Yeniyenice, Bandırma
| Yeniyenice | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Balıkesir'ın Türkiye'deki konumu | |
Koordinatlar: 40°16′28″N 28°09′13″E / 40.2744°K 28.1536°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Balıkesir |
| İlçe | Bandırma |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 14.258 km² |
| Rakım | 62 m |
| Nüfus (2022)[2] | 608 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0266 |
| İl plaka kodu | 10 |
| Posta kodu | 10200 |
Yeniyenice, eski adı Yenice, Balıkesir ilinin Bandırma ilçesine bağlı kırsal bir mahalledir. Bir zamanlar "Türkiye'nin Pırasa Ambarı" olarak da bilinirdi. Bandırma'nın en kalabalık 5. kırsal mahallesidir.[4]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin kuruluşu hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber yaklaşık 1420-1430 yıllları arasında kurulduğu söylenmektedir. Bursa ve Ankara’daki kayıtlarda köyün adı geçtiği bilinmektedir. Mahallenin kuruluşu hakkında birbirine yakın iki rivayet vardır.
I. Rivayet
[değiştir | kaynağı değiştir]Orhan Gazi, Bursa ve çevresini fethettikten sonra kurulmuştur. Mahallenin o zamanki yeri, şimdiki Bandırma-Karacabey karayolunun 20. km'sinin 1 km güneyindedir. Geçit bir yer olması nedeniyle yağmacılar ve hırsızlar insanlara büyük zararlar vermesinden dolayı köy halkı oradan göç etmek mecburiyetinde kalmıştır ve bugünkü Ayazma denilen yere taşınmıştır. Ayazma köy yolunun 20 metre batısında bulunmaktadır. Zehirli yılanların çok fazla türemesiyle evlerin içine girerek küçük çocukların hatta büyüklerin bile ölümüne sebep olmuştur. Bu yüzden halk burayı da terk etmek zorunda kalmış ve bugünkü yerine yerleşmiştir. Köyün bugünkü yerine ilk yerleşen Hacı Derviş adında bir kişiymiş. 6 hane ile birlikte buraya yerleşen Hacı Derviş zamanla burayı bir çiftlik haline getirmiş.[5]
II. Rivayet
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin şu anda bulunduğu yere yakın bir yerde Rumlara ait bir çiftlik varmış. Kocabey isimli şahıs bu çiftliği almış ve oraya yerleşmiş. Şu anda çiftliğin bulunduğu yerlerde oturan Kocabeyler lakaplı bir aile vardır. Kocabey’in bu çiftliğe yerleşmesinden 15-20 yıl sonra buraya 4-5 hane daha gelip yerleşmiştir. Böylece köy yavaş yavaş oluşmaya başlamıştır.
Çevresindeki köylere göre yeni kurulması ve sık sık yer değiştirmesi nedeniyle adı Yenice koyulmuştur. 1455 tarihli tahrir defterlerinde "Çeltükçi nam-ı diğer Yeniceköy" olarak geçmektedir. Köy mera olarak başlayıp sonradan köy haline gelmiştir. Tahrir defterlerinde yeri şu şekilde verilmiştir: “biri dahi Yenice köyü ki ḳıble cânibi Küçük Hamza pınarına muttasıldır ve gündoğusu cânibi büyük yola muttasıldır ve şimâl cânibi Emîre ḳaryesi Çarşusuna muttasıldı.”[6] Mahalle civarında Bizans devrinden kalan birçok eski esere rastlanılmaktadır. Bunlar arasında eski Roma paraları, o zamanki binaların sütunları, taşlar üzerinde çeşitli zarif işlenmiş resimler, mezar taşları vardır. Mahallenin kuzeyinde o zamanki mabetleri veya amfitiyatrolarını andıran bir temel mevcuttur. Mahallenin kuzeydoğusunda 1 km uzaklıkta Başhöyük denilen yapay toprak yığını vardır ki, bu o zamanki saldırılardan korunmak ve gözetlemek için yapıldığı sanılıyor. Köy halkı tarih boyunca tarım, hayvancılık, bağcılık ve arıcılık gibi faaliyetlerle geçimini sağlamıştır. O dönemlerden kalma değirmenlerin kalıntılarına rastlanılmaktadır. Kayıtlara göre Voyvoda Halil Ağa'nın yaptırmış olduğu camiden eser kalmamıştır. Köy mezarlığında 1616'dan kalan mezar taşları bulunmaktadır.[7] 1877 yılında yapılan Plevne Savunması birçok savaşçının oradan eli boş anavatana dönmesine sebep olmuştur. Bu geriye dönenlerden bir kısmı bu mahalleye yerleşmişlerdir. Aynı tarihlerde Çerkeslerin Rusya'dan Osmanlı'ya sürgün edilmesiyle buraya gelen çerkes ailelerde olmuştur. 