Añkan Kalayanapoñ

Añkan Kalayanapoñ
tay. อังคาร กัลยาณพงศ์
Tuu datası

13 fevral 1926

Tuu urını

Siam, Nakhonsitthammarat[en]

Ülem datası

25 avgust 2012[1] (86 yäş)

Ülem urını

Tailand, Bangkok, Watthana[en]

Watandaşlıq

Таиланд байрагы Tailand

Belem

Sinlapakon universitetı[en]

Eşçänlek töre

rässam[sah], şağir

Büläklär

Tailand milli artistı (1989)

Añkan Kalayanapoñ (tay. อังคาร กัลยาณพงศ์; 1926 yılnıñ 13 fevrale, Siam, Nakhonsitthammarat[en] — 2012 yılnıñ 25 avgustı, Tailand, Bangkok, Watthana[en]) — kürenekle Tailand şağire häm rässamı. 1986 yılda SEATO[en] ädäbi premiäsen alğan. 1989 yılda Tailand xalıq artistı isemen alğan[2].

İrtä yılları

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Añkan Kalayanapoñ Tailandnıñ könyağında Nakhonsitthammarat[en] provinsiäsendä tuğan. Yuğarı sıynıflarda uqığanda ul şiğirlär yaza başlağan. Mäktäptän soñ Añkan Sinlapakon universitetına uqırğa kergän, anda anıñ uqıtuçılarınıñ berse universitetqa nigez saluçı kürenekle italyan arxitektorı häm skulptorı Silpa Bhirasri (çın iseme — Korrado Feroçi) bulğan[3].

Karyerası

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1950-yıllarda ul üzeneñ xezmätlären bastıra başlağan. Tay şiğriätendä novator. Küp kenä ädäbiät belgeçläre süzlärençä, näq menä Kalayanapoñ traditsion tay ısulı häm yaña tendensiälär arasında küper tözegän. Şağir üz şiğirlärendä söyläm leksikasın, neologizmnarnı, inglizçäleklärne qullanğan, paradokslarğa häm oksümoronnarğa[en] moda kertkän. Şiğirlär yazu belän genä tügel, räsem sänğäte belän dä şöğellängän. Anıñ eşläre Tailandta da, çit illärdä dä tanılu alğan.

Üzeneñ şiğirlärendä mäñgelek ilahi maturlıq ideyasın assızıqlağan. Monnan tış, klassik buddaçı dönyağa qaraşına ayırım ähämiät birgän. Tailandnıñ tarixi ütkänen ideallaştırğan. Şağur fikerençä, Ayutthaya patşalığı[en] çorı — Tailandnıñ altın yılları, Ayutthaya — ideal’ däwlät ürnäge.

Añkan Kalayanapoñnıñ iñ yaqtı äsärläreneñ berse bulıp «Bangkok — Tailand» poeması sanala, anda ul zamança tay cämğiäten tänqitli. Moña oxşaş tema «Qaşıq belän diñgez çumırıp alırğa» şiğırendä dä kütärelgän ide.

«Yıllıq büläklär» şiğirlär cıyıntığında ekologiä temasın kütärä, xökümätne Tailandnıñ milli baylıqların urlağan öçen tänqitli. Şağir fikerençä, tabiğät üzeneñ berençel qiäfätendä qalırğa tieş.

Küp kenä ictimaği häm säyäsi eşleklelär Añkan Kalayanapoñ icatın añlamağannar häm qabul itmägännär. Şuña da qaramastan, Tailand patşalığınıñ zamança ädäbi cämğiäte talantlı icatçını maqtamıy almağan: Añkan berniçä tapqır cirle ädäbi premiälär laureatı bulğan. 1986 yılda SEATO ädäbi premiäsendä büläklänüwe anıñ professionallegen häm talantın tağın ber raslağan[4].

Şäxsi tormışı

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Añkan öylängän bulğan, anıñ öç balası (ber ulı häm ike qızı) bulğan. 2006 yılda ul Tailand premyer-ministrı Thaksin Çinawatqa[en] qarşı protest beldergän häm anıñ otstavkasın taläp itkän «sarı külmäklelär»ne xuplağan.

2012 yılda Añkan Bangkok xastaxanäläreneñ bersendä wafat bulğan[5].

İskärmälär

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ Limited, Bangkok Post Public Company. National artist Angkarn dies (ингл.).
  2. ↑ Angkarn Kalayanapong l อังคาร กัลยาณพงศ์. әлеге чыганактан 2018-03-10 архивланды. 2024-09-01 тикшерелгән.
  3. ↑ HARRIET STAFF (2012-08-27). Poet, National Artist of Thailand Angkarn Kalayanapong Has Died.
  4. ↑ Корнев В. И. Литература Таиланда. Краткий очерк.. — Москва: Наука, 1971.
  5. ↑ Passionate poet Angkarn 'breathed poems' (2012-08-26). әлеге чыганактан 2018-03-10 архивланды. 2024-09-01 тикшерелгән.