İmroz Deniz Muharebesi (1717)

1912 ve 1918 yılındaki savaşlar için İmroz Deniz Muharebesi (1912) ve İmroz Deniz Muharebesi (1918) sayfasına bakınız.

İmroz Deniz Muharebesi
1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı
İmroz Muharebesi tasviri
Tarih 12-16 Haziran 1717 Bölge Gökçeada açıkları Sonuç Stratejik Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu	Venedik Cumhuriyeti
Komutanlar ve liderler
Moralı İbrahim Paşa	Lodovico Flangini (DOW)
Güçler
44 savaş gemisi	26 savaş gemisi
Kayıplar
Kesin zayiat bilinmiyor, 6 gemi ağır hasarlı	1390 ölü, Colomba ağır hasarlı
Bu muharebede hiçbir gemi batmadı.

İmroz Deniz Muharebesi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşında evre.

12, 13 ve 16 Haziran 1717 tarihinde İmroz Adası açıklarında, Kaptan-ı derya Moralı İbrahim Paşa komutasındaki 44 parçalı Osmanlı Donanması ve Çanakkale Boğazı'nı bloke etmeye çalışan Lodovico Flangini komutasındaki 26 parçalı Venedik donanması arasında meydana gelen deniz muharebesidir. Taraflar gemi kaybetmese de, daha ağır kayba uğrayan Venedik donanması Andıra adasına çekildi ve Çanakkale Boğazı'nı bloke etme hedefi başarısız oldu.

Başlangıç

1715 yılında tüm Mora'yı kaybeden, 1716 yılında ise Osmanlı donanmasının Korfu'yu kuşatmasını önleyemeyen Venedik Cumhuriyeti, 1717 yılında Girit ve Mora Savaşlarında izlediği strateji takip ederek donanmasını yola erken çıkarmak surteiyle Osmanlı donanmasının Çanakkale Boğazı'ndan çıkmasını engelleme amacına yöneldi.

Bu doğrultuda, 10 Mayıs 1717'de 25 kalyonla Korfu'dan yola çıkan Venedik donanması Zante adasına ulaştıktan sonra, burada ve Ayamavra'da 1 kalyon ve 18 nakliye gemisiyle takviye oldu ve Mayıs sonunda Ege Denizi'ne girip 8 Haziran'da İmroz'un güneyine demir attı. Daha sonra istihbarat amacıyla Boğazlara doğru iki korvet gönderildi. Osmanlı donanmasının 34 savaş gemisi ve 6 Osmanlıların Kuzey Afrika'daki eyaletlerinden gelen gemiden oluştuğunu gördüler.^[1]

10 Haziran sabahı saat 9.00'da, gözlemciler Osmanlı Donanması'nın Çanakkale'ye 38 savaş gemisi ve 6 kaliteyle çıktıklarını bildirmişlerdir. Sert esen rüzgar bazı Venedik gemilerine hasar vermiş ve onları çıpada kalmaya zorlamıştır. İmroz'un hava şartlarının kötü olması sebebiyle, Venedik donanmasının komutanı Flangini Taşoz'a doğru ilerledi. Bu arada Osmanlı filosu Çanakkale Boğazı'nın hemen dışına demirlemişti.^[2]

Muharebe

12 Haziran

İki gün boyunca avantajlı bir konum elde etmeye çalışan Flangini, güçlü esen rüzgarlar nedeniyle bunu başaramadı. Gündoğrusu poyraz (ENE) şeklinde esen rüzgar, yelken açmış olan Osmanlı donanmasının işine yaradı. Böylelikle vaktinden önce düz bir rota çizerek Venediklilere ulaştılar. Gece saat 03:30 civarında arka tarafta 8 Osmanlı gemisinin, Colomba, Trionfo, Flangini'nin ikinci amiral gemisi Capitano Ordinario delle Navi^[1] Marcantonio Diedo ve San Lorenzo gemilerine saldırmasıyla savaş başlamış oldu.^[3]