1880 yılında Bulgaristan’dan göç eden 5-6 hanelik muhacirler de Yeniyenice Mahallesi’ne yerleşmişlerdir. Bundan sonra mahalle birçok dönemden geçmiştir. Başka köylerden mahalleye gelenler ya da mahalleden şehre gidenler olmuştur. Yenice Karacabey'e bağlıyken 1990 yılında Bandırma'ya bağlanmasıyla adı Yeniyenice olarak değiştirilmiştir.[5]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Balıkesir il merkezinin kuzeydoğusunda 96, Bandırma ilçesinin doğusunda 20 km uzaklıktadır. Rakımı 62 m, yüzölçümü ise 14,258 km²'dir.[8] Yeniyenice Mahallesi'nin sınırları resmi olarak 1964'te çizilmiştir. Sınırları çizilirken yol, dere gibi doğal sınırlar göz önünde tutulmuştur.[9] Danişment, Dağkadı, Emre, Çavuşköy, Mahbubeler ve Yeşildere komşu mahalleleridir. Karacabey Ovası'yla çevrilidir. Kuzeyinde Karadağ bulunur.[10]
Mahalle engebeli bir arazide tepelerin bulunduğu bir yere kurulmuştur. Köyün kuzeyindeki Beytepe’de su aşındırmasıyla oluşmuş yarlar görülür. Köyün batısında kaynağını Karadağ’dan alan Keçi Deresi bulunur Çakılköy’den gelen Kanlı Eyüp (Çakılköy Deresi) ve Emreköy’den gelen Emreköy Deresi. Yeniyenice’nin kuzeybatısında birleşerek Keçi Deresi’ni oluşturur. Kaynaklarının yetersiz olması nedeniyle yaz mevsiminde kuruyan dere sonbaharda yağan yağmurlarla yeniden akmaya başlar. Bu Keçi Deresi köyün güneyine alüvyonlu topraklar taşıyarak ovalık bir arazi oluşturmuştur. Bu ova köyde tarım faaliyetlerinin yoğun olarak sürdürüldüğü yerdir. Köy ekonomisi tarıma dayalı olduğu için bu ovanın köy halkına önemi büyüktür. Beytepe önceden ormanlık bi alan iken insanların verdiği zararla çalılık bi alana dönüşmüştür. Ancak sonradan belediye tarafından Beytepe'nin bir kısmına ağaçlandırma yapılmıştır.[11]
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahalle geçimini hayvancılık ve tarımla sağlar. Bitkisel üretim yoğun olup yetiştirilen ürünler çoğunlukla pırasa, kavun, karpuz, zeytin, domates ve biberdir.[12] Eskiden bolca pırasa üreten mahallenin pırasa üretimi onda bir oranında azalmıştır.[13]
Spor
[değiştir | kaynağı değiştir]Mahallenin Yeniyenicespor adında bir futbol takımı vardır.[14]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 608 |
| 2020 | 628 |
| 2013 | 760 |
| 2010 | 851 |
| 2007 | 893 |
| 2000 | 932 |
| 1997 | 966[16] |
| 1980 | 948 |
| 1970 | 924 |
| 1955 | 831 |
| 1940 | 716[10] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ "Balıkesir Bandırma Yeniyenice Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 23 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ "Balıkesir Bandırma'nın Mahalleleri". atlasbig.com.tr. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ "Bandırma Mahalleleri Nüfusu Balıkesir". www.nufusu.com. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024.
- ^ a b ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ, Murat İLHAN, Köy İncelemesi
- ^ (VGMA. Defter 595, s96).
- ^ Hüdavendigar Livası Tahrir Defterleri - Mihaliç, Rauf KAPLANOĞLU, Şaban YALAZI.
- ^ "Balıkesir Bandırma'nın Mahalleleri". AtlasBig. 1 Ocak 1970. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ Yeniyenice Muhtarlık Kayıtları
- ^ a b c Türkiye İstatistik Kurumu Bursa Bölge Müdürlüğü Verileri
- ^ ÇANAKKALE ONSEKİZ MART ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ, Murat İLHAN, Köy İncelemesi.
- ^ "PIRASA". web.archive.org. 15 Kasım 2009. 15 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
- ^ "Bir zamanlar Türkiye´nin pırasa ambarıydı".
- ^ "MUSAKÇASPOR - YENİYENİCESPOR MAÇI".
- ^ "YENİYENİCE MAHALLESİ NÜFUSU, BANDIRMA BALIKESİR". www.nufusune.com. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2024.
- ^ "YENİYENİCE MAHALLESİ NÜFUSU, BANDIRMA BALIKESİR". www.nufusune.com. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yeniyenice Web Sitesi 8 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Yerelnet 21 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |