Balqarlar sörgene
_(1).jpg)
Qabarda-Balkar respublikasınıñ başqalası 
Nalçık şähärendäge memorial.Balqarlar sörgene - 1944 yılnıñ 8-9 martında balqar xalqın Qabarda-Balqar cömhüriätennän Qazaqstan häm Qırğızstanğa sörgengä cibärü çaraları.
Säbäpläre
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Barqar xalqın sörgengä cibärü - Beriäneñ qararı bulğan, balqar xalqı Öçençe reyx belän xezmättäşlek itmägän, läkin görci Beriä Qawqaznı törki xalıqlarnı quarğa teläp, törki qärdäş balqar xalqına höcüm başlağan, ä törki bulmağan qabarda xalqın timägän. Beriä balqar xalqın Öçençe reyx belän xezmättäşlek itüdä yalğan itep ğäyeplägän. Çınnan da bu höcüm Beriäneñ milli näfräte belän añlatıla.
Sörü
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]8 martta sörü çaraları başlana: 37 103 balqar sörgengä cibärelgän. Beriä qararı buyınça balqar tarixi cirläre Görcistanğa tapşırılğan, ä Qabarda-Balqar ASSR Qabarda ASSRğa küçerelgän.
Qazaqstanğa 16 684 keşe, Qırğızstanğa 15 743, Üzbäkstanğa 419 balqar sörgengä cibärelgän.
Qaytarma
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]1956 yılda Qırım tatarları, balqarlar, töreklär h.b. törki xalıqlarnı aqlaw xaqında Ämer çığarılğan.
1957 yılda SSRB Yuğarı Şurası Qabarda ASSR yänä Qabarda-Balqar ASSRğa küçerelä, 1979 yılğa balqarlarnıñ 90 %ı Qawqazğa qaytqan. Sörgendä 8 meñ häläk bulğan.
8 mart - balqar xalqı sörgene qorbannarı istälek köne.[1]
İskärmälär
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Sıltamalar
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Алибегилов, Шамиль Абдулаевич Государственные акты по вопросам политико-правовой реабилитации репрессированных народов Северного Кавказа // Вестник Санкт-Петербургского университета. Серия 9. Филология. Востоковедение. Журналистика. — 2011-01-01. — Вып. 3. — ISSN 1813-1921.
- Иосиф Сталин - Лаврентию Берии: 'Их надо депортировать': Документы, факты, комментарии / составление, послесловие Н. Бугай.. — Москва: Дружба народов, 1992. — С. 279-280. — 288 с. — ISBN 5-285-00049-1.
- Декларация Верховного Совета СССР «О признании незаконными и преступными репрессивных актов против народов, подвергшихся насильственному переселению, и обеспечении их прав». www.alexanderyakovlev.org. Проверено 19 августа 2016.
- Закон РСФСР от 26.04.1991 N 1107-I "О реабилитации репрессированных народов" (с изменениями и дополнениями).