Ив Берту

фр. Erwan Berthou
Сурәт
Җенес ир-ат[1][2]
Ватандашлык  Франция
Тәхәллүс Kaledvoulc’h
Туу датасы 4 сентябрь 1861(1861-09-04)[2][3]
Туу урыны Плёбьян[3]
Үлем датасы 27 гыйнвар 1933(1933-01-27)[3] (71 яшь)
Үлем урыны Плёбьян[3]
Ире яки хатыны Elisa Méseray[d]
Язма әсәрләр теле бретон теле һәм француз теле
Һөнәр төре шагыйрь
Архивлары саклана Centre for Breton and Celtic Research[d][4]
Сәнгать юнәлеше Seiz Breur[d]
Әгъзалык Бретонский регионалистский союз[d][5] һәм Jabadao[d]
Commons Creator бите Erwan Berthou
 Ив Берту Викиҗыентыкта

Ив Берту́, туганда исеме Эрва́н (Эруан) Берту (француз телендә: Yves / Erwan Berthou; 1861—1933), — француз-бретон язучысы һәм шагыйре (бард); бретон неодруидизмы вәкиле, друидларның төбәк җәмгыяте – шулай аталган Gorsedd-ның җитәкчесе[6]. Аның друид исеме Каледвул’ш (бретон телендә: Kaledvoul'ch) булган[7].
1899 елда ул Кардиффка барган һәм валий Горседы тарафыннан кабул ителгән егерме ике бретонның берсе булган. Регионалист хәрәкәтендә катнашкан, Регионалист бретон берлеге (l’Union régionaliste bretonne) әгъзасы булган. Бретон Горседының барлыкка китерелүенең барлык этапларында катнашкан, аның җитәкчесе (Бөек Друиды) башта Жан Ле Фюстэк булган. [6]. Соңгысы Борынгы Мисыр таш һәйкәлләре һәм тарихка кадәр мегалитлар, хосусан, Бретаньныкылар белән билгеле охшашлык тапкан[7]. Аңа алмашка Берту килгән, ул 1903 елдан 1933 елга кадәр Каледвул’ш исеме астында Бөек Друид булган. 1918 елда Берту әти-әнисенең фермасы белән идарә итү өчен туган Плебианына кайткан. Ул сугыштан соң инфляция сәбәпле банкрот булган. Берту хөрмәтенә Бретаньда берничә калада урамнар аталган, мәсәлән, Ланьонда, Нантта, Плёбьянда яки Трегьеда[8].

Иҗаты

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  • «Бретон йөрәге» / Cœur breton, беренче шигырьләр (1892)
  • «Чәчәк атучы җир» / La Lande fleurie, 1894
  • «Могъҗиза кылучы фонтаннар» / Les Fontaines miraculeuses, 1896
  • «Гади җаннар» / Âmes simples, поэма, 1896
  • «Яңгырда соң пәнҗешәмбе көнне» / La Semaine des Quatre Jeudis, балладалар, 1898
  • «Сөйләшүче ил» / Le Pays qui Parle, поэма, 1903
  • «Арфа һәм хәрби быргы белән» / Dre an delen hag ar c’horn-boud. — Par la harpe et par le cor de guerre, 1904
  • «Британия утравының бардлар триадалары» / Triades des Bardes de l’île de Bretagne, 1906
  • Istor Breiz, 1910.
  • Kevrin Barzed Breiz, бретон шигырь тезү турында трактат, 1912.
  • Les Vessies pour des Lanternes, 1913.
  • Lemenik, skouer ar Varzed, 1914; 2001 елда янә нәшер ителгән
  • Ivin ha Lore, gwerziou, 1914.
  • «Соңгы тәкыя» / Dernière Gerbe, шигърият, 1914.
  • Avalou Stoup, rimadellou, 1914.
  • Hostaliri Surat, 1914.
  • Daouzek Abostol, 1928.
  • «Друидлар имәне астында» / Sous le chêne des druides (1931) — неодруидларның рухи документы, аның документларын француз теленнән бретон теленә тәрҗемә итүдә Филеас Лёбег катнашкан[7]
  • En Bro-Dreger a-dreuz parkoù (1910—1911), 1985 елда янә бастырылган.

Искәрмәләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ Record #71423901 // VIAF — [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  2. ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم, платформа відкритих даних, платформа открытых данных, plateforme de données ouvertes, piattaforma di dati aperti, Opendata-Plattform, otevřená data platforma, åben-data-platform, տվյալների բաց շտեմարան, platforma za odprte podatke, plataforma de datos abierta, plataforma de dados aberta, платформа адкрытых даных, платформа на отворените данни, platforma otwartych danych, ашық деректер платформасы, ачык маалыматтарды платформа, açıq məlumat platforması, ochiq ma'lumotlar platforma, açık verilerin platformu, платформа отвореног података, platforma otvorenih podataka, platforma otvorenog podataka, platforma otvorených údajov, πλατφόρμα ανοικτών δεδομένων, platformu atklātā datu, platforma atvira duomenų, platvormi avatud andmete, avoimen datan foorumi, nyílt adatok platformja, პლატფორმა ღია მონაცემები, платформа за отворени податоци, нээлттэй мэдээллийн тавцан, platformă de date deschise, platformo de malferma datumoj, open data platform, плятформа адкрытых зьвестак, Усьтэм даннойёслэн платформазы, асыҡ мәғлүмәт платформаһы, açıq malümat platforması, açıq malümat platforması, ачык малюмат платформасы, öppen dataplattform, платформаи додаҳои боз, ачык кӧргӱзӱлердиҥ платформазы, гом бæрæггæнæнты платформæ — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Raoul L. Geriadur ar skrivagnerien ha yezhourien vrezhonek — Embannadurioù Al Liamm, 1996. — ISBN 978-2-7368-0034-5
  4. ↑ https://www.univ-brest.fr/crbc/menu/Biblioth%C3%A8que+Yves+Le+Gallo+%28UMS3554%29/Fonds+d%27archives/Berthou__Yves_
  5. ↑ Research project on literature in the Breton language
  6. ↑ 6,0 6,1 Борисова И. З. Кельтское прошлое как маркер региональной идентичности и коллективного переживания бретонцев. 2019.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Серж Ютен, «Люди и фантастические цивилизации» (1975), глава «А кельты?»
  8. ↑ Emmanuel Salmon-Legagneur, Les noms qui ont fait l’histoire de Bretagne : 1 000 noms pour les rues de Bretagne, Spézet, Coop Breizh et Institut culturel de Bretagne, 1997, 446 с. (ISBN 978-2-84346-032-6), стр. 47.