Saat 16:30'da Osmanlı donanması iki gruba ayrıldı; birinci grup hafif gemilerle Venediklilere doğru ilerledi, diğer grup ise Amiral Hoca İbrahim Paşa komutasında öncüydü. Kısa bir süre sonra, Colomba ağır hasar aldı ve gemiye su sızmaya başlaması nedeniyle savaşın dışında kaldı. İki tarafın mücadelesinden sonra, sabah dokuzda Osmanlı gemileri geri çekildiler. Bir Osmanlı kundak gemisi, Trionfo'yu ateşe vermeye çalışırken battı. Saat 18.00 sıralarında, ana grup Osmanlı gemileri tarafından saldırıya uğradı; ve mücadele 9:00'a kadar sürdü. O gece hasarlı Venedik gemileri batıya doğru yola çıktılar. Ağır hasar gören Colomba gemisindeki Alman birlikleri neredeyse isyan etme seviyesine geldiler. Daha sonra San Gaetano'ya geçtiler. Venedikliler'in geçen zamanda 394 askeri yaralanırken, 183 askeri ölmüştü. Bunların 98'i Trionfo'ya binenlerdi.^{[N 1]} Terörist Kaptan Damian Pendesich öldürüldü, Trionfo'da Marcantonio Diedo'nun bayrak kaptanı Iseppo Caenazzo ağır yaralandı.^[4]

13-14 Haziran

13 Haziran'da Venedikliler, kuzeydeki Osmanlı filosuyla birlikte Limni'nin batı ucuna yakındı. Flangini batıya doğru ilerlerken, Osmanlı filosu ise Limni adasına doğru ilerledi.

16 Haziran

Flangini, boynundan bir tüfek topu ile vurularak bayıldı ve ilk başta öldüğü sanıldı.^[5] Saat 15:30'da, 5 saat süren savaştan sonra, Osmanlı filosu 6 gemiyle Limni'ye doğru çekildi. Venedik filosunda bugün 261 kişi ölürken 543 kişi yaralandı: Flangini'nin amiral gemisi, Leon Trionfante'de 87 kişi öldü ve yaralandı. Flangini'nin 21 Haziran'daki raporunda 833 kişinin öldüğü ve bütün savaş boyunca toplam kaybın yaklaşık 1390 olduğu yazılmıştır.^{[6][N 2]}

Gemiler

Venedik^[7]

• Kırmızı Bölüm - Keşif
  • Leon Trionfante (Triumphant Lion) 70 silah (flagship of Vice Admiral Lodovico Flangini)
  • Aquila Valiera (Valieran Eagle) 70 silah
  • Grand'Alessandro (Big Alexander) 70 silah
  • Costanza (Constance) 70 silah
  • Madonna de l'Arsenal (Madonna of the Arsenal) 68 silah
  • San Francesco da Paola 60 silah
  • Fenice (Phoenyx) 60 silah
  • Sant'Andrea 60 silah
  • Corona (Crown) 74 silah
• Sarı Bölüm - Merkez
  • Madonna della Salute (Madonna of Health) 70 silah
  • Terror 70 silah (flagship of Rear Admiral Marcantonio Diedo)
  • San Pietro Apostolo, bought in Malta, 50 silah
  • Nostra Signora del Rosario, bought in Genua, 58 silah
  • Gloria Veneta (Venetian Glory) 68 silah
  • Nettuno (Neptune) 52 silah
  • Aquiletta (Little Eagle), also reported as Aquila Volante, 52 silah
  • Fede Guerriera (Warrior Faith) 60 silah
• Mavi bölüm - Artçı^{[N 3]}
  • San Pio Quinto (Saint Pius V) 68 silah
  • Sacra Lega (Holy League) 50 silah
  • Valor Coronato (Crowned Valour) 52 silah
  • San Gaetano 68 silah
  • Rosa (Rose), also reported as Rosa Moceniga, 60 silah
  • Venezia Trionfante (Triumphant Venice), 52 silah
  • Trionfo (Triumph) 70 silah
  • San Lorenzo Zustinian II 70 silah
  • Colomba d'oro (Golden Dove), also reported as Colomba, 70 silah
• Diğerleri
  • Ercole Vittorioso (Victorious Heracles) 44 silah
  • 4 kundak gemisi
  • 3 sinyal gemisi
  • 2 korvet
  • 1 silahlı tüccar
  • 2 diğer gemiler

Osmanlı İmparatorluğu^[8]

