Çatalçeşme, Demirözü

Çatalçeşme
Harita
Bayburt'un konumu
Bayburt'un konumu
Bayburt üzerinde Çatalçeşme
Çatalçeşme
Çatalçeşme
Çatalçeşme'nin Bayburt'taki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlBayburt
İlçeDemirözü
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[3]
İhtiyar heyeti[3]
Rakım1788 m
Nüfus
 (2022)
 • Toplam101
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0458
İl plaka kodu69
Posta kodu69402

Çatalçeşme, Bayburt ilinin Demirözü ilçesine bağlı bir köydür.

Köyün eski adı Yukarı Hınzaverek'dir.[4] 1530 yılı Osmanlı tahririnde Hınzeverk (Hıncaverek) adıyla Kelkit kazasına bağlı bir köy görülmektedir.[5] Osmanlı kayıtlarında yerleşim 19. yüzyıl sonuna kadar Kelkit kazasına bağlı görülmektedir. Yerleşim bölgede yaşanan savaşların etkisiyle harap olduğundan, 1516 yılı Osmanlı tahririnde günümüzdeki adıyla virane (boş) köylerden biri olarak kaydedilmiştir. Osmanlı yönetiminin iskan politikası sonucu 1530 yılı tahririnde sadece Müslümanlar'dan oluşan 50 neferin yaşadığı bir köy olarak görülürken, 1591 yılı tahririnde yeniden virane köy olarak kaydedilmiştir. 1642 yılı avarız kaydına göre köyde sadece Müslümanlardan oluşan 9 avarız hanesi bulunmaktadır.[6] 1835/1837 yılı Osmanlı kayıtlarında sadece erkek nüfus yer almakta olup Hınzeverek adıyla görülen yerleşimde sadece Müslümanlardan oluşan 16 hanede 34 erkeğin yaşadığı görülmektedir. 19. yüzyıl kayıtlarında bahsi geçen ve günümüzde de kullanılan caminin, geçmiş yıllarda Akkoyunlu eseri olduğu yönünde görüşler bulunmakla birlikte yakın zamanda çözümlenen 1707 tarihli bir vakıf kaydına göre sadrazamlık yapmış ve bu köyde doğmuş Bayburtlu Kara İbrahim Paşa tarafından yaptırıldığı anlaşılmıştır. Yerleşim 1876 yılında Bayburd'a bağlanmıştır.[7][8]

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuyla kayıtlarda Yukarıhınzeverek[9] olarak görülen köyün adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Çatalçeşme olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[10]

Köy, Bayburt il merkezine 34 km, Demirözü ilçe merkezine 6 km uzaklıktadır.[11]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2022 101[2]
2021 97[2]
2020 114[2]
2019 109[2]
2018 174[2]
2017 130[2]
2016 130[2]
2015 126[2]
2014 137[2]
2013 185[2]
2012 190[2]
2011 190[2]
2010 188[2]
2009 185[2]
2008 186[2]
2007 189[2]
2000 194[11]
1990 244[11]
  1. ^ "Catalcesme, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bayburt Demirözü Çatalçeşme Köy Nüfusu". Nufusune.com. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  3. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  4. ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 134. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2022. 
  5. ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 172. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Nisan 2022. 
  6. ^ Gül, Abdulkadir (2009). "Kelkit Kazasında İskân ve Demografik Yapı 1516–1642". Uluslararası Karadeniz İncelemeleri Dergisi. 6 (6). DergiPark. s. 52. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2022. 
  7. ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 1-441. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Nisan 2022. 
  8. ^ Özger, Yunus (2015). Bayburt Nüfus Defteri 1835-1848. Ankara: Bayburt Üniversitesi BAKÜTAM. s. 296,297. ISBN 978-605-99450-3-5. 
  9. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  10. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  11. ^ a b c "Çatalçeşme Köyü". YerelNet.org.tr. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]