Yüksek Alpler
Yüksek Alpler, Alplerin yerleşime veya mevsimlik yaylacılık için uygun olmayan kesimleridir. Bu, deniz seviyesinden 3.000 m'den daha yüksek olan tüm bölgelerin yanı sıra 2.500 m ile 3.000 m arasındaki çoğu bölgeyi içerir (2.126 m'deki Juf, Alpler'de kalıcı olarak oturulan en yüksek köydür). Alp meraları tipik olarak 2.400 m'nin altındadır, ancak istisnai olarak 2.800 m'ye kadar yükselebilir.[1]
Yüksek Alpler, 1.800-2.500 m'de, ağaç hattının üzerinde, ancak yine de yaylacılık ekonomisine uygun olan Alp bölgesinin Alp iklimi yerine tundra veya buz örtüsü iklimine sahiptir.
Yüksek Alpler'in keşfi 18. yüzyılda Horace-Bénédict de Saussure ile başladı. Alplerin en yüksek doruğu olan Mont Blanc'ın ilk tırmanışı 1786 yılına dayanmaktadır.
İsviçre'deki tüm önemli dağ geçitleri 2.500 m'nin altındadır (Nufenen Geçidi 2.478 m yüksekliğindedir), ancak 3.000 m'nin üzerinde birkaç küçük yaya geçidi vardır: 3.343 m'de Schöllijoch, 3.301 m'de Theodul Geçidi, 3.268 m'de Zwischbergen Geçidi ve diğerleri. Tarihöncesi çağlardan beri geçit olarak hizmet ettiği anlaşılan 2.756 m'deki Schnidejoch tarihsel olarak ilgi çekicidir. Diğer Alp ülkelerinde, Fransa'daki Col de l'Iseran (Avrupa'nın en yüksek asfalt yolu) ve İtalya'daki Stelvio Geçidi gibi daha yüksek yol geçitleri vardır.
Alpin kalıcı kar çizgisi sabit değildir. Birbirini takip eden birkaç mevsimde elverişli meteorolojik koşulların oluşumu, kar alanlarının kapsamını artırabilir ve görünürde kalıcı kar sınırını azaltabilirken, tersi, dağların yamaçlarında sınırın daha da yükselmesine neden olabilir. Alplerin bazı bölgelerinde sınır yaklaşık 2.400 m'dir, diğerlerinde ise 2.900 m'nin çok altına yerleştirilemez. 60°'den fazla açılı kayalarda çok az kar kaldığından, bu kar kısa süre sonra rüzgarla kalkar, bazı sarp kaya kütleleri en yüksek dorukların tepe başlarının yakınında bile çıplak kalır, ancak bitki örtüsü için en az tutuş sunan hemen hemen her nokta karla örtülüdür, 3.350 m'nin üzerinde birkaç çiçekli bitki görülür.
Buzul bölgesinin iklimi genellikle kutup bölgelerininkiyle karşılaştırılır, ancak bunlar çok farklıdır. Burada, gündüz yoğun güneş radyasyonu kuruyken yüzeyi 27 °C'ye yaklaşan bir sıcaklığa yükseltirken, geceleri şiddetli don ile dönüşümlü olarak değişir. Orada, hiç batmayan Güneş, yalnızca donma noktasının birkaç dereceden fazla üzerine nadiren yükselen, düşük bir sıcaklığı koruyan zayıf ışınlar gönderebilir. Bu nedenle, Alplerin üst bölgesi çok daha çeşitli ve parlak bir bitki örtüsünü sürdürür.
| 2500 m'den yüksek yerlerin vurgulandığı Alplerin kabartma haritası |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Alp etekleri
- Alplerin İklimi
- Alplerin Coğrafyası
- Alplerin ana zinciri
- 1850'den beri buzulların geri çekilmesi
- İsviçre'deki buzulların listesi
- rakım bölgeleme
- Yüksek dağ turu
- Alp dört binlilerinin listesi
- 3000 m'nin üzerindeki Alp dağlarının listesi
- Alp dağlarının listesi (2500–2999 m)
- Kategori:Alp üç binlileri