ]		ك	К к	K k			K	[k]
ب	Б б	B b			B	[b]		ڭ	Ң ң	NG ng		Ñ ñ	nğ (artdamaksıl N)	[ŋ]
پ	П п	P p			P	[p]		گ	Г г	G g			G	[ɡ]
ت	Т т	T t			T	[t]		ل	Л л	L l			L	[l]
ج	Җ җ	J j	J j	C c	C	[ʤ]		م	М м	M m			M	[m]
		Zh zh
چ	Ч ч	Q q	Ch ch	Ç ç	Ç	[ʧ]		ن	Н н	N n			N	[n]
		Ch ch
خ	Х х	H h	X x		H (hırıltılı)	[x]		ھ	Һ һ	Ⱨ ⱨ	H h		H	[h]
د	Д д	D d			D	[d]		ئو	О о	О о			O	[o]
ر	Р р	R r			R	[r]		ئۇ	У у	U u			U	[u]
ز	З з	Z z			Z	[z]		ئۆ	Ө ө	Ɵ ɵ	Ö ö		Ö	[ø]
ژ	Ж ж	Ⱬ ⱬ	Zh zh	J j	J	[ʒ]		ئۈ	Ү ү	Ü ü			Ü	[y]
س	С с	C c	S s		S	[s]		ۋ	В в	V v	W w	V v	V	[v]
		S s								W w		W w		[w]
ش	Ш ш	X x	Sh sh	Ş ş	Ş	[ʃ]		ئې	Е е	E e	Ë ë	E e	E (kapalı)	[e]
		Sh sh
غ	Ғ ғ	Ƣ ƣ	Gh gh	Ğ ğ	Ğ	[ʁ]		ئى	И и	I i		İ i	İ veya I	[i]
												I ı		[ɨ]
ف	Ф ф	F f			F	[f]		ي	Й й	Y y			Y	[j]

Uygur Kiril alfabesi ek olarak iki harfe sahiptir ki bunlar iki sesin birleşimidir. Bunlar aşağıda Arap, Pinyin ve Latin alfabelerindeki eşdeğeriyle gösterilmiştir.

Kiril	Arap	Pinyin	Latin
Ю ю	يۇ	yu
Я я	يا	ya

Ayrıca bakınız

• Uygur alfabesi
• Türk dilleri alfabeleri

Kaynakça