• Kebir Üç Ambarlı (The Great Three Decker) 114 silah/1500 mürettebat,
• Ejder Başlı (The Dragon) 900 mürettebat,
• Şadırvan Kıçlı (The Sprinkling Fountain) 66 silah/750 mürettebat,
• Siyah At Başlı (The Black Horse) 750 mürettebat,
• Çifte Ceylan Kıçlı (The Two Gazelles) 70 silah/900 mürettebat,
• Beyaz At Başlı (The White Horse) 66 silah/750 mürettebat,
• Kula At Başlı (The Grey Horse) 700 mürettebat,
• Yaldızlı Hurma (The Gilded Date) 70silah/750 mürettebat,
• Büyük Gül Başlı (The Great Rose) 66 silah/700 mürettebat,
• Yılan Başlı (The Snake) 34 silah/750 mürettebat (unique ship with 2x"üç kantar" monster guns firing marble balls),
• Ifrit Başlı (The Demon) 62 silah/650 mürettebat,
• Çifte Teber Kıçlı (Two Halberds) 58 silah,
• Küçük Gül Başlı (The Little Rose) 60 silah/600 mürettebat,
• Zülfikâr Kıçlı (The Two Pointed Sword) 56 silah/650 mürettebat,
• Akçaşehir (Town of Akçaşehir) 56 silah/600 mürettebat,
• Al At Başlı (The Red Horse) 450 mürettebat,
• Servi Bagçeli (The Cypress Garden) 54 silah/500 mürettebat,
• Siyah Arslan Başlı (The Black Lion),
• Ay Bagçeli (The Moon Garden) 54 silah/450 mürettebat,
• Yıldız Bagçeli (The Star Garden) 58 silah/450 mürettebat,
• Yaldızlı Nar Kıçlı (The Gilded Grenade) 52 silah/450 mürettebat,
• Yeşil Kuşaklı (Green Belted) 400 mürettebat,
• Sarı Kuşaklı (Yellow Belted) 54 silah/400 mürettebat,
• Kırmızı Kuşaklı (Red Belted) 52 silah/400 mürettebat,
• Mavi Arslan Başlı (The Blue Lion) 44 silah/400 mürettebat,
• Taç Başlı (The Crown),
• Yıldız Kıçlı (The Star) 40 silah/300 mürettebat,
• Güneş Kıçlı (The Sun) 44 silah/300 mürettebat,
• Mavi Kıçlı Karavele (The Blue Caravella) 38 silah/250 mürettebat,
• Kuş Bagçeli Karavele (The Bird Garden Caravella) 44 silah/300 crew

Kaynakça

Notlar

1. Anderson'a göre (s. 253), bunlar Flangini'nin raporunda bildirilen rakamlardı. British Museum'da bir el yazması 176 ölü ve 372 yaralı olmak üzere toplam 548 kişinin zarar gördüğünü yazmaktadır. Marciana Kütüphanesi'ndeki bir el yazması ise toplam 582 zayiatın olduğu yazmaktadır.
2. Anderson'a göre (s. 254), bunlar Flangini'nin 21 Haziran tarihli raporunda bildirilen rakamlardı. British Museum'da bir el yazması 272 ölü ve 574 yaralı olmak üzere toplam 846 kişinin zarar gördüğünü yazmaktadır. 30 Haziran'da Andrea Pisani, toplamda 444 kişinin öldüğünü, 397 kişinin ise yaralandığını bildirmiştir.
3. Artçı birliği, Amiral Francesco Correr'ın emri altındaydı, ancak hangi geminin amiral gemisi olduğu konusunda kaynaklar yeterli değildir.

Alıntılar

1. ^ Ercole (2011), s. 114
2. Anderson (1952), ss. 251-252
3. Anderson (1952), s. 252
4. Ercole (2011), ss. 114–115
5. Ercole (2011), s. 115
6. Anderson (1952), ss. 253–254
7. Ercole (2011), s. 114
8. Alperen Aydin (2011)

Kaynakça

• Alperen Aydin, Yusuf (2011). Sultanin Kalyonlari: Osmanlı donanmasinin yelkenli savas gemileri, 1701–1770. İstanbul: Küre Yayinlari. ISBN 9789756614969. 
• Anderson, Roger C. (1952). Naval wars in the Levant, 1559–1853. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-1578985388. 
• Ercole, Guido (2011). Vascelli e fregate della Serenissima. Trento: GMT. ISBN 978-8890565144.