Елизавета Шуматова
| Елизавета Шуматова | |
|---|---|
| Туган | 6 октябрь 1888 Харьков, Россия империясе[1] |
| Үлгән | 30 ноябрь 1980[2] (92 яшь) Глен-Коув, Нассо (округ, Нью-Йорк), Нью-Йорк, Америка Кушма Штатлары |
| Ватандашлыгы |  Америка Кушма Штатлары |
| Һөнәре | рәссам |
| Ата-ана | |
Елизавета Николаевна Шуматова (ингл. Yelizaveta Nikolayevna Shumatova тумыштан Савинова ингл. Avinoff; 6 октябрь 1888), Харьков — 30 ноябрь 1980), Глен-Ков, Нью-Йорк) — рус чыгышлы америка рәссамы, аның иң билгеле әсәре Франклин Д. Рузвельтның тәмамланмаган портреты. Сәясәтчеләр Линдон Б.Джонсон һәм леди Берд Джонсонның портретларын яза[3].
Биографиясе
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шуматова Елизавета Николаевна 3 (6) октябрь 1888 елда Харьковта, аксөяк гаиләсендә төпчек бала булып туа[4]. Әтисе — Авинов Николай Александрович (1844—1911), Император рус армиясенең генерал-лейтенанты[5].
Өлкән абыйсы Николай (1881—1937), финанс хокукы укытучысы, 1937 елда репрессияләнә һәм атып үтерелә. Хатыны — Марья Юрьевна Новосильцева (1882—1975). Икенче өлкән абыйсы Савинов Андрей Николаевич (1884—1949), күренекле рәссам һәм энтомолог. 1917 елда Шуматова ире Лео Шуматов белән бергә АКШ-ка күченә, Октябрь революциясенән соң туган иленә кайтмаска карар итә. Ире белән Лонг-Айленда яши[6]. 1928 елда ире Шуматов Лео пляжда суда батып үлә.
Иҗаты
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Шуматованың сынлы сәнгатькә гади булмаган сәләтләре портрет сәнгатенә алып килә, аның картиналарын Американың, Бөекбританиянең Һәм Аурупаның бай гаиләләре сатып ала башлый. Аңа төрле күренекле гаилә вәкилләре, шул исәптән Бөек герцог Люксембургский гаиләсе дә заказ бирә[7]. Ул Джорджия штатындагы Уор-Спрингс АКШ-ның Президенты Франклин Рузвельтның портретын яза, бу көндә, 1945 елның 12 апрелендә, аның миенә кан һава[8]. Эш вакытында ул аңа әйтә: «Минем башым куркыныч авырта» «ингл. I have a terrific headache'».
Мирасы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Соңгы елларда Нью-Йоркта, Лукас-Велина яши, 1980 елның 30 ноябрендә Глен-Ковта 92 яшендә вафат була[9]. Аның поместьесында тәмамланып бетмәгән Франклин Рузвельтның портретына эскизлар табыла, алар Франклин Д.Рузвельт мирасының Америка үзәгенә тапшырыла[10]. Шуматова соңгы чорга караган кайбер эшләре хәзер Америка сәнгатенең архивында саклана[11]
Галереясы
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- ↑ 1,0 1,1 http://www.fdrlibrary.marist.edu/archives/collections/franklin/index.php?p=collections/findingaid&id=311
- ↑ Section D; Column 1; Cultural Desk; Obituary // The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 1851. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
- ↑ Shoumatoff, Elizabeth FDR's Unfinished Portrait: A Memoir — First Edition. — University of Pittsburgh Press[en], 1991. — Б. 137. — ISBN 978-0-8229-3659-6.
- ↑ Elizabeth Shoumatoff Papers, 1945-1994 | Franklin D. Roosevelt Presidential Library Museum(англ.).www.fdrlibrary.marist.edu.Дата обращения: 30 апреля 2021.
- ↑ The American Philatelist. — American Philatelic Association. — 1110 с.
- ↑ Robert H. Ferrell. The dying president: Franklin D. Roosevelt, 1944-1945. — Columbia: University of Missouri Press, 1998. — С. 185. — ISBN 978-0-8262-1171-2.
- ↑ Shoumatoff, Elizabeth. FDR's Unfinished Portrait: A Memoir. — University of Pittsburgh Press[en], 1991. — С. 137. — ISBN 978-0-8229-3659-6.
- ↑ Elizabeth Shoumatoff (англ.). In Roosevelt History. Дата обращения: 30 апреля 2021.
- ↑ Saxon, Wolfgang. Elizabeth Shoumatoff, 92, Dead; Painted Portraits of 2 Presidents, The New York Times (1980-12-01). 30 апрель 2021 тикшерелде.
- ↑ Elizabeth Shoumatoff (2012-05-14). әлеге чыганактан 2008-08-07 архивланды. 2021-05-01 тикшерелгән.
- ↑ Elizabeth Shoumatoff papers, 1945-1991(англ.).www.aaa.si.edu.Дата обращения: 30 апреля 2021.